هیچ پژوهشگری بدون زانو زدن در برابر اساتید بزرگ به جایی نمی‌رسد

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت‌پور، مدیر حوزه های علمیه خواهران امروز سه‌شنبه 25 آذر 99 در آیین بزرگداشت هفته پژوهش حوزه های علمیه خواهران که در سالن آیت الله شرعی مرکز مدیریت حوزه های علمیه خواهران برگزار شد از همه همکاران حوزه های علمیه خواهران در سراسر کشور که پژوهش را جدی گرفته‌اند، تلاش می‌کنند که لوزام و زوایای پژوهش در حوزه شناسایی شود و برای ارتقای پژوهش و فرهنگ آن در حوزه‌های علمیه تلاش می‌کنند، تشکر و قدردانی کرد.

وی با تشکر از خانم متولیان، که به پژوهش در حوزه‌های علمیه خواهران رونق دادند، اظهار داشت: خواهش می‌کنم این کار را ادامه دهید، کار انجام شده و پیشنهادات مطرح شده باید به تدریج در سازمان بنشیند و تا رسیدن به برنامه‌های پایدار زمان می‌برد که تداوم همین مقدار گفت‌وگوهای هفت کمیسیون اگر به خوبی پیاده شود برای حوزه علمیه خواهران کافی است.

مدیر حوزه‎های علمیه خواهران بین تحصیل فقه تا فقاهت تخصصی، بین تحصیل متفکرانه تا اجتهاد فاصله معنی‌داری قائل شد و گفت: ما باید قبل از مواجهه با علم یا آیه، آن را عمیق بفهمیم، قرائن آیات را جویا شویم، خوب ببینیم؛ این گونه نباشد کسی سخنی بگوید و مستند آن یک آیه یا روایتی از معصومین باشد برای زینت بخشی صحبت خود، بدون اینکه از دلایل و اسناد آن بگوید.

وی افزود: طلبه به حوزه آمده است تا مسائل را عمیق بررسی کند؛ زمانی در طول تاریخ اسلام برخی هر چه از پیامبر به دستشان می‌رسید آن را عنوان سخن پیامبر بیان می‌کردند، این‌ها افراطیان بودند که اشعریون خواستند این را تلطیف کنند؛ اما در حوزه مکتب اهل بیت علیهم السلام ما یک حرکت سنجیده را با محوریت معصومان داشتیم.

وی بیان داشت: اهل بیت علیهم السلام مسیری متعادل و سنجیده در اختیار ما گذاشتند که روز به روز توانستیم این را اعتلاء ببخشیم. این نحوه برخورد با منابع اسلامی و سخنان و تشخیص و اتباع احسن، چیزی است که در فقاهت به معنای عام باید اتفاق بیفتد.

حجت الاسلام والمسلمین بهجت پور ادامه داد: تحصیل ما در حوزه باید بر این اساس شکل بگیرد؛ پژوهش به معنای حرفه‌ای یا نیمه حرفه‌ای آن به معنای درک دانش است و راه‌های نرفته را رفتن است؛ بزرگترین جفا به پژوهش آن است که بگوییم همین مطالعات پژوهش‌ها هستند؛ ساده‌سازی امر پژوهش لطف و شکر این نعمت نیست، بلکه پژوهش یک امر فاخر در حوزه‌های علمی و فناوری است؛ دانش در یک مرحله مدارسه و گفت‌وگو می‌شود، اما پژوهش یک مرزگشایی و افق‌گشایی و تولید ثروت علمی است و هموار کردن راه‌های نرفته است.

وی تصریح کرد: تمرکزی که مجموعه باید در امر پژوهش داشته باشد، به سمت شناسایی استعدادهایی و زمینه‌سازی مباحث علمی باشد که این استعدادها نمایان شود.

مدیر حوزه‎های علمیه خواهران افزود: دانش عمومی حوزه، پدیده‌های علمی پژوهشی حوزه در حد عام خود باید فرصتی ایجاد کند تا من پژوهشگر خود را بشناسم و ذهنیتی که توان ورود به عرصه‌های نو را دارد، در برابر پدیده‌ها با نگاه سؤال مواجه می‌شود و علت هر چیز را می‌خواهد بداند و بعد خلأ‌ها را پیدا می‌کند، شاید در یک یا دو درصد طلبه‌های ما وجود داشته باشد و پژوهش برای به ثمر رساندن این دو درصد باشد؛ که اگر این دو درصد خوب شناسایی و مدیریت شود شبِ یک دستگاه علمی تربیتی را تبدیل به روز می‌کند و افق غبارآلود ما را روشن می‌کند.

وی شعار هر طلبه یک پژوهشگر را اشتباه دانست و افزود: این تضعیف حوزه پژوهش است؛ ما جمع می‌شویم و می‌گوییم این جلسه نوآوری است، گاهی برخی سی یا چهل سال در یک زمینه فکر می‌کنند اما نمی‌توانند یک نظریه تولید کنند.

حجت الاسلام والمسلمین بهجت پور وظیفه مجموعه خود را رفتن به سمت سرمایه‌گذاری برای پژوهش عنوان کرد و گفت: جشنواره‌های مختلف و رایج، راه‌هایی برای شناسایی افراد است؛ وقتی کل مطالب توسط خواهران نوشته نمی‌شود و تولیدگر دانش نیستند، یعنی پشتوانه‌های این منابع هم خواهران نیستند، معلوم است که ما ضعف‌هایی در این زمینه داریم و تا آن زمان باید شاگردی کرد.

وی خاطرنشان کرد: هیچ پژوهشگری بدون زانو زدن در برابر اساتید بزرگ به جایی نمی‌رسد؛ حال باید در این مسیر تسهیل کنیم و حوزه را پیش ببریم.

مدیر حوزه‎های علمیه خواهران اولین کار را تقویت برنامه در حوزه عنوان کرد و اظهار داشت: وقتی دور هم جمع می‌شویم بیشتر از ساختارها و مشکلات مالی و اداری و مانند این‌ها می‌گوییم، اما چیزی که حوزه را می‌سازد برنامه است؛ حوزه بر پایه برنامه رشد می‌کند.

وی گفت: 5 سال طلبه در اختیار من است، اما درک او نسبت به آیات بالا می‌رود؟، توانایی کار با حدیث را می‌یابد؟؛ قدرت ترکیب بین ارتباطات و اخلاقیات و احکام را پیدا می‌کند؟، از نگاه اخلاقی قدرت فرهنگ‌سازی دارد؟، روش‌های گام به گام رسیدن به مواردی که دین مطرح کرده است را می‌داند؟؛ این برنامه است که باید آسیب شناسی شود.

حجت الاسلام والمسلمیبن بهجت پور گفت: حوزه‌ای که ما باید تحویل بدهیم باید با برنامه قوی باشد و گام اول این است که دانشمندان دور هم بنشینند و فکرهای خود را روی هم بریزند؛ یازده گروه علمی باید دانش را در این حوزه تقویت کنند و دقیق بگویند که پس از تحویل گرفتن یک طلبه پنج سال بعد او را تا چه سطح بالا آورده‌اند.

وی ابراز داشت: اگر قرار است که از طلاب، دانشمندان پژوهش محور تحویل بدهیم، کلید آن برنامه است، آنجا که فکرها را روی هم بگذاریم، آنجا حوزه سربلند شکل می‌گیرد؛ غفلتی که الان فراوان صورت می‌گیرد و انرژی‌هایی که جاهای دیگر صرف می‌شود و بن مایه رشد حوزه را نادیده می‌گیرد.

مدیر حوزه‎های علمیه خواهران درست شدن زیرساخت را باعث آن دانست که خرابه‌های شما هم دانشمند پرور خواهد شد؛ اگر تدریس شما دانشمند تربیت کند کار خود را کرده‌اید؛ برنامه باید دانش را بارور کند، ظرفیت طلبه‌ها را بنوازد؛ اینکه تألیف کتاب و رشته‌های تخصصی در معاونت پژوهش دیده شده است، بخشی از این برنامه استراتژیک می‌تواند باشد؛ نگرانیم از برنامه.

وی افزود: وقتی منبر را ساده می‌کنیم و از زبان تخصصی به زبان عرفی تبدیل می‌کنیم، چه توقعی داریم که پژوهش‌ها جان بگیرد و درجه یک بشود؛ کل این رساله را که می‌خوانید نوآوری درستی در آن نیست؛ بلندای یک رساله فهم مطلبی از یک عالمی است، نه دانش جدید؛ این مشکلی است که در همه حوزه‌های تعلیم و تربیت در حال اتفاق است، حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها گرفتار این مسأله شده‌اند که باید هر چه زودتر حل شوند.

حجت الاسلام والمسلمین بهجت پور در قسمت دیگری از سخنان خود، بیان داشت: انرژی افراد در بخش پژوهش فراوان نیست؛ هدایت پژوهش‌ها به سمتی که مؤثر باشد صورت پذیرد، وقتی محقق و پژوهشگر بعد از انجام کار لذت گره گشایی از یک مجهول را احساس کند، وقتی محقق به چیزی رسید که دیگران نرسیده‌اند، همان میدان را برای ورود به فعالیت‌های دیگر باز می‌کند؛ ایشان را به میدانی وارد کنید که رونده آن کم باشد.

وی جان گرفتن پژوهش را منوط به هم افزایی بخش‌های مختلف دانست و تصریح کرد: با هم جمع شویم، انرژی‌های خود را روی هم بریزیم، متراکم شویم، آن وقت است که انتظار ما در امر پژوهش به نتیجه می‌رسد.

مدیر حوزه‎های علمیه خواهران ادامه داد: برای استعدادهایی که شناخته می‌شود چشم‌انداز تعریف کنیم؛ هیچ پژوهشگری بدون یک چشم‌انداز فردی که با مشاوره می‌توان او را به این سمت رساند نمی‌رسد؛ پژوهشگری که ذهنش متشتت است و ذهنش همراه نیست، با اولین مشکلی که پیش می‌آید راه را عوض می‌کند؛ به پژوهشگران کمک کنید، به ایشان مشورت بدهید، اگر پول داشته باشیم می‌دهیم اما خیلی نیازی به پول ندارد، اما این طلبه باید زیر چتر یک بزرگی قرار بگیرد؛ یک طلبه تا وقتی زیر چتر یک عالم پژوهشی قرار نگیرد به جایی نمی‌رسد؛ هنر ما این است که این پژوهشگران را سامان دهیم و برایشان پیشنهاد داشته باشیم.

وی حمایت از پژوهشگر را به منظور ادامه راه ارزشمند توصیف کرد و گفت: این حمایت‌ها تنها برای تشویق و آفرین گفتن به او نیست.

حجت الاسلام والمسلمین بهجت پور با اشاره به انتظار زنان مسلمان از حوزه علمیه خواهران، گفت: وظیفه ما درباره معاشرت در خانه، رابطه فرزندان با خانواده و بیرون چگونه باید باشد؟ خانواده پایدار چگونه خانواده‌ای است؟ است و اگر ما این‌ها را حل نکنیم و وارد مسائل دیگری شویم که دیگران هم ورود می‌کنند کاری نکرده‌ایم.

وی ابراز داشت: ما باید مسأله جمعیت را حل کنیم، حداقل از نگاه اسلامی بگوییم طرح ما چیست؛ مسأله طلاق و به هم ریختگی و آشفتگی خانواده‌ها را باید حل کنیم، نگاه دین را شما باید حل کنید؛ نگاه با وضعیت‌های مختلف را شما باید بگویید؛ اصلی‌ترین حوزه دانش ما این‌ها است و تمرکز روی این مسأله است.

مدیر حوزه‎های علمیه خواهران تأکید کرد: معاونت پژوهش صحبت‌های همکاران در استان‌ها را تعقیب کنند؛ در دو سطح، یکی استعدادهای درخشان و یکی نخبگان، در هر دو باید فعال شویم؛ استعداد برتر چیزی است و نخبه چیز دیگری است؛ بین این دو صنف تفاوت است و برای هر کدام برنامه ویژه لازم است.

وی ابراز امیدواری کرد: یک روز نشر هاجر ما خانه‌ای برای نگارش زنان فرهیخته شود و نخبگان حوزه دیده شوند؛ سرمایه‌های حوزه دیده شوند و جامعه علمی و جامعه تربیتی به این‌ها اعتماد کنند؛ اگر ما به این‌ها برسیم این چرخه کامل خواهد شد و راه خود را پیدا خواهد کرد و کار ما سبک خواهد شد؛ فعلاً ما در مرحله تأسیس این ایستگاه‌ها و چرخه هستیم و عجله نداریم؛ از غوره انتظار مویز نداشته باشیم و صبر کنیم تا رشد کند. انتظار زیاد از استعدادهای برتر یکی از مقبره‌های این استعدادها است که حفر می‌کنیم. اگر تدبیر برای استعداد برتر با پختگی صورت نگیرد به سوزش این استعدادها منجر خواهد شد./998/د102/ب1