حکومت پهلوی بعد از ورود امام چگونه فروپاشید
امام به کشور بازگشته و سیر تحولات سرعت گرفته است. بقایای حکومت پهلوی که امید به راهی کردن بختیار به عرصه قدرت را داشتند، ناامید شدند و در صدد برنامه‌ریزی برای کودتا هستند. کودتایی که با شجاعت امام، انقلاب و مردم بر هم می‌خورد.
به گزارش خبرگزاري رسا، امام به کشور بازگشته و سیر تحولات سرعت گرفته است. بقایای حکومت پهلوی که امید به راهی کردن بختیار به عرصه قدرت را داشتند، ناامید شدند و در صدد برنامه‌ریزی برای کودتا هستند. کودتایی که با شجاعت امام، انقلاب و مردم بر هم می‌خورد. پایه‌های ارتش متزلزل شده و همافران با امام بیعت می‌کنند. آخرین سکوها و دژهای آمریکا فرو می‌ریزد. آمریکایی‌ها دیگر جایی برای اتکا در داخل ایران ندارند. روند خروج آمریکایی‌ها سرعت گرفته و نیروهای موساد، سیا و سایر بدنه‌های مرتبط با بدنه پهلوی از طریق فرودگاه اختصاصی، از ایران خارج می‌شوند.
روز شمار تاریخ انقلاب حکایت از این دارد که 16بهمن‌ماه57 مراسم معارفه مهندس بازرگان در آمفی تئاتر مدرسه علوی برگزار وحکم نخست‌وزیری دولت موقت ایشان، رسماً اعلام می‌شود. در ابتدای مراسم حضرت امام در بیاناتی با اشاره به آشفتگی حاکم بر کشور، برلزوم غلبه بر این آشفتگی‌ها تاکید کردند. ایشان با اشاره به عدالت امام علی ؟ع؟ فرمودند : ما می‌خواهیم یک همچون حکومت عدلی ایجاد کنیم.
حضرت امام در حکم نخست‌وزیری بازرگان، وی را موظف به انجام رفراندوم تغییر نظام به جمهوری اسلامی، تشکیل مجلس مؤسسان (خبرگان) برای تصویب قانون اساسی، برگزاری انتخابات مجلس شورا طبق قانون اساسی جدید و انتخاب هیأت وزیران بدون در نظر گرفتن روابط حزبی کردند. 28نماینده مجلس استعفا دادند. اعضای شورای انقلاب، آیت‌الله دکتر بهشتی، آیت‌الله مطهری و مهندس بازرگان با تماس‌های مداوم با فرماندهان ارتش سعی می‌کنند ارتش را بدون خونریزی، متحد ملت کنند. مردم با گل، اشک و شعار به استقبال ارتشیان می‌روند.
عباس سلیمی‌نمین، مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران به چگونگی تخریب ساختار پهلوی بعد از ورود امام به ایران پرداخته و با بیان این مطلب که ایام انقلاب روند تثبیت انقلاب نبود بلکه روند تخریب ساختار گذشته را داشتیم، اظهار می‌کند: دهه فجر گرچه ایام کوتاهی است اما تحولات مهم و بزرگی صورت گرفت که عمدتاً هم اراده رهبری و هم اراده مردم به خوبی تجلی‌بخش شد.
وی به ترس شاه و ترک صحنه توسط وی و بازگشت امام علی‌رغم تهدیدات صورت گرفته اشاره کرد و گفت: شاه به هیچ‌یک از نظرات کارشناسی و تاکیدات هایزر توجهی نکرد، حتی وقتی جبهه ملی در صدد تأسیس نخست‌وزیر شد، شرط اول این بود که شاه بماند، یعنی شرط کردند در صورتی‌که شاه تهران را ترک کند همه چیز برهم می‌خورد اما با این حال شاه فرار را برای حفظ امنیت خود ترجیح داد.
سلیمی‌نمین در ادامه، ترک صحنه توسط شاه را موجب بروز شرایط ویژه توصیف کرد و گفت: با ترک صحنه توسط شاه، شرایط ویژه به‌وجود آمد، بر همین اساس امام علی‌رغم تهدیدات صورت گرفته، عزم خود را جزم کرد تا به ایران برگردد و سرانجام 12بهمن57 وارد خاک کشور شد.
سلیمی‌نمین به حوادث رخ داده پس از ورود امام به خاک کشور اشاره و اظهار کرد: ورود امام به سیر تحولات صورت جدی و سرعت مضاعف بخشید،گرچه قبل از این امام شورای انقلاب را تشکیل داده بودند اما استقرار در دبیرستان علوی، رفاه و حضور میان اقشار مختلف، هم به مردم روحیه بالا تزریق کرد و هم به تجزیه ارتش کمک کرد.
سلیمی‌نمین مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران به تجزیه دولت بختیار اشاره کرد و با بیان این مطلب که حضور امام باب‌های فریب را بست، ادامه داد: امام از شورای انقلاب خواستند رییس دولت موقت را انتخاب کنند و درخواست امام در حالی بود که شورای انقلاب خط خود را دنبال می‌کردند.
سلیمی‌نمین سابقه تصمیم امام برای تشکیل دولت را به زمان حضور ایشان در پاریس مرتبط دانست و گفت: وقتی امام وارد ایران شدند گفتند دولت تشکیل خواهند داد و در پاریس نیز در این وادی می‌خواستند حرکت کنند اما برخی این حرف را دنبال کردند که بختیار را به‌گونه‌ای نخست‌وزیر امام کنند، یعنی بر محور بختیار تغییراتی اعمال شود و امام او را به‌عنوان نخست‌وزیر انقلاب معرفی کند. این نشان می‌داد امام در پاریس هم به‌دنبال تشکیل دولت موقت بودند.
وی به اهداف بلند مدت برای انتقال قدرت توسط بختیار اشاره داشت و ادامه داد: عده‌ای در صدد بودند تا با انتقال قدرت به خودی‌ها انقلاب ریشه پیدا نکند و اصلاً انقلابی وجود نداشته باشد بلکه تغییر نرم با حفظ ساختارهای آمریکایی صورت گیرد.
سلیمی‌نمین افزود: در این دهه همه امور سرعت گرفت و موجب شد آمریکایی‌ها و بقایای استبداد در ایران سردرگم باشند لذا اقداماتی که امام پی‌در‌پی انجام می‌دادند آن‌ها را سردرگم‌تر کرد، ابتکار عمل نداشتند چراکه امام با اقدامات خود آن‌ها را منفعل می‌ساخت یعنی اصلاً هیچ امکانی برای مانور در اختیار نداشتند به‌ویژه اینکه بختیار مهره‌ای بود که روی آن حساب کرده و در صدد کودتا بودند.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران یادآور شد: به هر حال بعد از معرفی بازرگان به امام برای تصدی دولت موقت کاملاً دولت بختیار زمین‌گیر شد و مردم اجازه ورود وزرا به وزارتخانه را ندادند، در نتیجه کابینه تشکیل شد، اما هیچ قدرتی نداشت و در واقع این مردم بودند که امور جاری جامعه را حل‌و‌فصل می‌کردند.
وی با تاکید بر اینکه وزرای کابینه را نه کارمندان و نه مردم نمی‌پذیرفتند، تصریح کرد: با تشکیل دولت جدید، پایه‌های دولت بختیار ضعیف و بدنه ارتش با وجود امام تقویت شد، چنانچه با حضور نزد امام بیعت کردند و این معطوف به تهران نبود بلکه در سراسر کشور پادگان‌ها، به نفع انقلاب تظاهرات انجام دادند، کلیه امرای ارتش را به انزوا کشاندند و طبیعتاً تأثیر به‌سزایی روی طرح هایزر برای کودتا گذاشته شد.
سلیمی‌نمین در ادامه به طراحی کودتا برای شکست انقلاب اشاره کرد و گفت: همه چیز به‌گونه‌ای طراحی شده بود تا بلافاصله بعد از زمین‌گیر شدن دولت بختیار، کودتا کلید بخورد اما تحولات چنان سرعت گرفت که ارتش از درون دچار تجزیه شد و کادرهای پایین و نیروی ضعیف در برابر امرا ایستادند، از حکومت نظامی تمرد کردند و حاضر به پیروی نبودند.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران به فعالیت نیروهای سیاسی اشاره و تاکید کرد: راه سازش برای نیروهای سیاسی بسته شد و هیچکس به طرح فریب آمریکایی‌ها تن در نمی‌داد و این هم پایان یافت، کمااینکه به روی طرح تفاهم نیز مهر بطلان خورد و دیگر امکان ادامه آن در حضور امام نبود.
این پژوهشگر تاریخی به روند خروج آمریکایی‌ها اشاره کرد و ادامه داد: آخرین سکوها و دژهای آمریکا فروریخت و آمریکایی‌ها دیگر جایی برای اتکا در داخل ایران نداشتند، روند خروج آمریکایی‌ها صورت گرفت و نیروهای موساد، سیا و سایر بدنه‌های مرتبط با این‌ها از طریق فرودگاه اختصاصی که داشتند، از ایران خارج شدند.
سلیمی‌نمین با تاکید بر خروج مستشاران آمریکایی از کشور اظهار کرد: با خروج مستشاران آمریکایی، بقایای امرای ارتش کودتا را کلید زدند و درگیری داخلی ارتش آغاز شد، همافران در برابر گارد جاویدان و نیروهای پایین مقابل امرا ایستادند، درنتیجه کودتا در مراحل اولیه شکست خورد.
وی به حضور نیروهای مردمی برای مقابله با کودتا به‌عنوان گام نهایی اشاره کرد و گفت: تانک‌ها در میدان امام حسین با نیروهای مردم مواجه شدند، البته برخی نزدیکان به امام توصیه کردند برای جلوگیری از خونریزی، قتل و کشتار، مردم عادی ساعات منع آمد و شد را رعایت کنند اما امام گفتند خیر، نقض کنید و به خیابان‌ها بریزید. مردم با این دستور امام شب تا صبح در خیابان‌ها سنگربندی کردند و عملاً طرح کودتای هایزر با ماه‌ها نقشه‌کشی و برنامه‌ریزی به‌عنوان آخرین امید آمریکایی‌ها شکست خورد.
سلیمی‌نمین افزود: امرای ارتش راهی جز بی‌طرفی پیدا نکردند و به امید اینکه بقایای ارتش در پادگان‌ها را فرا بخوانند وارد پادگان‌ها شدند و ساختار ارتش را دگرگون کردند.
مدیر دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران به تلاش آمریکایی برای حفظ ساختار ارتش بعد از شکست در کودتا اشاره و خاطر‌نشان کرد: آمریکایی‌ها بعد از شکست کودتا امید داشتند، ساختار ارتش را حفظ کنند که آن هم با تدبیر دگرگون شد، چنانچه ارتش از دست امرا خارج شد، امرا یا دستگیر شدند یا فرار کردند./1360/
منبع : صبح نو
ارسال نظرات