ماکرون در بنبست رهبری
به گزارش خبرگزاری رسا، امانوئل ماکرون بیش از یک سال و نیم است که ریاست جمهوری فرانسه را به عهده دارد و هنوز مدت قابل توجهی تا پایان کار دارد، اما به نظر میرسد که جلیقههای زرد کار را آن قدر برای او سخت کردهاند که حالا برخی از استیضاح و حتی برکناری او میگویند. جلیقه زردها معترضانی هستند که از ۱۷ نوامبر به این سو و با بستن جادهها و ایجاد ترافیک اعتراض آرامی علیه سیاست اقتصادی دولت به خصوص در مورد افزایش مالیات بر قیمت بنزین و گازوئیل به راه انداختهاند، اما تظاهرات آنها در روز شنبه گذشته از حد و حدود آرام خود خارج شد و منجر به درگیری شدید با نیروهای پلیس شد که دو کشته و دهها زخمی بر جا گذاشت و بیش از ۱۰۰ نفر دستگیر شدند. حالا اعتراضات نه تنها در فرانسه از وضع آرام خود خارج شده و ماکرون برقراری وضعیت فوقالعاده را بررسی میکند بلکه به بلژیک سرایت کرده و احتمال دارد که این اعتراضات مبدل به معضل اروپایی بشود تا فرانسوی.
ماکرون در نخستین اقدام جدی به نخستوزیر خود، ادوارد فیلیپ، دستور دارد تا با رهبران معترضین مذاکره کند، اما نه تنها شش نفر از هشت رهبر دعوت شده درخواست فیلیپ را رد کردند، مذاکره فیلیپ با دو نفر دیگر نتیجهای نداشت. این میتواند بنبست جدی برای حل مشکل باشد و به نظر میرسد که عامل اصلی هم اصرار ماکرون برای اجرای سیاستش باشد. مسئله افزایش قیمت سوخت در سیاست اقتصادی ماکرون محرک اصلی این اعتراضات است چرا که ماکرون به بهانه دفاع از محیط زیست و کاهش مصرف سوخت قصد افزایش مالیات به میزان ۵/۶ سنت در هر لیتر گازوئیل و ۹/۲ در هر لیتر بنزین از ابتدای سال آینده میلادی را دارد و این افزایش قیمت سوخت در حالی است که دولت ماکرون در سال جاری ۱۶ درصد قیمت سوخت را افزایش داده است.
فشار این افزایش قیمت سوخت بیش از همه بر طبقه متوسط حومهنشینی وارد میشود که امکان دسترسی به قطار یا خطوط اتوبوسرانی ندارند و برای آمدن به سر کارشان در پاریس به شدت نیاز به خودروی شخصی دارند، اما دیگر نمیتوانند این افزایش قیمت را تحمل کنند. پریسیلیا لودوسکی زنی از همین طبقه است که ماه مه و در شبکههای اجتماعی طوماری را منتشر کرد و از مردم خواست تا با امضای آن اعتراض خود را علنی کنند، اما توجهی به طومار او نشد تا این که روزنامه پاریزین در ۲۲ اکتبر گزارشی در مورد آن منتشر کرد و مورد توجه عموم قرار گرفت. به این ترتیب، بدنه اعتراض جلیقه زردها شکل گرفت که این روند نشان از غیبت رسمی احزاب سیاسی دارد هرچند که این احزاب نمیتوانند تماشاچی صرف باشند و طبیعی است که به صورت پیدا یا پنهان نقشی داشته باشند.
در واقع، اعتراض جلیقه زردها بیش از هر چیز یک مطالبه مردمی جدای از جبههبندیهای سیاسی است و به همین جهت هم هیچ حزبی نمیتواند مدعی رهبری آنها و پرچمدار اعتراضات باشد. با وجود این، اعتراضات آن قدر گسترده و مردمی هست که احزاب سیاسی به خصوص احزاب منتقد از جریان چپ تا راست افراطی با آن همراهی میکنند و در این میان، جبهه ملی فرانسه سعی میکند تا بیشترین بهرهبرداری را از وضعیت پرتنش فعلی داشته باشد.
بنابر این، هویت اولیه اعتراضات وجهه مردمی آن است چنان که تارنمای اروپایی یورونیوز در این خصوص از شهروندانی میگوید که با وجود داشتن کار و درآمد، اما باز گذران زندگی و معاش برای آنها سخت است. در میان این معترضان کشاورزانی هستند که حالا با انتشار فیلمهایی کوتاه از زندگی خود وضعیت سخت معیشتشان را به نمایش درآوردهاند. نظرسنجیها هم دلالت بر حمایت عمومی از جلیقه زردها دارد، زیرا طبق نظرسنجی موسسه ب. و آ، ۶۵ درصد از فرانسویها حمایت خود را از آنها اعلام کردهاند و حتی ۴۲ درصد گفتهاند که در تجمع آنها شرکت میکنند. این میزان از حمایت در مقابل کاهش شدید محبوبیت ماکرون قابل توجه است که طبق نظرسنجی گروه تحقیقاتی ایفوپ؛ به میزان ۲۵ درصد سقوط کرده که نسبت به ماه قبل ۴ درصد کاهش بیشتر داشته است.
باید گفت که ماکرون با این میزان کاهش محبوبیت و حمایت عمومی از جلیقهزردها شانس موفقیتی برای آرام کردن اوضاع ندارد جز این که به خواسته معترضین تن داده و مانع افزایش قیمت سوخت بشود. این شرایط نه تنها موقعیت ماکرون را در داخل فرانسه تا انتخابات ریاست جمهوری بعدی در ۲۰۲۲ به شدت تضعیف کرده بلکه امید او برای رهبری اتحادیه اروپا را هم بر باد داده است. او میتوانست بعد از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا در مارس آینده و کنارگیری کامل آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان، از سیاست در ۲۰۲۱، سکان رهبری اتحادیه اروپا را قبل از انتخابات ۲۰۲۲ به دست بگیرد، اما به نظر میرسد که جلیقه زردها چنان گرهی در کار او انداختهاند که به نظر میرسد نه این امید برآورده شود و نه شانسی برای انتخابات ۲۰۲۲ داشته باشد./۹۶۹//۱۰۲/خ
منبع: روزنامه جوان