شاخصه های عرفان شیعی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در مشهد، حجت الاسلام عبدالحمید واسطی، استاد حوزه و دانشگاه در مراسم بزرگداشت شیخ سید هاشم حداد که شب گذشته در حسینیه الزهرا برگزار شد، به شاخصه های عرفان شیعی اشاره کرد و گفت: نظریه تجلی، مشاهده رویت بالقلب، رویت قلب از طریق معصوم و اتصال به بی نهایت از شاخصه های عرفان شیعه است.

وی به عرفان نظری و عملی اشاره و اظهار کرد: علم‌ذهنی و حصولی عرفان نظری و علم مشاهده عرفان عملی است که در فضای عرفان علم مشاهده رویت بالقلب است.

حجت الاسلام واسطی با اشاره به نظریه تجلی، ابراز کرد: ذات مقدس خداوند بی نهایت است وحدت صرفه دارد و خداوند در عالم تجلی کرد و موجودات عن ذات نیستند بلکه تجلی ذات خداوند هستند، عرفان شیعی در نظریه تجلی بیانگر ربط بین خالق و مخلوق یا به عبارت دیگر ربط بین وحدت و کثرت را  به نحو تجلی بیان می کند.

عضو هیئت علمی گروه منطق فهم دین پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: نظریه تجلی دو رکن  دارد که خدا بی نهایت است و به کنه ذات او رسیدن محال است بنابراین قدرت درک خداوند را نخواهیم داشت والا محدود خواهد شد.

وی به ثمرات نظریه تجلی اشاره و ابراز کرد: خداوند بی نهایت ارزش ذاتی دارد یعنی مطلوب ذات است، خواستنی است که به هیچ خواستنی وابسته نیست از این جا حب الله شکل می گیرد همچنین خداوند بی نهایت خدایی است که مطلوب بی نهایت است وحب به او تعلق می گیرد.

حجت الاسلام واسطی با بیان این که عرفان شیعی متآخذ از آیات و روایات است، گفت: در آیات و روایات به شاخصه های مختلف عرفان شیعی اشاره شده است از جمله در سوره اعراف آیه ۱۴۳ به تجلی خداوند در موجودات اشاره شده است همچنین روایت هایی در این خصوص از اهل بیت(ع) در کتب مختلف از جمله کافی بیان شده است.

استاد حوزه و دانشگاه در ادامه به مقصود از رویت بالقلب اشاره و تصریح کرد: رویت به ذات بی نهایت الهی تعلق نمی گیرد چون خداوند بی نهایت است و پس پی بردن به کنه ذات خدا ممکن نیست اما اتصال از طریق قلب به ذات خدا صورت می گیرد که مجرای رویت انسان غیر معصوم از طریق قلب امام معصوم است.

وی افزود: خداوند در آیه 11 سوره نجم و آیه 75 سوره انعام به رویت قلب اشاره کرده است و نیز در روایات نیز به این امر اشاره شده است از جمله در کافی جلد ۱صفه ۹۸ از امیرالمومنین(ع) نقل شده است که فرمود:« من خدایی که ندیده باشم، عبادت نمی کنم.»، قلب مشاهده می کند و حقایق ایمان مربوط به قلب است.

حجت الاسلام واسطی به اتصال به بی نهایت اشاره و ابراز کرد: اتصال به بی نهایت در عرفان شیعی عینیت مخلوق با خالق را قائل نیست بلکه اتصال به خالق است که وقتی کسی در مسیر عرفان حرکت کرد با مراقبه به ادارک نامحدود متصل می شود و وقتی به درون خود نگاه کند، تمام هستی را می یابد.

استاد حوزه و دانشگاه به رویت قلب از قلب امام معصوم در عرفان شیعی اشاره و ابراز کرد: عرفان مبتنی بر ولایت معصوم است و هر کسی که می خواهد با خدا ارتباط کند، باید ولایت اهل بیت(ع) را قبول داشته باشد./864//202/خ