کویت هم با سعودی همراه نیست
به گزارش خبرگزاری رسا، وزارت خارجه کویت بیانیه‌ای را روز سه شنبه منتشر کرده تا با آن به گمانه‌زنی‌هایی جواب داده باشد که بعد از سفر محمد بن سلمان، ولیعهد و وزیر دفاع سعودی، به این کشور مطرح شده است. متن بیانیه بیشتر در قالب یک تکذیبیه تنظیم شده که در آن سعی شده از یک طرف اخبار رسانه‌ها را حول حوش این سفر تکذیب کرده باشد و از طرف دیگر، مدعی مذاکراتی شود که به قول این بیانیه «بر اساس روحیه برادرانه میان دو کشور و تأکید بر منافع مشترک و پیشبرد فعالیت‌های شورای همکاری خلیج [فارس]» انجام شده است. این بیانیه جدای از پیام تلگرافی صباح احمد جابر الصباح، امیر کویت، به بن سلمان است که بعد از سفرش فرستاده و این سفر را «فرصتی برای بررسی روابط تاریخی مستحکم» توصیف کرده و برای سلامتی ولیعهد سعودی و شکوفایی عربستان هم دعا کرده است.
شکی نیست که هم آن بیانیه و هم این پیام تلگرافی برای خواباندن سر و صدای ایجاد شده درباره آن سفر و حتی تسکین نارضایتی امرای سعودی تنظیم و صادر شده‌اند، چون علاوه بر بی‌سابقه بودن چنین کاری، نحوه انجام سفر آن‌قدر برای تحلیلگران روشن بود که قضاوتی منفی از آن داشته باشند. نمونه این قضاوت در پیام‌های توئیتری فواد ابراهیم، تحلیلگر و معارض عربستانی، دیده می‌شود که کل سفر بن سلمان را به این صورت خلاصه و گویا بیان کرده است: «بن سلمان با الصباح الاحمد جابر الصباح، امیر کویت در ضیافت غذا دیدار کرد، اما به او گفته شد که شرایط تو پذیرفتنی نیست و از همان جا که آمدی بازگرد.»
شاید فؤاد ابراهیم در این بیان خود کمی زیاده‌روی کرده باشد، اما نمی‌توان گفت که واقعیت امر را تحریف کرده و حقیقت این است که سفر بن‌سلمان به همین صورت انجام شد. همان طور که رسانه‌های منطقه از هفته قبل اعلام کرده بودند، کویتی‌ها خود را برای میزبانی از بن‌سلمان در یک سفر دو روزه آماده کرده بودند، اما او نه تنها در موقع مقرر به کویت نرفت بلکه رفتنش را تا ساعات پایانی مقرر به تأخیر انداخت و تنها توقف کوتاه‌مدت دو ساعته‌ای در کویت داشت؛ توقفی که گفته می‌شود تنها به خوش و بش و صرف شام گذشت. این نحو عجیب و غریب از سفر بن سلمان است که باعث شده امثال فؤاد ابراهیم آن نحو تعبیر از آن داشته باشند و برای ناظران شکی نماند که بن‌سلمان در این سفر شکست سختی خورد چرا که او قصد داشت خواسته‌های خود را با قلدری به کویتی‌ها تحمیل کند، اما پاسخ کویتی‌ها به او در هر موردی منفی بود.
چنان که از فحوای بیانیه وزارت خارجه کویت برمی‌آید، قضیه شورای همکاری خلیج فارس و دعوای بیش از یک سال سعودی‌ها با قطر یکی از مسائل محوری این سفر بوده است. حضور هفته پیش شیخ تمیم حمد بن خلیفه آل ثانی، امیر قطر، در مجمع عمومی سازمان ملل و سفر دوره‌ای بعد او به امریکای لاتین دستاورد دیپلماتیک و اقتصادی برای قطر است که البته بن سلمان قادر به تحمل این نیست. می‌توان گفت که بن سلمان برای افزایش فشار بر قطر به دنبال تحریک کویتی‌ها بود تا موضع میانه‌روی خود را ترک کرده و به صف او در مقابل قطر بپیوندند، اما این موضع برای امیر و دیگر مسئولان کویتی در منطقه پرمنازعه خاورمیانه اهمیت استراتژیک دارد و آن‌ها به هیچ وجه نمی‌توانند در یک همراهی با بن سلمان خطرات این همراهی را به جان بخرند.
سخنرانی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور امریکا، در مجمع عمومی سازمان ملل و امر و نهی او به کشور‌های عربی به خصوص در زمینه افزایش تولید نفت برای کاهش قیمت آن یکی دیگر از اهداف بن سلمان در این سفر بود تا نقش پیام‌رسان ترامپ را داشته باشد و امیر کویت را قانع به تبعیت از او بکند، اما کویتی‌ها مثل پرونده قطر در این موضوع هم حاضر به پذیرش درخواست او نشده‌اند. در واقع، کویتی‌ها می‌دانند که این درخواست بن سلمان تنها مربوط به بازار نفت و قیمت آن نمی‌شود بلکه موضوع به تبعیت بی، چون و چرای بن سلمان از سیاست خصمانه ترامپ علیه ایران مربوط می‌شود و از این جهت هم مثل پرونده قطر، حاضر نمی‌شوند از سیاست میانه‌روی خود در منطقه کوتاه بیایند و با تبعیت از جاه‌طلبی بن‌سلمان دچار خطرات ناخواسته آن شوند.
ائتلاف نظامی بین کشور‌های عربی مشهور به ناتوی عربی یکی دیگر از سرفصل‌های این سفر بود که بن‌سلمان چندان راضی به رکود در این پرونده نبود و انتظار داشت کویتی‌ها در این زمینه تحرکی از خود نشان بدهند. ناکامی بن سلمان در ماجراجویی‌های منطقه‌ای‌اش به خصوص در تجاوز نظامی به یمن و اصل میانه‌روی در سیاست منطقه‌ای دو دلیل عمده برای کویتی‌ها است تا در این خصوص رغبت چندانی از خود نشان ندهند و به همین جهت هم پاسخ آن‌ها به ولیعهد سعودی منفی بود.
اختلافات مرزی و حوزه‌های نفتی الخفجی و الوفره از مسائل دیگر دو طرف است که گفته می‌شود عادل الجبیر، وزیر خارجه سعودی، چند ساعت زودتر از ولیعهد خود به کویت رفته بود تا دست کم در این زمینه نتیجه‌ای بگیرد، اما او هم موفق نشده بود و کویتی‌ها با طمع آل‌سعود بر سر نحوه بهر‌ه‌برداری از این میادین کنار نیامدند. در هر صورت، بن سلمان نتوانست در این سفر و با قلدری به اهداف خود برسد و بیانیه وزارت خارجه کویت و پیام امیر این کشور تنها مسکن‌هایی هستند تا بن سلمان با آن‌ها سختی شکستش را تسکین بدهد./۹۶۹//۱۰۲/خ
منبع: روزنامه جوان