هیچ ابتدا و انتهایی برای پروردگار متصور نیست
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، آیتالله محمدباقر تحریری تولیت مدرسه علمیه مروی، امروز در جلسه درس اخلاق به تفسیر حدیث پنجم از باب توحید صدوق پرداخت و گفت: مردی نزد امام حسن مجتبی(ع) آمد و عرض کرد پروردگارت را به گونهای توصیف کن گویی من آن را می بینم.
وی ادامه داد: حضرت پس از کمی درنگ اینگونه پاسخ دادند، ستایش مخصوص خداوندی است که برای او ابتدایی مشخص نیست و پایانی ختم شده برایش وجود ندارد.
آیت الله تحریری با اشاره به اینکه خداوند را می توان با توجه به کمالات او توصیف کرد، اظهار داشت: اولین کمالی که ما از خداوند درک میکنیم ابتدائیت نداشتن حق تعالی در برابر سایر موجودات است که ابتدایی معلوم دارند.
تولیت مدرسه علمیه مروی ادامه داد: ابتدائیت نداشتن حکایت از بینهایت بودن حق تعالی است.
وی افزود: هرگز انتهایی برای حضرت حق وجود ندارد، آخریت در موجودات امکانی عمدتا با تناهی سازگار است اما حق تعالی آخری که اینگونه باشد، ندارد بلکه پروردگار اول و آخر هر موجودی است.
آیت الله تحریری به بیان فرازهایی دیگر از کلام امام حسن مجتبی(ع) پرداخت و گفت: حضرت در ادامه فرمودند: خداوند نسبت به قبل درک نمیشود و نسبت به بعد محدود نمیشود و انتهایی ندارد.
تولیت مدرسه علمیه مروی با اشاره به بار معنایی واژه قبل در این فراز، ابراز کرد: خداوند متعال از لحاظ زمانی و مکانی قبل و بعدی ندارد؛ نوعا قبلهایی که ما از موجودات درک میکنیم نوعی محدودیت به حساب میآید به همین سبب قابل درک هستند.
وی افزود: قبل قابل درک، مانند اول معلوم و بعد محدود، مانند آخر متناه است و معنایی شبیه به آن را دارد، حق تعالی نهایت ندارد، معنای امد جزئیتر از معنای آخر است.
آیت الله تحریری با بیان اینکه حق تعالی تشخص خارجی مانند موجودات امکانی و مادی ندارد، عنوان کرد: لازمه چنین تشخصی تجزی است و خداوند از تجزی منزه است، همچنین خداوند متعال اختلاف صفات ندارد، هر گونه محدودیت ابتدایی، انتهایی، تجزیهای یا غیریت صفات برای حق تعالی معنا ندارد.
تولیت مدرسه علمیه مروی با اشاره به اینکه عقول، اوهام عقول، فکر و خطوراتش نمیتواند او را درک کند، اظهار داشت: حق تعالی در درک عقول نمیآید تا بتوانند اینگونه بگویند از کجا شروع شد، یا بتوان تعبیر ظهور که بر موجودات اطلاق میشود برای او به کار برد.
وی افزود: بر خلاف سایر موجودات نمیتوان از باطن و تارک درباره خداوند متعال استفاده کرد، خداوند خلق را به صورت ابتدائی، بیهیچ تکیهگاهی و بدون سابقه قبلی ایجاد کرد، خلق و ابداع خداوند ابتدای موجودات است، خداوند هر چه را اراده کند انجام میدهد./813/پ202/ب1
گزیده ای از خبر را می توانید در کلیپ صوتی زیر بشنوید