آسیب شناسی تبلیغ و ترویج دین

به گزارش خبرگزاری رسا، آیت الله علیدوست در یادداشتی به آسیب شناسی تبلیغ و ترویج دین پرداخته است که تقدیم خوانندگان خبرگزاری رسا می شود.

باسمه تعالی

واقعش این است که با ورود جمعی از اعزه این جانب قصد گذاشتن این یادداشت را نداشتم اما برخی مطالب به قدری بر حقیر فشار آورد و به جانم افتاد که تصمیم گرفتم به برخی نکات اشاره کنم :

۱. دین خدا در طول تاریخ در سایه تلاش های عالمان بزرگ حفظ گردیده است و البته در کنار هدایت عالمان آنجا که نیازی به ذوق، شعر و مرثیه سرایی بود شاعرانی و مداحانی به *ضرورت و ندرت* و *با کنترل عالمان غیور* به مرثیه سرایی و شعر خوانی می پرداختند لکن هرگز اجازه نداشتند از خطوط قرمز در حضور عالمان تخطی کنند (داستان تذکر شدید میرزای بزرگ به آن روضه خوان در این باره معروف است).

۲. تا وقتی تبلیغ دین خداوند به دست عالمان بوده است، عموما سعی شده به دور از خرافه گویی، شریعت زدایی، نقل خواب و حکایات غیر ثابت، غلو و آسیب هایی از دین قبیل باشد.

۳. این محدودیت محمود و میمون، حساب ناشده نبوده است. عالمان دین به خوبی میدانستند به گونه ای باید تبلیغ کنند که گمراه کننده و خلاف واقع نباشد و بهانه به دست بهانه جویان ندهد. مگر نه این است که قرآن میفرماید : "راعنا" نگویید که اهل سخره شما را مسخره میکنند و با تبدیل آن به "راعینا" اسباب خنده خود و تمسخر شما را فراهم میکنند. از این جهت وظیفه مبلغ تنها کلام حق گفتن نیست، حتی مقصد حق داشتن هم کافی نیست بلکه باید به گونه ای مدیریت کرد که بهانه به دست اهل باطل هم ندهد.

۴. به نظر میرسد این محدودیت امروزه برای برخی مبلغان، مداحان، مسئولان مربوطه و ... پدیده مهمی نیست لذا ثابت بودن، راست بودن و بهانه به دست بدخواهان ندادن در اولویت ایشان قرار ندارد و نتیجه آن این شده که برخی از نامهربانان به حوزه، روحانیت و تراث شیعه به همه آنچه ما حفظش را لازم میدانیم حمله میکنند و عمده استشهاد خود را نیز قطعه هایی از گفته ها و رفتار های غیر قابل دفاع بخشی از همین واعظان و مداحان قرار داده اند (در این باره میتوان به پنج کلیپی که از حقیر با عنوان "آسیب شناسی خرافه زدایی" و "رسالت روحانیت در فهم و تبلیغ دین" منتشر شده است، مراجعه کرد).

۵. مسئولان صدا و سیما، تولیت های محترم اماکن متبرک و مسئولان تبلیغات قاعدتا باور دارند که در طول ۴ دهه اخیر به قدری نیروی قابل در حوزه برای تبلیغ دین تربیت شده که میتوان از آنها استفاده کرد بدون آنکه به برخی آفات مبتلا شد. اما گویا مثَل روزگار ما مثل باغبانی شده که میوه خوب تولید کرده اما نمیخواهد یا نمیتواند از این میوه ها بهره کافی ببرد!

۶. مناسب است علی الحساب به حضراتی که در مراکز عام چون صدا و سیما و حرم های متبرک به مداحی یا تبلیغ میپردازند تذکر جدی داده شود که از نقل هرگونه خواب، قصه غیر مستند، نقل کرامات برای افراد و نقل روایت ضعیف و مستعد برای سوء استفاده بپرهیزند. در این باره میتوان شیوه نامه ای متین و محکم تهیه کرد.

۷. واضح است که عرضه مطالب فوق به معنای نادیده گرفتن زحمات مثبت افراد نیست و هرگز نباید ناموجه و غیر ضرور، زخمی بر اعتبار افراد وارد کرد.

اللهم اصلح کل فاسد من امور المسلمین و لا تجعلنا ممن نحسب اننا نحسن صنعا.

۹۹/۲/۱۷

حوزه علمیه قم

ابوالقاسم علیدوست

/1324/ج