تبعیض علیه زنان محجبه در جامعه آلمان

به گزارش خبرگزاری رسا، حوا اروک، مهاجری از ترکیه است که در آلمان بزرگ شده است. او در سال ۲۰۰۷ از طریق حزب سوسیال دمکرات آلمان در بوندستاگ به کارآموزی مشغول شد. در همان زمان عکس او در یکی از روزنامه‌ها کنار فرانک اشتاین مای در بوندستاگ چاپ شد. بر اساس گزارشی که در کنار این عکس منتشر شد، اروک در آن زمان بورسیه برنامه همکاری با کنگره ایالات متحده را دریافت کرد. بنابراین او برای کارآموزی در کنگره به مدت یک سال در ایالات متحده زندگی کرد و پس از آن، برای یک سال به کلمبیا رفت و در دانشگاه‌های این کشور به تدریس زبان آلمانی و انگلیسی پرداخت. سپس اروک در حالیکه به چندین زبان تسلط پیدا کرده بود، به آلمان بازگشت.

حالا شش سال از بازگشت او از ایالات متحده می‌گذرد و همه چیز نسبت به قبل تغییر کرده است. حوا اروک امروز از برخورد بد مسافران قطار با خودش می‌گوید. از اینکه در سوپرمارکت کسی با او صحبت نمی‌کند. سه سال طول کشید تا او سرانجام توانست شغلی پیدا کند. او می‌گوید همه اینها نوعی فشار است و به نظر می‌رسد تنها دلیل این مشکلات حجاب او باشد.

۲۰ سال است که موافقان و مخالفان پوشیدن روسری در آلمان با هم بحث می‌کنند. با این حال، از سال گذشته که حزب راستگرای آلترناتیو برای آلمان به بوندستاگ راه پیدا کرد، اوضاع تغییر کرده است. به طور مثال اظهارات آلیس وایدل، از سران این حزب تندرو در خلال بحث درباره بودجه در بوندستاگ، نمونه‌ای از این تغییرات است. او گفت:«آن‌هایی که برقع می‌پوشند، دختران روسری به سر، مردان چاقوکش و چنین بی‌مصرف‌هایی، رفاه اقتصادی کشور ما را تضمین نمی‌کنند.»

از زمان قدرت گرفتن این حزب، بحث بر سر پوشیدن روسری، ابعاد جدیدی پیدا کرده و خشونت‌آمیز شده است. چندی پیش یک زن محجبه در شهر کیل به خاطر داشتن حجاب مورد حمله قرار گرفت و به شدت زخمی شد. در نوردراین وستفالن، دو مهاجم به زن مسلمان در ایستگاه اتوبوس حمله کردند. در برلین، یک مرد ناشناس پس از آنکه یک زن محجبه در حال خروج از اتوبوس بود، سعی کرد روسری او را بردارد. فرد مهاجم سپس با مشت به صورت زن ضربه زد و زن بعد از زمین خوردن دچار جراحاتی از ناحیه دست، پا و صورت شد. این‌ها مواردی است که در مطبوعات منعکس شده است.

از نگاه بسیاری از آلمانی‌ها، روسری همه چیز را در زندگی اروک تغییر داده است. او به دینداری محافظه‌کار تبدیل شده است. برای او، پوشیدن روسری یک وظیفه اسلامی است. اما روسری فقط نمادی از تقوا نیست. برای جامعه اکثریت در آلمان، این تصویر نماد یک زن عقب مانده و تحت تسلط است که نمی‌تواند آزادانه زندگی کند. چرا که خانواده‌هایی نیز وجود دارند که زنان و دختران را مجبور به پوشیدن روسری می‌کنند.

سوال بسیاری از مردم آلمان این است که چرا یک زن جوان چنین چیزی را روی سرش می‌گذارد؟ وقتی که حوا محجبه شد، پدرش با نگرانی گفت که روسری را از سرت بردار. اما او نمی‌خواهد بی‌حجاب باشد:« می‌خواهم مذهب بخشی از من باشد و در عین حال به آرزوهایم در عرصه کار هم برسم.» او در آمریکا، زنان محجبه زیادی دیده اما اوضاع در آلمان متفاوت است. بعضی در این کشور بر این باروند که حجاب در غرب مسیحی جایی ندارد. برخی هم فکر می‌کنند این با اصول جامعه سکولار همخوانی ندارد.برخی هم از خشونت در اسلام می‌گویند.

او درباره خشونت و نگاه اسلام به زنان توضیح می‌دهد: قرآن کریم می‌گوید که زنان و مردان در برابر خداوند با هم برابرند و حضرت محمد(ص) هرگز یک زن را مورد ضرب و شتم قرار نداده است.

اروک مدت زیادی به دنبال کار بود. او در هر هفته ۳۰ تا ۴۰ درخواست کار را پر می‌کرد و رزومه‌اش را بدون عکس برای کارفرما می‌فرستاد. هر بار از او می‌خواستند که برای مصاحبه حضوری برود، اما به محض ورود به دفترکار، او دوباره به خانه برمی‌گشت. از نگاه گروه زیادی او خوب بود، هوشمندانه و سریع عمل می‌کرد و اگر حجاب نداشت، می‌توانست استخدام شود. با این حال پیدا کردن کار سه سال طول کشید. البته این تنها تجربه اروک نیست.

تحقیقات آژانس مبارزه با تبعیض در آلمان نشان می‌دهد که در بازار کار این کشور، تبعیض علیه زنان مسلمانان وجود دارد. در یک نظرسنجی کیفی از ۱۹ مدیر منابع انسانی، دوازده نفر گفتند که زنان محجبه را استخدام نمی‌کنند. البته اگر کسی بگوید که زنی را به علت حجاب استخدام نکرده، به مشکل می‌خورد. بنابراین اکثر کارفرمایان در جواب زنان محجبه می‌گویند که موقعیت شغلی قبلا اشغال شده است.

مطالعات آژانس مبارزه با تبعیض نشان می‌دهد که دولت از طریق آموزش باید فعالانه با تبعیض علیه مسلمانان مبارزه کند. اما آیا ممنوعیت روسری در حال حاضر یک تبعیض است؟ حکم دادگاه قانون اساسی فدرال در مورد معلمان زن نشان می‌دهد که این ممنوعیت به عنوان تبیعض‌ شناخته شده است. در واقع قضات دادگاه قانون اساسی فدرال به این نتیجه رسیده‌اند که حجاب می‌تواند به معنای بیان اعتقادات دینی باشد و براساس اصل آزادی مذهبی در آلمان، افراد می‌توانند آزادانه به بیان اعتقادات دینی خود بپردازند.

البته قوانین برای شرکت‌های خصوصی متفاوت است.در سال ۲۰۱۷، دادگاه اروپا اعلام کرد که ممنوعیت حجاب در شرکت‌ها یک تبعیض است اما شرکت‌های خصوصی در این قاره می‌توانند حجاب اسلامی و روسری را برای کارکنانشان در راستای ممنوعیت عمومی نمادهای مذهبی و سیاسی ممنوع کنند.

اگر ممنوعیت روسری را به عنوان تبعیض ببینیم، باید بگوییم که جهان پر از تبعیض است و دولت آلمان در راه مقابله با تبعض شکست خورده است؛ زیرا نتوانسته از زنان محافظت کند. به عنوان مثال، ائتلاف مستقل زنان مسلمان گزارش داده است که در مراکز شغلی به زنان مسلمان توصیه می‌شود تا روسری خود را بردارند.

اداره مبارزه با تبعیض فدرال تلاش می‌کند تا این موضوع را توضیح دهد. برنارد فرانک، رئیس اجرایی دفتر، توضیح می‌دهد که در آلمان از معلمان زن نسبت به کارکنان شرکت‌ها حمایت بیشتری می‌شود. او معتقد است که حق اساسی آزادی مذهب به بخش‌های دولتی مربوط می شود، اما کمتر در بخش خصوصی به این مسئله توجه می‌شود.

در واقع شرکت‌های خصوصی اگر بخواهند رفتار استانداری در مصاحبه با زنان محجبه داشته باشند، نباید درباره روسری آنان اظهارنظر کنند. داروخانه رزمان در این زمینه شیوه خوبی دارد. آنها می‌گویند هر شعبه حق انتخاب کارکنان خود را دارد. به عنوان مثال، در منطقه‌ای در بن، که عرب‌های بیشتری زندگی می‌کنند، اکثر کارکنان شعبه رزمان روسری به سر دارند.

همچنین شرکت‌های بزرگ که تقاضای بیشتری برای تولید و فروش دارند، تمایل بیشتری به استخدام کارکنان با ایده‌های مختلف و متنوع دارند. آنها پرسنل و کارکنان خود را در زمینه ارتباطات میان فرهنگی آموزش می‌دهند و از پیشینه مهاجرت کارکنان خود استفاده می‌کنند. برای مثال در شرکت ایکیا، حجاب کارکنان مجاز اعلام شده است. این در حالی است که زنان محجبه به سختی در آلمان کار پیدا می‌کنند.

حوا هم خوش‌شانس بود که قطار آلمان به منظور احترام به تنوع و تکثر در جامعه، افراد با اعتقادات مختلف را استخدام می‌کند. مدیر منابع انسانی قطار از حضور او خوشحال است. او هنگام استخدام به حوا گفت:«شما کاریزمای مثبتی دارید.» او به پنج زبان صحبت می‌کند و اکنون در جایگاه می‌نشیند و بلیط می‌فروشد. قطار آلمان افراد زیادی مثل حوا را استخدام می‌کند. مشتریان بارها به صورت مستقیم یا غیرمستقیم به او گفته‌اند که آنها به آلمان تعلق ندارند. با این حال او هر بار از آنان می‌پرسند که آیا باز هم می‌خواهند که از او بلیط بخرند؟ او همچنین تعریف می‌کند که یک شب وقتی در کنار کلیسای برلین نشسته بوده، سه مرد آمدند و او را ترساندند. به همین دلیل او دوست ندارد که شب‌ها بیرون بماند.

زنان محجبه مسلمان دوست ندارند خیلی از آپارتمان‌هایشان بیرون بیایند.موضوع ایمان و یا سختگیری همسرانشان نیست. اکثریت جامعه، که به آزادی خود فکر می‌کنند، آنها را محدود می‌کنند. حوا اروک از آلمانی‌ها خواسته است که همانطور که با پوشیدن کیپا همبستگی خود را با یهودیان نشان داده‌اند، از پوشیدن روسری هم دفاع کنند. تاکنون، چنین اقداماتی در آلمان انجام نشده است.

برخی می‌پرسند که آیا پوشیدن یک تکه پارچه در تابستان گرم، سخت نیست و اگر زنان مسلمان حجاب خود را بردارند، تمام مشکلات حل نمی‌شوند؟ حوا در پاسخ به این اظهارات می‌گوید:«این فقط یک تکه پارچه نیست.ما یک مشکل نژادپرستانه واقعی در آلمان داریم. زندگی خیلی کوتاه است، اگر من دیگر نتوانم در آلمان، آنطور که دوست دارم زندگی کنم، پس باید گزینه‌ها را بررسی کنم.روسری من را خوشحال‌تر می‌کند، زیرا هر گونه زندگی بدون حجاب می تواند من را بشکند.»/۹۶۹/د۱۰۲/ب۱

منبع: مهر