یادداشت؛
شورش داعیهدار نظم جهانی علیه نظم جهانی
دونالد ترامپ، رئیسجمهور جنجالی امریکا از ژانویه ۲۰۱۷ که زمام قدرت را در اختیار گرفته، سیاست یکجانبهگرایی و بیاعتنایی به نهادها و موازین بینالمللی را در پیش گرفته است.
به گزارش خبرگزاري رسا، دونالد ترامپ، رئیسجمهور جنجالی امریکا از ژانویه ۲۰۱۷ که زمام قدرت را در اختیار گرفته، سیاست یکجانبهگرایی و بیاعتنایی به نهادها و موازین بینالمللی را در پیش گرفته است. در واقع یکی از مهمترین مشخصههای زمامداری ترامپ، رویکرد منفی وی در قبال سازمانها و پیمانهای منطقهای و بینالمللی است. ترامپ از بسیاری از توافقات بینالمللی شامل توافق آبوهوایی پاریس، توافق هستهای برجام، پیمان تجارت آزاد دو سوی اقیانوس آرام (تیپیپی) خارج شده و با اعتراض به پیمان نفتا خواهان مذاکره مجدد درباره آن شد که در نهایت هم با فشار به کانادا و مکزیک، پیمان تجاری جدیدی را با آنها امضا کرد. ترامپ دستور توقف مذاکره بین اروپا و امریکا در زمینه پیمان تجارت آزاد دو سوی اقیانوس اطلس را داده است. او همچنین در راستای سیاست تجاری خود و وقوع جنگ تجاری با برخی اقتصادهای بزرگ جهان مانند چین تهدید کرده که از سازمان تجارت جهانی نیز خارج خواهد شد. در عین حال رئیسجمهور امریکا در راستای منافع و خواستههای رژیم صهیونیستی از دو نهاد مهم بینالمللی وابسته به سازمان ملل یعنی شورای حقوق بشر و یونسکو خارج شده است.
اکنون در بحبوحه همهگیری ویروس کرونا و بیماری کووید ۱۹ که تقریباً همه کشورها را درگیر این چالش بزرگ کرده، بدون توجه به وضعیت اضطراری کنونی، ترامپ گامی دیگر در این زمینه برداشته و پس از بروز و تشدید اختلافات و جدالهای لفظی با سازمان جهانی بهداشت، دستور قطع کمکهای مالی به این نهاد بینالمللی را صادر کرده است. این مسئله واکنشهای مخالف و انتقادات زیادی را موجب شده است. با توجه به اینکه سازمان جهانی بهداشت، تدابیر چین برای مقابله با شیوع کرونا را تأیید کرده و در عین حال با رویکردهای مدنظر ترامپ در این زمینه مخالف است و به ویژه درباره برداشتن زودهنگام قرنطینه و از سرگیری فعالیتهای اقتصادی هشدار داده، این مسئله خشم ترامپ را برانگیخته است. ترامپ همواره نشان داده تاب انتقاد علیه عملکرد خود را ندارد و در عین حال به سازمانهای بینالمللی اعتقاد چندانی ندارد. ترامپ پیش از این هم از نهادهای بینالمللی وابسته به سازمان ملل خارج شده و اکنون نیز حمایت مالی از سازمان جهانی بهداشت را قطع کرده و فشارها را برای استعفای رئیس این سازمان افزایش داده است. او دیروز در حساب توئیتری خود نوشت: «سازمان جهانی بهداشت مرتکب اشتباه بزرگی شد. بنا به دلایلی این سازمان عمدتاً از سوی امریکا تأمین مالی میشود، اما در عین حال بسیار چین محور است.»دولت ترامپ در حالی این رویکرد را علیه سازمان جهانی بهداشت اتخاذ کرده که با توجه به همهگیری کرونا، جهان نیازمند تبعیت از سیاستهای یکپارچه و منسجم در زمینه بهداشتی و پزشکی و مدیریت یکپارچه برای کنترل این بیماری است وسازمان جهانی بهداشت عهدهدار چنین مسئولیتی است.
روسیه و چین به عنوان دو قدرت بینالمللی رقیب امریکا بارها با اقدامات یکجانبهگرانه و زورمدارانه امریکا که به ویژه در دوره زمامداری ترامپ به شدت افزایش یافته مخالفت کرده و بر این مسئله تأکید کردهاند که اقدامات دولت ترامپ صرفاً تشدید بیثباتی و تضعیف نظم بینالمللی و کاهش نقش نهادهای بینالمللی به ویژه سازمان ملل و نهادهای مرتبط با آن شده است. امریکا که داعیه هژمونی جهانی دارد بر این تصور است که حتی در نهادهای بینالمللی مانند سازمان ملل و سازمان جهانی بهداشت نیز بایستی دیدگاهها و خواستههای آن بدون، چون و چرا مورد پذیرش قرار گیرد، در حالی که برخلاف تصور ترامپ در دوره ریاست جمهوری وی نه فقط بر نفوذ ایالات متحده در عرصه جهانی افزوده نشده بلکه اقدامات غیرسنجیده و نابخردانه وی که از جمله موارد اخیر آن قطع کمکهای مالی به سازمان جهانی بهداشت است، موجب انتقادات گسترده از رویکرد و عملکرد دولت امریکا شده است. در واقع ترامپ با این اقدامات برخلاف توصیههای اندیشمندان امریکایی مانند هنری کسینجر که خواهان حفاظت از اصول نظم لیبرالی در دوره پسا کرونا شده است عمل کرده و بدین ترتیب در واقع تیشه به ریشه تمدن غربی و یکی از مظاهر آن یعنی نظم جهانی لیبرال میزند.
«رابرت مالی» عضو پیشین شورای امنیت ملی امریکا میگوید: یکجانبهگرایی دونالد ترامپ، این کشور را منزوی کرده است./1360/
منبع: روزنامه جوان
ارسال نظرات