چرایی برجسته‌سازی قم به‌عنوان نقطه آغاز کرونا در ایران

این روزها هم شیوع ویروس کرونا و حساسیت طبیعی جامعه و مقامات مسؤول نسبت به فراگیری و کاهش گستره آن تبدیل به مهم‌ترین بهانه برای پیشبرد اهداف سیاسی این رسانه‌ها شده است؛ از نقل قول شبکه طرفدار سلطنت‌طلبان از مرحوم آیت‌الله العظمی بهجت که 10 سال پیش دار فانی را وداع گفته است تا آمارهای مشکوک و نجومی که رسانه وابسته به آل‌سعود با هیجان فراوان مخابره می‌کند، تنها نمونه‌ای کوچک از این سناریو است؛ سناریویی که پیش از هر چیز در پی بهم ریختن آرامش روانی جامعه در مواجهه با این بحران و در مرحله بعدی به دنبال استفاده از این ناآرامی برای پیشبرد هدف دیگر یعنی تشکیک در اعتبار نظام، تعمیق امواج بدبینی میان مردم و مقصر معرفی کردن نهاد دین و روحانیت است. در همین زمینه تلاش گسترده رسانه‌های ضدانقلاب که منجر به گاف‌هایی همانند نقل قول خیالی از آیت‌الله بهجت در شبکه «من‌وتو» نیز شد، نماد و نمودی از پیگیری خط برجسته‌سازی سوژه کرونا برای افزایش فشارهای منطقه‌ای و جهانی به کشورمان است.

 

 

آغاز شیوع ویروس کرونا از شهر قم که پیشینه و بافتی مذهبی دارد، به‌رغم تمام تلاش‌ها و همراهی‌های نهادهای مذهبی که با تعطیل کردن برنامه‌ها و مناسک خود به دنبال جلوگیری از گسترش این ویروس رفتند، تبدیل به یکی از خط‌های اصلی این رسانه‌ها برای تعریف کردن نهاد دین به‌عنوان عامل شیوع کرونا و بی‌اعتنایی به سلامت مردم شد. رسانه ضدانقلابی «رادیو فردا» هم بر مبنای همین خط در مقاله‌ای با عنوان «جمهوری اسلامی؛ تسلیم کرونا یا فقیهان؟» سعی کرد اساس شیوع کرونا و تبدیل شدن آن به مهم‌ترین تهدید جانی حال حاضر مردم ایران و منطقه را به بینش روحانیت شیعه ارتباط داده و با چشم‌پوشی نسبت به گستره جهانی این ویروس و ده‌ها کشوری که مشغول مقابله با آن هستند، نوشت: «حالا اما ویروس کرونا در حالی کارآمدی جمهوری اسلامی را به چالش طلبیده که نه می‌توان آن را مانند یک منتقد و مخالف سیاسی بازداشت، محاکمه و مجبور به اعتراف اجباری کرد و نه مانند یک دگراندیش مذهبی می‌توان چماق تکفیر و خروج از دین را بر سر او کوبید و حذفش کرد. دست روحانیون و فقها برای مقابله با کرونا خالی است و مردم نیز این را می‌دانند ولی روحانیون حاضر به تسلیم و پذیرش نظر پزشکان و متخصصان نیستند!» تا برخلاف همراهی گسترده نهادها و دستگاه‌های حاکمیتی با نظرات جامعه پزشکی برای مهار این ویروس، آنچه رخ داده است را منتسب به روحانیت و عدم باور به نظرات پزشکی بداند.

 

 

برجسته‌سازی قم به‌عنوان نقطه آغاز کرونا در ایران، تبدیل کردن آن به نمادی از نهاد دین و تلاش برای عامدانه نشان دادن این مسأله اما روی دیگری نیز دارد و آن تلاش برای معرفی جمهوری اسلامی به‌عنوان سرمنشأ این ویروس و وارد آوردن فشارهای مضاعف اقتصادی است؛ امری که می‌توان مهم‌ترین شاهد مثال آن را توئیت مارک دوبوویتز، رئیس لابی صهیونیستی FDD دانست که نوشته بود: «ویروس کرونا کاری کرده که تحریم‌های اقتصادی آمریکا نمی‌تواند؛ [کرونا] صادرات غیرنفتی ایران را قطع کرده است»، روزنامه گاردین نیز در گزارشی قم را «هاب» یا مرکز اصلی گسترش ویروس به کل منطقه خاورمیانه عنوان و بیان کرد کشورهای دیگری که شیعیان آن به قم رفت‌و‌آمد می‌کنند و برای زیارت به قم می‌روند، مانند بحرین، کویت، عراق و لبنان از این طریق به ویروس آلوده شده‌اند. این روزنامه بعد از این، به جمعیتی از مردم عراق و سوریه اشاره کرده که دسترسی درستی به سیستم بهداشتی ندارند و به دلیل درگیری‌های نظامی در این کشورها آواره هستند و سعی کرده است نشان دهد در صورتی که این افراد دچار این بیماری شوند- که البته ضعیف‌تر از باقی اعضای این جوامع نیز هستند- ایران مسؤول اصلی آنهاست. روزنامه نیویورک‌تایمز نیز در گزارشی ایران را دومین نقطه کانونی شیوع ویروس کرونا بعد از چین عنوان و اعلام کرد ریشه سرایت این ویروس به عراق، بحرین، کویت، عمان، لبنان، امارات و کانادا همه به یک مسافر ایرانی‌تبار باز‌می‌گردد. شبکه خبری CNBC نیز دولت ایران را مانند روزنامه نیویورک‌تایمز به اهمال، کم‌کاری، ناتوانی و پنهانکاری درباره شیوع ویروس کرونا متهم کرد. شبکه العربیه هم که در فضای مجازی بیشترین فعالیت را در شناساندن ایران به عنوان نقطه کانونی شیوع ویروس کرونا در منطقه غرب آسیا داشته است، ضمن تلاش برای معرفی ایران به‌عنوان عامل اصلی انتقال ویروس کرونا به اکثر کشورهای جهان، با آوردن نقل‌قولی از شیرین عبادی خواستار اعمال اقدامات حقوقی علیه ایران به دلیل ادامه داشتن پروازهای هواپیمایی ماهان در طول چند هفته گذشته شده است.

 

 

به طور کلی خطوط عملیات روانی رسانه‌های خارجی و بویژه ضدانقلاب را می‌توان تلاش برای خاص جلوه دادن شهر قم در شیوع این ویروس و عاملیت‌بخشی روحانیت در آن، معرفی ایران به عنوان کانون و مبدا انتقال کرونا به سایر کشورهای منطقه، انتشار آمارهای نجومی و متعدد با نیت بی‌اعتبار کردن جایگاه ساختار رسمی کشورمان و معرفی قشر مذهبی به‌عنوان جمعیتی در تضاد با دستاوردهای علمی و مانع بر سر راه‌های پیشگیری در این زمینه دانست. در این میان با توجه به مجموعه راهکارهایی از جمله تعطیل اعلام کردن مدارس و دانشگاه‌ها و توصیه برای عدم مسافرت که برای مقابله با گسترش این ویروس در پیش گرفته شده است، می‌توان پیش‌بینی کرد در روزهای آینده این رسانه‌ها تلاش مضاعفی را صرف هراس‌آفرینی به بهانه این تعطیلات پی بگیرند./1360/