فرق بین قانون و آییننامه اجرایی
به گزارش خبرگزاری رسا، سابق بر این با انتقال خودرو از مالك به خریدار آنچه كه از بیمه خودرو به خریدار منتقل می‌شد، مدت‌زمان اعتبار بیمه شخص ثالث بود. نه بیمه‌گر و نه بیمه‌گذار به دنبال تخفیفات مترتب بر تخفیفی كه ناشی از عدم تصادف به هنگام تمدید بیمه‌نامه می‌شد، نبودند، به‌خصوص وقتی كه بیمه‌گذار درصدد تغییر شركت بیمه برمی‌آمد، چه در این صورت بیمه‌گذار جدید تخفیفات بیمه‌گذار قدیم را لحاظ نمی‌نمود و این خلاف آنچه بود كه قانونگذار در ماده 6 و تبصره ذیل قانون بیمه اجباری خسارات واردشده به شخص ثالث مصوب 95 مقرر كرده بود. از این باب ولو با تاخیر خوشبختانه آییننامه اجرایی نحوه انتقال تخفیفات حاصل از نداشتن حوادث منجر به خسارت موضوع تبصره ماده 6 قانون بیمه اجباری وسایل نقلیه در 10 ماده، 4 تبصره و 16 بند به تصویب هیئت وزیران رسیده است. (1) بر این آییننامه مراتب زیر قابل تامل است؛
1- در این آییننامه حق و تكلیفی برای بیمه‌گر و بیمه‌گذار تعیین شده كه بر موضوع سابقه تخفیف عدم خسارت استوار است كه این حق و تكلیف به مراتب روشن‌تر در قانون موضوعه یعنی تبصره ذیل ماده 6 قانون بیمه اجباری تصریح شده است، بدین شرح كه قانون می‌گوید:
تخفیفات متعلق به انتقال‌دهنده خودرو است و قابل انتقال به همسر و فرزند و اولاد بلاواسطه است. به عبارتی مقنن این حق تخفیف را برای 3 نفر به رسمیت می‌شناسد. اول خود انتقال‌دهنده خودرو، دوم همسر و سوم فرزند مالك خودرویی كه به غیر منتقل می‌شود، اما در مصوبه دولت(2) این حق انتقال به غیر از همسر و اولاد بلافصل انتقال‌دهنده هم تسری یافته و به شرح زیر منجر به توسعه شمول قانون شده است.
- در صورت انتقال مالكیت وسیله نقلیه، سابقه تخفیف عدم خسارت متعلق به انتقال‌دهنده است. انتقال‌دهنده می‌تواند سابقه تخفیف مذكور را همزمان با انتقال مالكیت به انتقال‌گیرنده منتقل نماید یا هر زمان پس از آن سابقه مذكور را به وسیله نقلیه دیگر از همان نوع كه متعلق به وی یا متعلق به همسر، والدین یا اولاد بلاواسطه وی باشد، منتقل نماید.
2- نیم‌نگاهی به متن بیمه‌نامه‌های شخص ثالث صادره مبین آن است كه وجه بیمه‌نامه، اعتبار بیمه‌گذار است كه مبلغ آن در بیمه‌نامه ثبت شده. به عبارتی این یك نوع مسئولیت مدنی بیمه‌گذار به‌ماهو شخص حقیقی در قبال حوادث است كه بابت دیون و تعهدات قانونی خود، حق و تكلیفی را كه مقنن مقرر كرده، ادا یا استفاده می‌كند.
3- فلذا بیمه‌نامه شخص ثالث یك دارایی نامشهود است كه ارزش مبادله‌ای آن هر سال توسط قوه قضائیه به عنوان سرقفلی تصادفات هم برای خسارت‌دیده و هم برای مقصر بروز خسارت دریافت و پرداخت می‌شود و وجه آن ماترك بیمه‌گذار و خسارت‌دیده چه زنده باشند و چه فوت كرده باشند، به حساب می‌آید.
4- اما سیاق متن مصوبه در مواد گوناگون نشان می‌دهد كه مصوبه‌نویس اصل و فرع بیمه‌نامه و تخفیفات مترتب بر آن را به مثابه دارایی نامشهود بیمه‌گذار نگاه نمی‌كند. دلیل این ادعا متن ماده 5 مصوبه به شرح زیر است:
ماده 5 – در صورت فوت مالك وسیله نقلیه و انتقال مالكیت آن، سابقه تخفیف عدم خسارت متعلق به آن با رعایت ضوابط این آییننامه به انتقال‌گیرنده منتقل می‌شود.
به طوری كه ملاحظه می‌شود، مصوبه‌نویس‌آنچه را كه مقنن حق همسر و فرزندان بلافصل به‌ماهو وراث بیمه‌نامه و تخفیفات آن می‌شناسد، قابل انتقال به غیر در صورت فوت مالك شناخته است.
5- ختم كلام، آنچه را كه قانونگذار در تبصره ماده 6 قانون بیمه اجباری خسارات وارد شده به شخص ثالث در اثر حوادث ناشی از وسایل نقلیه آورده، به شرح مراتب فوق مغایر است با موادی از آییننامه اجرایی مصوب دولت و مجلس و نمایندگان مردم در مجلس باید آنچه را كه مطمع نظرشان است در متن قانون بیاورند و قانونی را ننویسند كه از نظر آنها تنها یك تبصره است، اما از نظر دولت روایتی است در 10 ماده و 4 تبصره و 16 بند كه در لابه‌لای آن خروجی غیر از آن باشد كه مجلس تصویب كرده بود.
________________________
پی‌نوشت‌ها:
1) تصویب‌نامه شماره 95202 مورخ 18/7/97
2) ماده 2 تصویب‌نامه فوق
/۹۶۹/د۱۰۲/ب۱
منبع: رسالت