آمریکا برای تعامل با پکن راهبرد ندارد

به گزارش خبرگزاري رسا، هرچند تا کنون مقامات آمریکایی از اصطلاح «جنگ سرد» میان خود و چین استفاده نکرده‌اند، اما از زمان شیوع ویروس کرونا، پژوهش‌ها و بررسی‌های کارشناسانه در خصوص جنگ سرد میان دو کشور بسیار افزایش یافته است. 

به نوشته الجزیره، دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا مدام چین را به نقش‌آفرینی در شیوع این ویروس در سطح جهان متهم می‌کند. جنگ سرد آمریکا با چین با آن چیزی که پیش از این با شوروی سابق داشت، تفاوت دارد. مواجهه آمریکا و شوروی از جنس سیاسی، ایدئولوژیک و نظامی برای افزایش سطح نفوذ در جهان بود، اما رقابت آمریکا با چین پیچیده‌تر به نظر می‌رسد. تعاملات تجاری دو کشور به ۷۰۰ میلیارد دلار است و  بیش از ۳۵۰ هزار دانشجوی چینی در دانشگاههای آمریکا تحصیل می‌کنند. تبادل گردشگران میان دو کشور در سطح وسیعی صورت می‌گیرد که این موارد احتمال یک رویارویی همه جانبه را میان دو طرف کاهش داده است. 

روز پنجشنبه هفته گذشته، دونالد ترامپ، خواستار نقش آفرینی چین در کنار روسیه برای کاهش رقابت تسلیحاتی شد و کاخ سفید در بیانیه‌ای گفت که آمریکا به نظارت فعال جهت مقابله با رقابت تسلیحاتی که علاوه بر روسیه، چین نیز باید شامل آن باشد، تأکید دارد و امیدوار است به زودی گفت‌و‌گوها بر سر دوری از رقابت تسلیحاتی آغاز شود.  

چندی پیش مرکز پژوهش‌های صلح استکهلم در گزارش سالانه خود از بودجه نظامی کشورها، فاش کرد که چین همچنان به افزایش بودجه نظامی خود ادامه می‌دهد و پس از آمریکا با ۲۶۱ میلیارد دلار بودجه نظامی در رتبه دوم قرار دارد. بودجه نظامی آمریکا نیز ۷۳۲ میلیارد دلار برآورد شده بود.    

پروفسور «یینان های» استاد دانشگاه «لی های» در ایالت پنسیلوانیا و کارشناس امور چین و آمریکا در گفت‌و‌گو با شبکه الجزیره، در پاسخ به این سؤال که آیا چین و آمریکا به سمت یک جنگ سرد پیش می‌روند، گفت که روابط واشنگتن و پکن از سال ۱۹۷۹ به این سو بدترین شرایط خود را تجربه می‌کند.  

او افزود: «بله؛ تاریخ خودش را تکرار نمی‌کند، اما روش‌ها و تحولاتی وجود دارد که ممکن است تکرار شود. چین و آمریکا به سمت یک جنگ سرد فراگیر به مثابه رخداد میان شوروی سابق یا آمریکا نمی‌روند. در آن زمان دو کشور شوروی و آمریکا در دو جبهه متضاد با ایدئولوژی‌ها متعارض و بلوک‌ بندی‌های مختص به خود به سر می‌بردند و وارد یک رقابت استراتژیک همه جانبه از جمله جنگ اقتصادی شدند.»  

به گفته وی همزمان رابطه فعلی آمریکا و چین برخی ویژگی‌های دوران جنگ سرد را با خود دارد؛ از این رو که طبیعت روابط دو کشور در سطح منطقه‌ای (جنوب شرق آسیا) رقابتی است و آثار خود را در سطح جهان در حیطه بهداشت جهانی یا بخش تکنولوژی می‌گذارد و اگر تیرگی روابط دو کشور ادامه یابد، ممکن است جنگ سرد اقلیمی به سطوح نظامی و استراتژیک نیز کشیده شود و تمامی جهان را درگیر خود بکند.  

دکتر «یینان های» در بخش دیگری از  گفت‌و‌گوی خود به نوع رفتار آمریکا برای مقابله با شیوع ویروس کرونا پرداخت و گفت که آمریکا باید همانند چین اولویت خود را تلاش برای ایجاد هماهنگی در بخش بیولوژیک و پزشکی بکند تا در همکاری با یکدیگر برای جلوگیری از شیوع کرونا تلاش کنند.   

به گفته وی تلاش‌های آمریکا برای حمله به چین و متهم کردنش در این زمان نتایج عکس به همراه خواهد داشت و آمریکا به جای این کار باید همکاری و هماهنگی با سازمان بهداشت جهانی و دیگر مؤسسات بین‌المللی را در پیش بگیرد. 

این کارشناس امور چین و آمریکا افزود: «همان طور که می‌دانیم، چین منبع ویروس کرونا است؛ بنابراین دانشمندان چینی، اطلاعات بیشتری از دیگران در خصوص این ویروس دارند و فکر کردن به مجازات چین، مجازات مردم آمریکا و دیگر کشورهای جهان نیز محسوب می‌شود. آمریکا می‌تواند با صدور بیانیه‌ای نگرانی عمیق خود را در خصوص شیوع کرونا از چین ابراز کرده و پکن را به پنهانکاری متهم کند، به جای اینکه بخواهد این موارد را به دوران پس از شکست ویروس موکول کند؛ اگر آمریکا به جای تمرکز بر نجات جان شهروندانش مدام به افزایش اختلافات با چین و اتهام‌زنی‌ها بپردازد، پرستیژ بین‌المللی خود را از دست خواهد داد.» 

او سپس گفت که جهان دیگر تک قطبی نیست و در عالم چند قطبی، واشنگتن برای شدت عمل در مقابل چین و سازمان بهداشت جهانی بیش از هر زمان دیگری به شرکای خود نیاز دارد. 

دکتر یینان های در ادامه به استراتژی و نوع رفتار دونالد ترامپ در موضوع چین پرداخت و گفت که ترامپ از زمان به قدرت رسیدنش مدام از چین سخن می‌گوید اما بیشتر سخنان در تناقض با یکدیگر هستند. به عقیده وی، ترامپ چشم‌اندازی برای تعامل با چین همچون کلینتون یا اوباما ندارد و روش ترامپ، نشان دهنده انفعال وی در برابر «شی جین پینگ» رئیس‌جمهور چین است. 

او تأکید کرد که ترامپ در مدت سه سالی که به قدرت رسیده، قادر به تشکیل یا بازچینی یک استراتژی فراگیر که چین جزء اساسی آن باشد، نبوده است. سیاست‌های ترامپ در قبال چین از هم گسیخته و احیانا متناقض است. 

استاد دانشگاه «لی های» همچنین گفت که ترامپ از تاکتیک‌هایی برای تعامل با چین بهره می‌برد اما استراتژی ندارد و از این رو سیر واحد سخنانش در خصوص چین را نمی‌توان پیش‌بینی کرد و از اکثر اوقات سخنانش گمراه کننده است. چه بسا زمانی که ترامپ از چین تعریف می‌کند، صرفا دارد با کلمات بازی می‌کند یا عصبانیش از چین، زاییده همان لحظه باشد؛ بنابراین تهدیداتش نیز ارزشی ندارند و این موارد یک معضل واقعی در خصوص نوع تعامل ترامپ با چین است. 

به عقیده وی، چین در وهله اول از ترامپ می‌خواهد پیش از سخن گفتن و اتخاذ مواضع، موضوع را جدی بگیرد؛ شاید ترامپ در این موضوع نیاز به کمک و مشاوره داشته باشد. 

«هوا چون‌یینگ» سخنگوی وزارت خارجه چین نیز  در واکنش به اتهام‌زنی آمریکا به چین در خصوص شیوع ویروس کرونا، با بیان اینکه چین از ابتدا درباره این بیماری با کشورهای جهان صادق بوده، گفت مایک پامپئو برای پوشاندن دروغ‌هایش، دروغ دیگری می‌گوید و صحبت‌هایش با هم در تناقض است./1360/