ممکن است از طریق کرونا به دنبال نظمی جدید و حکمرانی بلامنازع مجازی باشند

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری رسا، آیت الله سید محمدمهدی میرباقری، نماینده مجلس خبرگان رهبری در تحلیل ابعاد کلان و پیامدهای مختلف ویروس کرونا به طرح فرضیات مختلف نسبت به شیوع این ویروس پرداخت.

*کرونا فراتر از یک مسئله بهداشتی است

وی گفت: بیماری‌ای که اخیراً فراگیر شده و به یک ابتلای بزرگ برای جامعه جهانی تبدیل شده، از نظرِ اجتماعی و تمدنی، یک پدیده چندوجهی است نه یک‌وجهی.

وی با بیان اینکه ما با یک امرِ میان‌رشته‌ای و بلکه فرارشته‌ای مواجه هستیم که نباید یک وجهه آن غلبه پیدا کند و باید ابعاد مختلف این پدیده به شکلِ جدی موردِ تأمل قرار بگیرد، گفت: وجهی از این پدیده، جنبه بهداشتی است که مربوط به دانش‌های وابسته به پزشکی است. وجه دیگر مربوط به حوزه علوم انسانی و علومِ شناختی و همچنین دانش‌های تمدنی و فلسفه تاریخ و حوزه رسانه و امثال اینها است. حتی جنبه امنیتی و جنگ بیولوژیکی هم مورد توجه قرار گرفته و آمادگی‌هایی برای مقابله با این تهدید فراهم شده است.

رئیس فرهنگستان علوم اسلامی با بیان اینکه امروز این بیماری با تهدیدِ سلامت بشر و مخیر کردن بشر بین انتخاب سلامتی یا انتخاب پیوستارهای کنونی، فضای سیاست، فرهنگ و اقتصادِ جهانی را به‌شدت تحت‌تأثیر قرار داده، گفت: این بیماری نوعی گسست اجتماعی ایجاد کرده است، به طوری که بعضی از صاحب‌نظران جهانی درباره دنیای پساکرونا شروع به نظریه‌پردازی کرده‌اند. این حوادث نشان می‌دهد که این واقعه، جدی‌تر و فراتر از یک پدیده یک‌بُعدیِ بهداشتی و پزشکی است.

آیت الله میرباقری ادامه داد: به نظر می‌رسد با در نظر گرفتنِ گستردگی و بزرگیِ این واقعه، و فرضِ پایداریِ این شرایط، این احتمال وجود دارد که در کنارِ همه جنبه‌هایی که گفته شد، مقصد جدی‌تر و بزرگ‌تری هم در پشت‌صحنه وجود داشته باشد و آن، عبور دادنِ جامعه جهانی از نظم کنونیِ زندگی به یک سامان و نظم جدید است.

وی در همین زمینه، ۲ احتمال را مورد بررسی قرار داد و گفت: ما باید احتمالاتِ مختلف را در نظر بگیریم و طراحی‌های خود را متناسب با آنها دنبال کنیم. احتمال اول این است که واقعاً در امتداد این واقعه، فضای عبور از نظم مادیِ مدرن، به نظم معنوی و نظمِ تحت‌تأثیرِ هدایت‌های الهی و در جهتِ غلبه ولایت حقه به وجود بیاید؛ یعنی این پدیده‌ها یک امری تلقی شود که تحت تدبیر ولی الله الاعظم (عج) جامعه جهانی را به‌تدریج از نظمِ مادی و سیطره قدرت‌ها به‌سمتِ یک نظمِ معنوی و رهایی از تسلط مادی سیر دهد.

*ممکن است از طریق کرونا به دنبال حکمرانی مجازی بر دنیا باشند

عضو مجلس خبرگان ادامه داد: در نقطه مقابل، این هم محتمل است که مهلت شیطان هنوز تمام نشده باشد و خدای متعال مهلتی به شیاطینِ جن و انس داده باشد و دستگاه ابلیس و شیاطین انس از این فرصت استفاده کنند و با طراحی‌های بزرگ و پنهان در پشتِ صحنه، به‌دنبالِ تغییر مفهوم و سازوکارهای حُکمرانی بر جهان و ایجاد یک نظم پیچیده‌تر مادی، یعنی عبور از حاکمیت کنونیِ قدرت‌های مادی بر جهان به‌سمتِ حاکمیت مجازی و حکمرانی مجازی و سایبری باشند که فضایی مدیریت‌پذیرتر، خشک‌تر و سخت‌تر است.

آیت الله میرباقری افزود: این طراحی‌ها ممکن است توسط دست‌های پشتِ صحنه قدرت در جهان انجام شود؛ کمااینکه دست‌های پشت صحنه در بعد از جنگ جهانی، صحنه را به گونه‌ای مدیریت کردند که جامعه بشری را به پذیرشِ یک حاکمیت جهانی، و محدود کردن اختیارات دولت ــ ملت‌ها، واداشتند و تحت عنوانِ سازوکارهایی برای تحقق صلح پایدار، سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل و زیرمجموعه‌های آن را بر جهان حاکم کردند و فضایی از رعب و هراس و اضطراب و گریز از جنگ را در جامعه جهانی به وجود آوردند.

وی خاطرنشان کرد: آنها آسیب را به حدّی گسترده کردند که حتی کشورهایی که مستقیماً درگیر آن جنگ‌ها نبودند، به پذیرش این نظم جهانی و سیطره قدرت‌ها از طریقِ شبکه سازمان‌های بین‌المللی تن بدهند.

*شباهت ویروس کرونا به ۲ جنگ جهانی

استاد درس خارج حوزه با یادآوری اینکه جنگ های جهانی، بیش از هفتاد میلیون کشته به دنبال داشته که بسیاری از آنها مربوط به کشورهای درگیر بوده، گفت: در ورای این، شاید کشورهایی که درگیر جنگ جهانی نبوده اند، ده‌ها میلیون کشته‌های خاموش داده‌اند و این هم طراحی همان کسانی بوده که این جنگ‌ها را هدایت می‌کردند تا بتوانند آن کشورها را هم به نقطه پذیرشِ این نظم نوین جهانی بر محور قدرت‌های برنده جنگ برسانند و نیز آنها را در نقطه آسیب‌پذیری قرار بدهند که مسلط بر اوضاع نشوند.

آیت الله میرباقری تصریح کرد: همان‌طور که بحرانِ جنگ جهانی اول و دوم، بستر جامعه جهانی را برای پذیرش یک نظم جدید با ادعای صلح پایدار مهیا کرد، این فضای ناامنِ کنونی هم می‌تواند جامعه جهانی را برای پذیرش یک پیشنهاد جدید برای تحققِ یک نظم مادی و ایجاد حکمرانی مجازی مهیا کند.

وی ادامه داد: این دورکاری‌ها و تعطیل کردن تجمعات حقیقی و عبور از جامعه حقیقی به جامعه مجازی و ایجاد بستر برای پذیرشِ حل‌و‌فصل امور (تحصیل، اشتغال و سایر ارتباطات اجتماعی) در فضای مجازی، و قرائن فراوان دیگر به‌ویژه قرار گرفتن در شرایطِ یک رزمایش بزرگِ زیست در فضای مجازی، که آخرین مقاومت‌ها در برابرِ آن در حال فروریختن است و...، مؤیداتی بر این احتمال است که شاید چنین پشتِ صحنه‌ای وجود دارد تا بتوانند سیطره بلامنازع مجازی بر جهان پیدا کنند.

آیت الله میرباقری تصریح کرد: گمان من این است که این بیانی که رهبر بزرگوار انقلاب اسلامی در روز عید مبعث فرمودند و اشاره کردند که ما در فضای مجازی هم باید قوی بشویم، شاید با توجه به این نکته بوده باشد.

وی درباره معارضات احتمالی فرضیه مطرح شده از سوی خود گفت: ممکن است گفته شود اگر چنین مقاصدی در کار است، پس چرا این بیماری دامن اروپا و آمریکا را هم گرفته است؟ در پاسخ باید گفت منافاتی ندارد، چون در جنگ جهانی هم کل جامعه جهانی ناامن شد و جهان به سمتی کشیده شد که شعار نظم نوین و صلح پایدار را بپذیرند.

عضو مجلس خبرگان با بیان اینکه ما باید احتمالات و فرضیه‌ها، به‌خصوص احتمالات و فرضیه‌های بزرگ و استراتژیک را در نظر بگیریم و صحت و سُقم آنها را دنبال کنیم، تصریح کرد: ما باید برنامه‌ریزی و رزمایشِ متناسب برای مواجهه فعال و هوشمندانه با آن انجام دهیم و تهدیدها را به فرصت تبدیل کنیم. نباید فرضیه‌های بزرگ را صرفاً با چند قرینه خُردِ مخالف رد کرد.

آیت الله میرباقری ادامه داد: این فرض هم دور از نظر نیست که این ویروسِ منحوس اما هوشمند، از همان آغاز هم با هدفِ ایجاد گسست اجتماعی از یک طرف، و شکل‌دهی به پیوست و انسجامِ مجازی و کلبه الکترونیکی از طرف دیگر، مهندسی و مدیریت شده باشد.

وی ادامه داد: به نظر می‌رسد اگر آن نهادها و ساختارهایی که باید پشتیبانیِ فکری انجام دهند، شکل گرفته بود و مسیر خودش را طی می‌کرد، امروز می‌توانست درباره این مسائل، نظر کارشناسی بدهد، ولی تلقی حقیر این است که اکنون، شبکه نیروهای جوان و فعال و به‌خصوص نیروهای آتش به اختیار و نخبگان، فضاهای اندیشه‌ورزی در این زمینه‌ها را باید به‌سرعت فراهم کنند و بستر تأیید یا رد این فرضیه‌ها را بررسی کنند و سپس به‌دنبال یک طراحی همه‌جانبه و سازوکار جامعی در مقابلِ این پدیده، با ابعادی که برای آن مفروض است، داشته باشند و در برنامه‌های خود، علاوه بر حوزه بهداشت و حوزه جنگ‌های بیولوژیکی که بخشی از کار هستند، به این فرضیه‌ها هم توجه کنند.

آیت الله میرباقری تصریح کرد: اگر مقیاس این بحران، عبور دادنِ جامعه جهانی به‌سمتِ یک حکمرانی بلامنازع جدید باشد و ظرفیت چنین تصرفاتی فراهم آمده باشد، باید تحرکات و اقدامات متناسب با آن طراحی و عملیاتی شود و این کار نیاز به فعالیت‌هایی در لایه‌های مختلفِ بنیادی، راهبردی و برنامه‌ریزی‌های عملیاتی دارد و بعد اقدام گسترده در صف به‌صورت یک شبکه منسجم انجام بگیرد.

*تاب آوری جامعه دینی در برابر کرونا بسیار بیشتر از جامعه مدرن است

رئیس فرهنگستان علوم اسلامی با بیان اینکه شکی نیست که تاب‌آوری جامعه دینی در برابر این ابتلاء بسیار بیشتر از جامعه مادی و مدرن است، تصریح کرد: این ویروس می‌تواند برخلاف همه طراحی‌ها، ضربه‌های مهلکی بر پیکره مدرنیته وارد کند. این ویروس می‌تواند به ظهور شکاف‌ها و ضعف‌های فراوانِ مستتر در نظم مدرن، از جمله «اصالت منافع فردی» منتهی گردد.

آیت الله میرباقری ادامه داد: از طرف دیگر، امروز، تمدن غرب یک تمدنِ بی‌رقیب نیست. در رقابت تمدنی بین جبهه غرب و جبهه اسلام، اگر مقاومت کنیم و موضع‌گیری و برخورد آگاهانه و فعال در مقابلِ طراحی‌های غیرانسانی غرب داشته باشیم، نتیجه متفاوتی رقم خواهد خورد و فروپاشیِ تمدن غرب تسریع خواهد شد.

عضو مجلس خبرگان تصریح کرد: راه ما آماده شدن برای مواجهه با احتمالات است و این آمادگی چیزی نیست جز قوی شدن در عرصه‌های مختلف اقتصادی، مجازی، علمی و فرهنگی.