گزیده‌ای از تفسیر نور استاد قرائتی (۲)؛
تفسیر آیه چهارم تا ششم سوره قمر + صوت
مصلحان و مبلغان، باید از تاریخ گذشتگان و حوادث مهم آگاه باشند و آشنایی با تاریخ می‌تواند وسیله‌ی هوشیاری و بیداری و بازدارنده انسان از گناه باشد.
به گزارش خبرنگار سرویس کتاب و نشر خبرگزاری رسا، سوره قمر در مکه نازل شده و پنجاه و پنج آیه دارد؛ به مناسبت طرح مسأله «شق القمر» در آیه اول این سوره، «قمر» نامیده شده است.
تمام آیات این سوره با حرف «راء» ختم می‌شود؛ پایان سوره قبل درباره معاد بود، آغاز این سوره نیز سخن از معاد است.
محتوای این سوره، بیشتر مربوط به قیامت، نبوت و ماجرای مخالفان انبیاست؛ همچنین در این سوره، خداوند به سرنوشت شوم پنج گروه یعنی قوم نوح، عاد، ثمود، لوط و فرعون اشاره می‌کند.
بِسْمِ اللهِ الرحْمنِ الرحِیمِ
وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مِنَ الْأَنْباءِ ما فِیهِ مُزْدَجَرٌ «۴»
و همانا از خبرهای مهم، آن چه مایه دست برداشتن (از کفر) است، برای آنان آمد.
حِکْمَهٌ بالِغَهٌ فَما تُغْنِ النذُرُ «۵»
(با این که آن اخبار) حکمتی رسا بود، ولی بیم دهندگان (برای افراد لجوج)، سودی نداشتند.
فَتَوَل عَنْهُمْ یَوْمَ یَدْعُ الداعِ إِلی شَیْءٍ نُکُرٍ «۶»
پس، از آنان روی بگردان، (و منتظر باش) روزی را که آن دعوت کننده، (آنان را) به سوی چیزی ناخوش (و عذاب دوزخ) فرا خواند.
نکته ها:
«مُزْدَجَرٌ» از «زجر» به معنای طرد و منع است، یعنی خبر‌هایی از قیامت که می‌تواند مانع ارتکاب گناه گردد. «نُکُرٍ» به معنای امری ناشناخته و ناخوشایند است.
پیام ها:
۱- مصلحان و مبلغان، باید از تاریخ گذشتگان و حوادث مهم آگاه باشند: «جاءَهُمْ مِنَ الْأَنْباءِ»؛
۲- آشنایی با تاریخ می‌تواند وسیله‌ی هوشیاری و بیداری و بازدارنده‌ی انسان از گناه باشد: «مِنَ الْأَنْباءِ ما فِیهِ مُزْدَجَرٌ»؛
۳- اخبار قیامت در قرآن، می‌تواند وسیله بازداشتن انسان از کفر و گناه باشد: اِقْتَرَبَتِ الساعَهُ ... اَلْأَنْباءِ ما فِیهِ مُزْدَجَرٌ ؛
۴- حوادث و داستان‌های واقعی تاریخ، حکمت آموز است: جاءَهُمْ مِنَ الْأَنْباءِ ...؛
تمام آیات این سوره با حرف «راء» ختم می‌شود؛ پایان سوره قبل درباره معاد بود، آغاز این سوره نیز سخن از معاد است.
محتوای این سوره، بیشتر مربوط به قیامت، نبوت و ماجرای مخالفان انبیاست؛ همچنین در این سوره، خداوند به سرنوشت شوم پنج گروه یعنی قوم نوح، عاد، ثمود، لوط و فرعون اشاره می‌کند.
بِسْمِ اللهِ الرحْمنِ الرحِیمِ
وَ لَقَدْ جاءَهُمْ مِنَ الْأَنْباءِ ما فِیهِ مُزْدَجَرٌ «۴»
و همانا از خبرهای مهم، آن چه مایه دست برداشتن (از کفر) است، برای آنان آمد.
حِکْمَهٌ بالِغَهٌ فَما تُغْنِ النذُرُ «۵»
(با این که آن اخبار) حکمتی رسا بود، ولی بیم دهندگان (برای افراد لجوج)، سودی نداشتند.
فَتَوَل عَنْهُمْ یَوْمَ یَدْعُ الداعِ إِلی شَیْءٍ نُکُرٍ «۶»
پس، از آنان روی بگردان، (و منتظر باش) روزی را که آن دعوت کننده، (آنان را) به سوی چیزی ناخوش (و عذاب دوزخ) فرا خواند.
نکته ها:
«مُزْدَجَرٌ» از «زجر» به معنای طرد و منع است، یعنی خبر‌هایی از قیامت که می‌تواند مانع ارتکاب گناه گردد. «نُکُرٍ» به معنای امری ناشناخته و ناخوشایند است.
پیام ها:
۱- مصلحان و مبلغان، باید از تاریخ گذشتگان و حوادث مهم آگاه باشند: «جاءَهُمْ مِنَ الْأَنْباءِ»؛
۲- آشنایی با تاریخ می‌تواند وسیله‌ی هوشیاری و بیداری و بازدارنده‌ی انسان از گناه باشد: «مِنَ الْأَنْباءِ ما فِیهِ مُزْدَجَرٌ»؛
۳- اخبار قیامت در قرآن، می‌تواند وسیله بازداشتن انسان از کفر و گناه باشد: اِقْتَرَبَتِ الساعَهُ ... اَلْأَنْباءِ ما فِیهِ مُزْدَجَرٌ ؛
۴- حوادث و داستان‌های واقعی تاریخ، حکمت آموز است: جاءَهُمْ مِنَ الْأَنْباءِ ...؛
۵- حِکْمَهٌ بٰالِغَهٌ؛ تأثیر نکردن تبلیغات دینی پیامبران در مردم، نشانه بدبودن مبلغ یا ضعیف بودن مطلب نیست.
۶-خداوند اتمام حجت می‌کند: «حِکْمَهٌ بٰالِغَهٌ»، ولی مردم هشدار‌ها را نادیده می‌گیرند: «فَمٰا تُغْنِ النذُرُ»؛
۷- اگر هوا و هوس‌ها بر انسان حاکم باشد، نه تبلیغ مستقیم پیامبر مؤثر است و نه تبلیغ غیرمستقیم او: اِتبَعُوا أَهْواءَهُمْ ... جاءَهُمْ مِنَ الْأَنْباءِ ما فِیهِ مُزْدَجَرٌ ... فَما تُغْنِ النذُرُ؛
۸- مربی حکیم، هشدار‌های خود را در لابلای داستان‌های صحیح بیان می‌کند: «انباء، حِکْمَهٌ، اَلنذُرُ»؛
۹-پیام‌های قرآن، معقول و قابل شناخت است، نه دور از حیطه‌ی درک بشر: «حِکْمَهٌ بالِغَهٌ»؛
۱۰- دلسوزی و مسئولیت، حد و حدودی دارد و گاهی اعراض لازم است. (بعد از نقل بیان حکمت و هشدار‌های پی درپی در هدایت و تربیت، باید اعراض کرد): «فَتَوَل عَنْهُمْ»؛ سعدی گوید:
زمین شوره سنبل بر نیارد
در آن تخم عمل ضایع مگردان
۱۱- در قیامت، منادیانی هستند که مردم را به دوزخ فرامی خوانند: «یَدْعُ الدٰاعِ»؛
۱۲- صحنه‌های قیامت برای منحرفان و افرادی که پیامبر از آنان رویگردان شده، بسیار، ناخوشایند و غیرمنتظره است: «شَیْءٍ نُکُرٍ».
گفتنی است، علاقه‌مندان می‌توانند فایل پی دی اف و صوتی تفسیر این آیات را از فایل‌های زیر دریافت کنند. /۹۹۸/ت ۳۰۲/ش
۶-خداوند اتمام حجت می‌کند: «حِکْمَهٌ بٰالِغَهٌ»، ولی مردم هشدار‌ها را نادیده می‌گیرند: «فَمٰا تُغْنِ النذُرُ»؛
۷- اگر هوا و هوس‌ها بر انسان حاکم باشد، نه تبلیغ مستقیم پیامبر مؤثر است و نه تبلیغ غیرمستقیم او: اِتبَعُوا أَهْواءَهُمْ ... جاءَهُمْ مِنَ الْأَنْباءِ ما فِیهِ مُزْدَجَرٌ ... فَما تُغْنِ النذُرُ؛
۸- مربی حکیم، هشدار‌های خود را در لابلای داستان‌های صحیح بیان می‌کند: «انباء، حِکْمَهٌ، اَلنذُرُ»؛
۹-پیام‌های قرآن، معقول و قابل شناخت است، نه دور از حیطه‌ی درک بشر: «حِکْمَهٌ بالِغَهٌ»؛
۱۰- دلسوزی و مسئولیت، حد و حدودی دارد و گاهی اعراض لازم است. (بعد از نقل بیان حکمت و هشدار‌های پی درپی در هدایت و تربیت، باید اعراض کرد): «فَتَوَل عَنْهُمْ»؛ سعدی گوید:
زمین شوره سنبل بر نیارد
در آن تخم عمل ضایع مگردان
۱۱- در قیامت، منادیانی هستند که مردم را به دوزخ فرامی خوانند: «یَدْعُ الدٰاعِ»؛
۱۲- صحنه‌های قیامت برای منحرفان و افرادی که پیامبر از آنان رویگردان شده، بسیار، ناخوشایند و غیرمنتظره است: «شَیْءٍ نُکُرٍ».
گفتنی است، علاقه‌مندان می‌توانند فایل پی دی اف و صوتی تفسیر این آیات را از فایل‌های زیر دریافت کنند. /۹۹۸/ت ۳۰۲/ش
ارسال نظرات