تشکیل قطب جدید دنیای اسلام منهای عربستان

به گزارش خبرگزاري رسا، اجلاس سران کشورهای مسلمان در حالی پایان یافت که افق‌های جدید و آینده‌داری را پیش روی امت اسلامی گشوده است. مالزیِ قدرتمند در حوزه اقتصادی بدون هیچ وابستگی به دلارهای نفتی و کثیف آل‌سعود، درست در زمانی که امت اسلامی بیش از هر زمان دیگری دچار از هم گسیختگی درونی و حتی در حوزه جهانی هم شده بود، در برابر سران وابسته سعودی ایستاد. ماهاتیر محمد، در گفت‌و‌گویی شنیدنی و تلفنی خطاب به پادشاه عربستان تاکید کرد دیگر امیدی به رهبری عربستان در جهان اسلام ندارد و اینکه به فکر تاسیس یک اتحاد جدید است، اتحادی که در آن بازتاب صحیحی از تفکرات ناب اسلامی دیده شود. این مسئله باعث خشم سران سعودی شد طوری که از همان ابتدا سعی در تحریم این نشست کرد و حتی سعی کرد تا با استفاده از تعابیری همچون «اجلاس کوچک سران»، این گردهمایی را تحت تاثیر قرار دهد.

نشست کوالالامپور اما با وجود نگرانی و خشم سعودی و و آن چند کشور ذره بینی عربی، مهم و نتیجه‌بخش بود و مسائل جدیدی در آن مطرح شد. از جمله مهم‌ترین این نتیجه تشکیل یک محور قدرتمند اسلامی با محوریت ایران بود که از ظرفیت‌های بالقوه بالایی برخوردار است و قطعا در آینده بیشتر هم از آن خواهیم شنید.

اقدام ماهاتیر محمد هرچند بسیار به‌موقع و حیاتی بود، اما با واکنش تند دست‌پرورده‌های سعودی همراه بود. «خالد بن احمد بن محمد آل خلیفه»، وزیر خارجه بحرین طی پیامی در حساب توئیتری خود، ضمن متهم کردن مالزی به «تلاش برای سلطه بر سازمان همکاری‌های اسلامی»، نوشت: «کدام نشست به سود ملت‌های مسلمان ماست؟ نشستی که در ریاض برگزار می‌شود و یا نشست کوچکی که در یک منطقه دوردست برگزار می‌شود؟» سطان بن خالد آل‌سعود شاهزاده سعودی هم درباره این نشست نوشت: «رویای افراد کوچک بر باد رفت. هر نشستی که در صدر آن عربستان نباشد قبل از آنکه آغاز شود شکست خورده است»!

هرچند آن چند کشور کوچک و مرتجع عربی به سرکردگی سعودی، این نشست را تحریم کردند، اما موضوعات مهمی در چارچوب این اجلاس مطرح شد. ماهاتیر محمد، طی این اجلاس از مقاومت اقتصادی ایران در برابر تحریم‌های ظالمانه آمریکا تقدیر و از فقدان سیاستی منسجم در مسائل بین‌المللی انتقاد کرد.

وی پس از این اجلاس و در پاسخ به سؤالی در رابطه با عدم شرکت عربستان در این اجلاس، گفت: «در دین اسلام اجباری وجود ندارد، اگر مردم بخواهند کاری را انجام دهند یا برای انجام دادن آن گام بر‌دارند یا از آن منصرف می‌شوند، این تصمیم در حیطه اختیارات خودشان است، اگر بخواهند در این کنفرانس حاضر شوند می‌توانند بیایند، این حق آنان است که در این زمینه تصمیم بگیرند». گمانه‌زنی‌هایی مطرح شده بود که بر اساس آن عربستان، پاکستان را تهدید کرده بود که در صورت شرکت در این نشست سرمایه‌گذاری خود در پاکستان را قطع و همچنین تعداد زیادی از کارگران پاکستانی را از عربستان خارج خواهد کرد.

فارغ از مسائل رخ داده در حاشیه این نشست، طرح ابتکاری مهاتیر محمد می‌تواند بستری جدید را برای همکاری عادلانه و هدفمند در بین کشورهای اسلامی ایجاد کند. اتحاد جدید حتی می‌تواند در حوزه اقتصادی نیز کارکرد فراوانی از جمله برای کشورمان داشته باشد. چراکه قطر و ترکیه و ایران تحت تحریم قرار دارند./1360//101/خ