مرگ از دیدگاه دینی و غیر دینی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام والمسلمین حمید درایتی، استاد درس خارج فقه و اصول حوزه، پیش از ظهر امروز در ادامه سلسله جلسات بیان خطبه غرأ از امام علی(ع) در نهج البلاغه در مرکز پژوهش حوزه علمیه، گفت: در این خطبه امیرالمومنین(ع) زندگی انسان را توصیف و ویژگی های انسان را بیان می کنند.

وی افزود: اولین موضوع برای شناخت خود انسان است که دارای پیچیدگی‌هایی است و حضرت به این امر در این خطبه اشاره کرده و زندگی انسان را توصیف می کند که به آن در جلسه های قبل اشاره شد و در ادامه خصوص دقایق پایانی زندگی انسان اشاره دارد.

حجت الاسلام والمسلمین درایتی با بیان این که مرگ قضای حتمی الهی است، گفت: امیرالمومنین(ع) می فرماید:«اگر کسی قادر بود از مرگ گریزی داشته باشد حضرت سلیمان بود چون در جایگاه ویژه در نزد خداوند قرار داشت.»، فکر این که کسی مانند رسول خدا(ص) از دنیا رفته است این تسلای قلب انسان است چون وقتی مرگ‌ برای شخصیت مهمی مثل پیامبر(ص) بوده برای ما نیز است.

استاد حوزه علمیه به مرگ از دیدگاه دینی و غیردینی اشاره و ابراز داشت: از منظر غیر دینی چون مرگ را پایان زندگی می دانند این مرگ‌ ناراحت کننده است و این نوع تفکر به پیروانش توصیه می کند که به مرگ فکر نکند و فقط به خوشی و لذت دنیا بپردازد اما در منظر دینی مرگ انتقال از عالمی به عالم دیگر است و مرگ شروع زندگی عظیم است.

وی با بیان این که هر انسان عاقل مرگ را می پذیرد، گفت: پیامبر(ص) می فرماید:«آدم ‌زرنگ کسی است که زیاد یاد مرگ می کند و خود را برای آخرت آماده می کند.»

حجت الاسلام والمسلمین درایتی افزود: محیط رحم‌ مادر و دنیا چه قدر متفاوت است، دنیا هم نسبت به قیامت مانند رحم مادر است است و ‌مرگ زندگی عجیب و طولانی در عالمی دیگر است. وجود انسان با مرگ‌تمام نمی شود و تا ابدیت ادامه دارد بنابراین دین به یاد کردن از مرگ‌ توصیه می کنند.

استاد حوزه علمیه اظهار کرد: در عالم دیگر به این اعتبار و ثروت نیاز نداریم اما نیاز به ابزار و شرایطی داریم که از همین دنیا باید کسب کرد بنابراین تفکر دینی شیوه ای از زندگی را به انسان ارائه می کند که گویی فردا می میرد و گویا همیشه زنده است در این صورت فرد در عین تلاش و فعالیت به آحرت خود نیز توجه دارد.

وی با بیان این که خداوند در قرآن می فرماید:«لِمِثْلِ هذا فَلْيَعْمَلِ الْعامِلُونَ»، گفت: باید در دنیا به صورتی کار کرد که برای آخرت فایده داشته باشد، امام علی(ع) می فرماید:«به هرچه کمتر از بهشت، خود را فروختی، کم خودفروخته ای» بنابراین هر کسی در دنیا خود را برای کاری که برای آخرت وی فایده ای ندارد رنج دهد ضرر کرده است.

آداب و شرایط احتضار

حجت الاسلام والمسلمین درایتی در ادامه به لحظه احتضار شخص در زمان مرگ اشاره و ابراز کرد: در زمان احتضار، لحظه و شرایط سختی برای فرد است که قرآن از آن تعبیر به «سکرات» می کند یعنی انسان به حالتی از درد برسد که عقل وی کار نکند.

استاد حوزه علمیه اشاره می کند که حسرت از وسایلی است که در پایان زندگی ما را تحت فشار قرار می دهد و شخص حسرت لحظه هایی که از دست داده است را می خورد.

وی خاطرنشان کرد: آداب از مسایل مهم در روایات و ‌معاراف دین است که یکی از این آداب، شرایط احتضار و برخورد با محتضر است که درک‌ شرایط محتضر و تلاوت قرآن برای او از جمله این آداب است.

حجت الاسلام والمسلمین درایتی خواندن سوره صافات را برای محتضر توصیه کرد و گفت: شرایط احتضار از شرایط سخت است که بهتر است در این شرایط با توجه به روایات برای محتضر سوره صافات بخوانید و نیز کلمه فرج را به وی تلقین کنید.

وی افزود: در روایات آمده است که وقتی فرد در حال جان دادن است، شیاطین هجوم می آوردند و سعی می کنند که وی را از ایمان و اعتقاد برگردانند بنابراین وی را تنها نگذارید و به وی تلقین کنید که این تلقین سبب دور شدن شیاطین از وی می کنند.

حجت الاسلام والمسلمین درایتی با اشاره به توصیه پیامبر(ص) به جوانی در حال مرگ به خواندن «اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِیَ الْكَثِیرَ مِنْ مَعَاصِیكَ وَ اقْبَلْ مِنِّی الْیَسِیرَ مِنْ طَاعَتِكَ»، گفت: امام صادق(ع) می فرماید:«هر وقت دیدید کسی در حال جان دادن است این کلمات را به وی بیاموزید.»/864/پ202/ب1