پاسخی به سوالات شرعی درباره «احکام روزه»

به گزارش خبرگزاري رسا، همزمان با فرا رسیدن ماه مبارک رمضان، بندگان همگی خود را برای یک ماه روزه داری و مهمانی بر سر سفره معبود آماده می‌کنند. مهمانی که یکی از آداب آن روزه‌داری و ذکر الله است. در همین راستا برای ادای آداب ماه رمضان احکامی مانند احکام روزه داری و ... وجود دارد. از شما خواسته بودیم تا سوالات خود را درباره احکام روزه با ما مطرح کنید تا پاسخ سوالات را از کارشناسان مربوط جویا شویم.

شما در ادامه این گزارش می‌توانید پاسخ سوالات خود را درباره احکام روزه مشاهده کنید.

به خاطر ترس از کرونا و عدم ابتلا به آن می‌شود روزه نگرفت؟ 

طبق نظر اکثر مراجع تقلید اگر فردی نسبت به امور یادشده (کرونا) خوف و نگرانی داشته و این خوف منشأ عقلایی داشته باشد، روزه ساقط، ولی قضای آن لازم است. منشأ عقلایی یعنی اینکه کارشناس یا پزشک حاذقی به فرد بگوید که روزه برای او ضرر دارد یا خود فرد بر اساس شواهد یقینی تشخیص احتمال ضرر بدهد؛ مثل زنی که فرزند شیر می‌دهد و توان بالایی برای روزه گرفتن ندارد.

آیا در ایام کرونا روزه گرفتن واجب است؟

پاسخ مانند قبل است.

طبق فتوای مراجع تقلید و بیانات حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر انقلاب اسلامی، روزه از ضروریات دین و ارکان شریعت اسلام است و ترک روزه‌ ماه مبارک رمضان جایز نیست مگر آنکه فرد، گمان عقلایی پیدا کند که روزه گرفتن موجب ایجاد بیماری، تشدید بیماری و یا افزایش طول بیماری و تأخیر در سلامتی می‌شود. در این موارد روزه ساقط، ولی قضای آن لازم است. همچنین در صورتی که این اطمینان از گفته‌ پزشک متخصص و متدین نیز به دست آید، کفایت می‌کند.

آیا الکلی که برای دست و سطوح به جهت ضدعفونی استفاده می‌شود، باعث باطل شدن روزه است؟

تا زمانی که الکل یا مواد ضدعفونی کننده وارد حلق نشده باشد، روزه را باطل نمی‌کند.

با سلام؛ من ساکن کرج هستم و محل کارم نزدیک هشتگرد است و حدود ۵۰ کیلومتر فاصله دارد و باید با ماشین خودم در رفت و آمد باشم. ضمناً از ابتلا به کرونا هم می‌ترسم. در یک کارگاه ساختمانی به عنوان مهندس ناظر کار می‌کنم و خدایی نکرده شاید پشت فرمان خوابم ببرد. باید روزه بگیرم یا نگیرم؟ همچنین زمان کاری ما از ۸ صبح تا ۱۸ عصر و من حدود ساعت ۱۹ تا ۱۹:۱۵ می رسم خانه و صبح‌ها هم ساعت ۶:۳۰ از خواب بیدار می‌شوم.

حکم رفت و آمد کثیر سفر است و در ضمن چون فرد دائم در رفت و آمد کاری است، سفر کاری محسوب می‌شود. در این قِسم از احکام هم روزه واجب است و هم نماز کامل است. همچنین درباره ترس از ابتلا به کرونا، مانند سوالات قبلی طبق نظر اکثر مراجع تقلید اگر فردی نسبت به امور یادشده (کرونا) خوف و نگرانی داشته و این خوف منشأ عقلایی داشته باشد، روزه ساقط ولی قضای آن لازم است.

من ۳۰ روز پارسال روزه نگرفتم و هنوز هم نتوانستم قضایش را ادا کنم. چه مبلغی باید کفاره بدهم؟

اگر طی یکسال گذشته قضای روزه‌ها ادا نشده و کفاره آن هم پرداخت نشده است، باید بابت هر روز آن یک فدیه پرداخت شود که مبلغ فِدیه از سمت مرجع تقلیدتان اعلام می‌شود.

روزه دوران شیردهی علاوه بر کفاره قضا هم دارد؟ و اینکه آیا مادر شیرده بنا بر تشخیص خودش از نظر توان جسمی، می تواند یک روز در میان روزه بگیرد یا نه؟

اگر روزه گرفتن باعث کمى شیر او و ناراحتى بچه شود یا براى خودش ضرر داشته باشد، روزه بر او واجب نیست. در این صورت باید براى هر روز، یک مد طعام (تقریبا ۷۵۰ گرم گندم یا نان یا برنج یا مانند آن) به فقیر بدهد و در هر حال، روزه‌ها را باید قضا کند.

اگر بر اثر روزه مادر شیرده، خوف ضرر بر فرزند وجود داشته و خوف وى هم داراى منشأ عقلایى باشد، افطار بر او واجب است و در غیر این صورت واجب است که مادر روزه را بگیرد.

من خونریزی لثه دارم؛ می‌توانم روزه بگیرم؟

با خروج خون از لثه فرد تا آن را فرو نبرده است، روزه باطل نمى‏ شود. همچنین ریختن آب بر روى سر توسط ظرف و مانند آن به صحّت‏ روزه ضرر نمى‏ رساند.

بنده مقلد حضرت آیت الله العظمی سیستانی هستم. من کارمند هستم و هر روز به محل کار مراجعه می‌نمایم. در محل کار هم ارباب رجوع مراجعه می‌نمایند که ممکن است هر کدام بالقوه دارای ویروس کرونا باشند. چنانچه در طی روز آب و یا چای بنوشم، خطر گرفتن ویروس از طریق مجاری تنفسی (بنا به گفته پزشکان) کاهش می یابد. آیا با این وضعیت می‌توانم روزه بگیرم یا اینکه باید افطار کنم؟ و اینکه اگر خطر وجود این ویروس تا یکسال باقی باشد، آیا قضای روزه بر گردنم است یا خیر؟

افرادی که می‌توانند کار خود را در ماه رمضان رها کنند و در منزل باقی بمانند و از ابتلا به ویروس در امان باشند، وجوب روزه از آنان ساقط نمی‌شود؛ ولی افرادی که به هر دلیلی نمی‌توانند کار خود را رها کنند اگر به واسطه نخوردن آب در فاصله‌های زمانی نزدیک در روز، ترس از ابتلا به کرونا داشته باشند و راه دیگری برای در امان بودن از آن نداشته باشند، روزه بر آنان واجب نیست، ولی با این وجود مجاز به روزه خواری درملأ عام هم نیستند.

دکتر‌ها درباره مشکلات کلیوی نظرات متفاوتی دارند و نمی توانم درخصوص روزه گرفتن تصمیم قطعی بگیرم. راه حل چیست؟

اگر جلوگیرى از بیمارى کلیه مستلزم نوشیدن آب یا سایر مایعات در طول روز باشد، روزه گرفتن بر شما واجب نیست. این که احتمال ضرر عقلایی بدهید که روزه برای شما مضر است، در نگرفتن روزه کفایت می‌کند.

آیا آرایش چهره در هنگامی که روزه هستیم، مشکل دارد؟

آرایش صورت، برای خانم‌ها در صورتی که در معرض دید نامحرم قرار گیرد جایز نیست. حال فرقی نمی‌کند که در حال روزه باشد یا خیر اما در هر حال این کار جزو مبطلات روزه نیست.

کنکوری هستم و پدر و مادرم نمی‌گذارند روزه بگیرم. تکلیف چیست؟

صرف داشتن امتحان مجوز ترک روزه نیست و در صورتی که روزه نگیرید، باید قضای روزه‌ها و نیز کفاره آن را انجام دهید. در ضمن اطاعت والدین در مخالفت از امر واجب الهی مثل روزه ماه رمضان واجب نیست و نمی‌توان از آن‌ها اطاعت کرد.

من پدرم متاسفانه به کرونا مبتلا شده اند و من و مادرم به عنوان پرستار از ایشان در منزل بعد از ۱۵ روز بستری در بیمارستان پرستاری می کنیم. با توجه به اینکه پزشکان احتمال آلوده شدن ما به این ویروس را می دهند و گفته اند ممکن است علائم آن دیر نشان داده شود و یا اصلا نمایان نشود لطفا راهنمایی کنید که روزه بر ما چه حکمی دارد؟!

روزه از ضروریات دین و ارکان شریعت اسلام است و ترک روزه‌ی ماه مبارک رمضان جایز نیست مگر آنکه فرد، گمان عقلایی پیدا کند که روزه گرفتن موجب ایجاد بیماری، تشدید بیماری و یا افزایش طول بیماری و تأخیر در سلامتی می‌شود. در این موارد روزه ساقط، ولی قضای آن لازم است. همچنین در صورتی که این اطمینان از گفته‌ پزشک متخصص و متدین نیز به دست آید، کفایت می‌کند./1360/