ولایتمداری حضرت اباالفضل العباس برگرفته از آیات قرآن است

حجت الاسلام عبدالجواد ابراهیمی فر استاد درس خارج حوزه علمیه قم در گفت و گو با خبرنگار سرویس فرهنگی اجتماعی خبرگزاری رسا ضمن تبریک اعیاد شعبانیه به حضرت بقیه الله الاعظم و همه شیفتگان مکتب عصمت و طهارت اظهار داشت: درباره فضیلت های حضرت اباالفضل العباس از دریچه های مختلف می توان سخن گفت، ولی به یک بُعد از زندگی سراسر نور و افتخار ایشان اکتفا می کنم و آن ویژگی ولایتمداری و ولایی او با حضرت اباعبدالله الحسن علیه السلام است.

وی با توجه به نسبت برادری میان قمر بنی هاشم و اباعبدالله الحسین ابراز داشت: نسبتی که حضرت عباس با امام حسین علیه اسلام دارد، نسبت برادری است، افتخار برادری امام برای اباالفضل العباس مطرح است، اما این ویژگی و امتیاز ظاهراً امتیاز بالایی نیست چرا که ما از نسبت برادری در آیات شریفه قرآن خاطرات خوبی را به یاد نداریم، چنانکه در مورد هابیل و قابیل که دو برادر بودند قرآن از نسبت و برادری آن ها مطالب خوب و ارزشمندی را بیان نمی کند، آنچه از این رابطه سرزده است، افتخار آفرین نیست تا جایی که قابیل به برادرش هابیل گفت تور ار می کشم و دست به خون و خونریزی برد و برادرش را کشت.

مدرس حوزه با اشاره به سوره یوسف عنوان کرد: در جریان دیگری که قرآن از رابطه برادری یاد می کند رابطه برادی میان فرزندان یعقوب است که در آنجا هم دیدیم آنچه از این رابطه برآمده خیلی افتخار آمیز نیست و برادران یوسف به انگیزه محرومیت یوسف از نگاه محبت آمیز پدر او را از چشمان پدر دور کردند و تا مرز کشتن حضرت یوسف پیش رفتند امّا خداوند مرگ یوسف را در آن زمان اراده نفرموده بود.

وی با اشاره به دو نمونه از آیات قرآن گفت: خداوند متعال از نسبت برادری در میان افراد پرده بر می دارد و به اقتضاء این نسبت آنچه ذکر می شود تحسین برانگیز نیست، بلکه باید طرفین دعوا را براساس عملکردشان مورد نکوهش یا ستایش قرار داد و بهر حال در اینجا قمر بنی هاشم نسبتشان با امام نسبت برادری است، گرچه برادری ناتنی است اما این رابطه برادری ناتنی تحت اشراف رابطه دیگری قرار گرفته که از این رابطه برادری ناتنی بسیاری از رفتار ها و گفتارهای تاریخی و ماندگار ثبت شده است و حقیقتاً این ارتباط یک ارتباط غرور انگیز است و آن رابطه برتر که سایه انداخته بر رابطه برادری میان این دوبزرگوار، رابطه ولایی است، یعنی ارتباط این دو برادر تحت اشراف آن رابطه ولایی و رابطه برادری هم متاثر از آن رابطه ولایی است و این رفتار می تواند الگو و سرمشق برای تمام جهانیان قرار بگیرد.

حجت الاسلام ابراهیمی فر با توجه به سیره و شخصیت حضرت ابالفضل العباس اذعان کرد: نوع رفتار و گفتار قمر بنی هاشم در برابر امام حسین ترجمان آن رابطه برتر و مُشرف که همان رابطه ولایی باشد، است؛ وقتی در شب عاشورا امام حسین به اصحاب و یاران خودش فرمود در این شب تاریک من بیعتم را از شما بر میدارم و از تاریکی شب استفاده کنید، حضرت اباالفضل العباس در پاسخ عرض کردند برادر اگر ما چنین بکنیم جواب مادرمان را چه بگوییم، پیدا است که القائات حضرت فاطمه ام البنین، از قمر بنی هاشم یک انسان ولایتمدار ساخته و براساس ولایتمداری پاسخی که به برادرش می دهد اینچنین شهره تاریخ قرار می گیرد.

وی افزود: اگر ما در نسبت ها فقط به نسبت برادری بخواهیم اکتفا بکنیم نمی توانیم از این نسبت انتظار شگفتی  و رفتار و گفتار فوق العاده داشته باشیم، گاهی این نسبت ها مورد نکوهش قرار می گیرد در مورد فرزند نوح قرآن به ما می گوید با وجود نسبت پدری و فرزندی میان نوح و فرزندش ولی قرآن به این نسبت و رابطه اثر ارزشی بار نمی کند و می فرماید انه عمل غیر صالح و لذا نسبت ها تعیین کننده ارزش ها نیستند.

استاد درس خارج حوزه علمیه قم با اشاره به آیه 71 سوره توبه بیان کرد: قرآن برای رابطۀ ولایی جایگاه ویژه ای باز کرده است، نسبتی که میان مومنین و مومنانت برقرار است و دارای بار ارزشی مثبت است، نسبت ولایی است که بعضی از مومنین نسبت به بعضی دیگر از این جایگاه برخوردارند و نسبت به آینده دیگران نگرانند چون این نسبت ولایی در میانشان حاکم می شود نگران سرنوشت هم هستند و در مقابل گفتار و عملکرد یکدیگر امر به معروف و نهی از منکر می کنند.

وی با اشاره به عرف جامعه در مقابل نامادری گفت: نامادری در میان عرف عموم مردم شکل زیبایی ندارد اما وقتی این نامادری تحت اشراف ولایی قرار می گیرد ببینید چقدر آثار مثبت و زیبایی از خود بروز می دهد فاطمه ام البنین به امیرالمومنین  عرض می کند، اسم من را در مقابل فرزندان حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها مبر، مبادا که آنان به یاد مادرشان بیفتند و اندوهناک شوند و همینطور زمانی که امام به میدان جهاد قدم می گذاشتند، ام البنین به فرزندان برومند خود سفارش کردند تا آخرین نفس یاور و سرباز پا به رکاب حضرت امام حسین علیه السلام باشند و این نشان از ارادت و ایمان والای حضرت ام البنین  نسبت به امام حسین دارد و نشان از رابطه ولایی است.

حجت الاسلام ابراهیمی فر در پایان اظهار داشت: اگر بگوییم رابطه قمر بنی هاشم تحت اشراف رابطه ولایی که با امام حسین برقرار کردند، آبروی از دست رفته تاریخیِ نسبت برادری را دوباره احیاء و برگرداند، گزاف نگفتیم و در عاشورا چنین صحنه ای به نمایش گذاشته شد، و به ما این درس را دادند که نسبت برادری منهای آن رابطه مُشرف نمی تواند یک رابطه مثبت و دارای بار ارزشی بشود.