قدس نماینده تمدن فلسطین است

به گزارش خبرگزاری رسا، به مناسبت روز جهانی قدس، رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لبنان، وبیناری با عنوان «قدس در رویارویی با یهودی و صهیونیستی سازی آن» و با حضور شخصیت‌های سیاسی و دینی کشورهای منطقه برگزار کرد.

‎در این نشست ابتدا عباس خامه یار، رایزن فرهنگی کشورمان در لبنان ضمن خیر مقدم به سخنرانان و مخاطبان در فضای مجازی و تشکر از آنان به احیای روز جهانی قدس اشاره کرد و گفت: قدس سرزمین صلح، انبیا، مسیحیان و مسلمانان و نخستین قبله ماست که از همان آغاز، تلاش برای تغییر هویت آن تاکنون صورت گرفته و توطئه‌های مختلفی برای تغییر چهره اسلامی این مکان مقدس طراحی شده است.

وی افزود: جهان بار دیگر شاهد تجدید پیمان و میثاق با روز قدسی است که امام خمینی در همان نخستین سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی با هدف بیداری وجدان امت اسلامی آن را در آخرین جمعه ماه مبارک رمضان اعلام کرد. روز قدس فرهنگ مقابله با سازش با رژیم صهیونیستی است و این همان جوهره اصلی مسئله قدس به شمار می‌رود.

‎خامه یار در ادامه با استناد به سخن اندیشمند و مبارز با استعمارگران «مالک بن نبی» مبنی بر این که: «اسرائیل خط تماس استعمار غرب با جهان اسلام است»، گفت: فرهنگی که هدفش از همان آغاز، تجزیه هویت اسلامی منطقه و هویت عربی فلسطین بوده، مسئله سازش را امری طبیعی جلوه می‌دهد.

‎رایزن فرهنگی کشورمان سپس به مسئله یهودی سازی که نتیجه طبیعی سازشکاری است اشاره کرد و افزود: یهودی سازی، به رژیم اشغالگر اعتماد به نفس بیشتری می‌بخشد تا سرزمین‌های ما را غصب کرده و ساکنان اصلی آن را از خانه و کاشانه خود بیرون براند و با گذشت چند دهه، این سرزمین صبغه اشغالگران را به خود می‌گیرد و تمام اسناد تاریخی و نقشه‌ها و هویت اصلی این سرزمین به دست فراموشی سپرده می‌شود.

‎وی با ابراز تأسف نسبت به نفوذ این گونه مفاهیم جعلی به فرهنگ اسلامی، گفت: نوک پیکان این طرح استعماری، فرهنگ ملت‌ها و کشورهای منطقه را هدف قرار داده است و یکی از نشانه‌های بُعد فرهنگی استعمار همان تخریب آثار تاریخی این منطقه در سوریه، عراق و دیگر کشورها و غارت کردن موزه‌هاست و این به معنای نابود کردن یک تمدن در طول مرزهای جغرافیای جهان اسلام به شمار می‌رود. لذا باید برای پر کردن این خلأ فرهنگی برابر روند سازش و به ویژه سازش فرهنگی ایستاد.

‎خامه‌یار در پایان، اعلام روز جهانی قدس را در بطن فرهنگ مقاومت و مقابله با سازش فرهنگی با اشغالگر برشمرده و گفت: حضور ما امروز بر این امر تأکید می‌کند که قدس رها نشده تا سازشکاران و خیانت کاران بخواهند با آن برابر خواسته خود، رفتار کنند. قدس همچنان با ساکنان فلسطینی‌اش که نماد مبارزه حق با باطل هستند، فلسطینی باقی خواهد ماند. روز قدس امسال نسبت به سال‌های گذشته بسیار متفاوت‌تر خواهد بود، چرا که روحیه معنوی بیشتری به آزادگان جهان بخشیده که آرزوی نماز خواندن در کنار نخستین قبله را دارند تا بتوانند هویت اسلامی خود را بازیابند.

مسلمانان و مسیحیان اشتراکات بسیار دارند

‎در ادامه کشیش مانوئل مسلم، عضو شورای اسلامی مسیحی حمایت از مقدسات فلسطین، ضمن آرزوی موفقیت و پیروزی برای شرکت کنندگان و تشکر از برگزار کنندگان این وبینار، گفت: قدس نماینده کل فلسطین و ملت آن است، خاک فلسطین و تمام شهرهای فلسطین، همان محله ها و خیابان های قدس است. قدس محور ثابتی است که ملت فلسطین حول آن می چرخد، هر کجا که باشیم و به هر سمتی که رو کنیم، قدس ما را به یکدیگر پیوند می‌دهد و گام‌های ما به سوی آن برداشته می‌شود.

‎وی افزود: قدس، موجودی زنده است که با انسان، زمین و دین ارتباط دارد. قدس انسان را به زمین و دین را با مقدسات مرتبط می‌سازد، اهالی قدس، چه مسیحی و چه مسلمان، فلسطینی هستند و فلسطینی بودن آنها به دلیل وجود قدس است.

‎کشیش مسلّم سپس گفت: قدس تمدنی واحد برای ملتی واحد و سرنوشتی واحد است و مسیحیان و مسلمانان با یکدیگر برادر خونی هستند.

‎عضو شورای اسلامی مسیحی حمایت از مقدسات فلسطین در خصوص پای‌بندی به مسئله فلسطین گفت: کسانی که پای‌بند مسئله فلسطین هستند در حقیقت به بُعد قومی، انسانی و دینی آن پای‌بند هستند و کسانی که به آن خیانت کرده‌اند، نسبت به امانت داری قدس خیانت کرده‌اند. کسانی که قدس ندارند، سرزمین و مسجد الاقصی ندارند. نزاع میان فلسطینیان و صهیونیست‌ها، نزاعی قومیتی است. این جانب به عنوان یک کشیش مسیحی به جهت مسجد الاقصی که متعلق به مسلمانان است مبارزه می‌کند؛ هر سنگی که از مسجد الاقصی جابجا شود گویی سنگی از سنگ‌های کلیسای قیامت قدس جابجا شده است. همان‌هایی که مانع ورود نمازگران به اقصی شده‌اند همان‌ها مانع ورود نمازگزاران به کلیسای قیامت شده‌اند. کسانی که حرمت اقصی را شکسته‌اند و خانه مسلمانان را ویران کرده‌اند، همان‌ها، خانه‌های مسیحیان را ویران کرده‌اند و کسی که مسلمانی را به قتل برساند در حقیقت یک مسیحی را نیز به قتل رسانده است.

‎وی افزود: به همین دلیل است که در دفاع از قدس قاطعانه عمل می‌کنیم چرا که از هویت و تاریخ خود دفاع کرده‌ایم. ما برای صلح می‌جنگیم، برای تمدن و هویت خود می‌جنگیم. اما صهیونیست‌ها تمدن و هویتی ندارند که به خاطر آن قدس را اشغال و آن را در اختیار گرفته‌اند، چرا که آنها افرادی هستند که از گوشه و کنار جهان جمع شده‌اند و تاریخچه‌ای از خود ندارند و قدس از آنِ آنها نیز نیست. رژیم صهیونیستی در حال حاضر بر لبه آتشفانی قرار گرفته و قصد دارد ما را به جنگی مذهبی و دینی و سخت بکشاند؛ لذا اگر آنها از قدس بیرون بیاندازیم، آینده‌ای نخواهند داشت و منتهی به خروج کامل آنها از فلسطین خواهد شد.

‎کشیش مانوئل مسلّم در پایان ضمن قرائت سروده‌هایش در توصیف قدس،خاطر نشان کرد: در مسائل سیاسی ما در کنار مسلمانان و تصمیم‌های سیاسی آنها خواهیم بود. هر چه که به آنها برسد به ما نیز خواهد رسید و هر چه به ما خواهد رسید به آنها نیز خواهد رسید.

امام خمینی مسئله آزادی فلسطین را احیا کرد

‎سپس حسین امیر عبداللهیان، دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بین‌الملل و دبیر کل کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین،در سخنان خود، قدس را به عنوان مسئله اول جهان اسلام معرفی کرده و گفت: کسانی که مسئله فلسطین را دنبال می‌کنند به خوبی می‌دانند که امام خمینی بود که مسئله یاری قدس و آزادی فلسطین را احیا کرده و در دو دهه گذشته امام خامنه‌ای این نقش را با قدرت ادامه دادند.

‎وی افزود: آمریکائی‌ها، دموکرات‌ها و جمهوری خواهان، پیام‌هایی به ایران ارسال کردند که اگر اسرائیل را به رسمیت بشناسید، مشکلی برای ادامه برنامه هسته‌ای خود نخواهید داشت، ایران نیز با صراحت اعلام کرد که رژیم قاتل کودکان و زنان را به رسمیت نخواهد شناخت و تنها یک دولت به نام فلسطین به مرکزیت قدس شریف را به رسمیت می‌شناسد.

‎امیر عبداللهیان در ادامه گفت: امام خمینی اشغال سرزمین فلسطین و برپایی رژیم جعلی و دروغین را نه تنها اشغال یک کشور در منطقه می‌داند بلکه آن را اشغال امنیتی، فرهنگی و اقتصادی از سوی صهیونیسم جهانی می‌داند و هدف از تأسیس این رژیم از بین بردن اسلام است و اگر کشورها وجود این غده سرطانی را بپذیرند در نتیجه باعث از بین رفتن امنیت و عقب ماندگی در منطقه خواهد شد.

‎دبیر کل کنفرانس بین المللی حمایت از انتفاضه فلسطین، سپس گفت: به لطف حمایت‌های کامل امام خامنه‌ای از فرماندهانی مانند سردار حاج قاسم سلیمانی، جهت از دفاع از مقاومت فلسطین، شمارش معکوس برای از بین رفتن اسرائیل آغاز شده است و به لطف جانفشانی این فرماندهان و دیگر شهدا، در آینده‌ای نزدیک دیگر این رژیم جایی بر روی نقشه جهان نخواهد داشت.

‎دستیار ویژه رئیس مجلس در امور بین‌الملل در پایان به برپایی مراسم روز قدس در شرایط استثنایی کنونی اشاره کرده و گفت: در حال حاضر و در زمان بحران، انتفاضه رمضان در قدس در واکنش به جنایت‌های صهیونیست‌ها آغاز شده است و پاسخ کوبنده‌ای در تمام اراضی فلسطینی به آنها داده شده و می‌شود و روز جهانی قدس امسال در شرایط‍ی آغاز شد که صهیونیست‌های ضربه شدیدی ‌از مقاومت دریافت کرده‌اند. جمهوری اسلامی ایران حمایت قاطع خود را از مقاومت فلسطین و قدس ادامه خواهد داد و به لطف خداوند و خون شهدای مقاومت و خون شهید سلیمانی به زودی در قدس نماز خواهیم خواند.

‎در ادامه شیخ ماهر حمود، دبیرکل اتحادیه جهانی علمای مقاومت، با متفاوت خواندن روز جهانی قدس امسال، نسبت به سال‌های گذشته، گفت: انتفاضه «باب العامود» و انتفاضه قدس آغاز شده و اهالی بیت المقدس در این انتفاضه پیروز شدند و توانستند وارد مسجد الاقصی شوند. این امر اتفاق ویژه‌ای است که صهیونیست‌ها مانع ورود نمازگراران شوند اما آنها بتوانند این موانع را شکسته و وارد مسجد شوند.

‎وی افزود: از ۴۲ سال گذشته تاکنون، روز قدس همچنان احیا می‌شود و در حال توسعه و گسترش است و رژیم صهیونیستی در حال عقب نشینی معنوی و گاهی نیز نظامی است. ما شاهد شکست روز افزون دشمن صهیونیستی در فلسطین هستیم همان گونه که در سال ۲۰۰۰ و پس از آن سال ۲۰۰۶ آنها در لبنان شکست سنگینی را متحمل شده و به بیرون رانده شدند.

‎شیخ ماهر حمود افزود: توطئه‌های انجام شده در منطقه همگی با محوریت قدس انجام گرفته است و اگر سوریه از مقاومت حمایت نمی‌کرد هیچگاه شاهد چنین جنگی در کشور خود نبود. در عراق نیز نیروهای مقاومت مردمی اگر نبود، عراق درگیر آن جنگ‌ها نمی‌شد. لبنان نیز به دلیل پیروزی‌های به دست آمده و وجود مقاومت، تحت فشار اقتصادی و تحریم‌ها و بحران سیاسی قرار گرفته است.

‎دبیرکل اتحادیه جهانی علمای مقاومت سپس گفت: روز قدس، یک طرح سیاسی، رسانه‌ای و واقعی است چرا که حمایت واقعی از مقاومت و فلسطین از سوی تهران همچنان ادامه دارد و روی این کره خاکی به جز ایران هیچ کشور دیگری به فلسطین کمک نمی‌کند. پیش از این در دهه هفتاد، از سوی برخی کشورهای عربی حمایت‌هایی صورت می‌گرفت اما در حال حاضر ایران در این امر تنها باقی مانده است.

فلسطینی‌ها بار دیگر تاریخ ساز خواهند شد

‎وی گفت: فلسطینی‌ها بار دیگر تاریخ ساز خواهند شد. ما از اهالی قدس، غزه و فلسطین درس می‌آموزیم. از جوانی که سلاح بر دوش می‌گذارد و به مقاومت برمی‌خیزد؛ فلسطینی‌ها با خون و تلاش خود، از فلسطین و قدس بدون هرگونه چشمداشتی دفاع می‌کنند. امروز غزه با اندک ساکنان خود، مورد محاصره قرار گرفته، اما با قدرت تمام در برابر صهیونیست‌ها ایستاده است و این نشانه لطف خداوند و حمایت‌های او از مردم فلسطین است.

‎شیخ ماهر حمود در پایان گفت: مقاومت به راه خود ادامه خواهد داد و این مسیر همچنان به راه خود ادامه خواهد داد و هیچگاه در پی سازشکاران نخواهیم رفت، بیداری و صلابت نزد جوانان فلسطینی وجود دارد و مانع از تسلیم آنها در برابر دشمن می‌شود. مقاومت قدرتمند و راسخ به مسیر خود ادامه خواهد داد و تمام این امور زیر پرچم روز قدس استمرار خواهد یافت.

‎استاد اسامه حمدان، عضو کادر رهبری جنبش حماس در لبنان، ضمن درود به امام خمینی بنیان گذار روز قدس و درود به قدس و اهالی آن، گفت: دیگران به ابعاد سیاسی قدس بسیار پرداخته‌اند، اما در اینجا به ابعاد فکری و فرهنگی این روز خواهم پرداخت که رسالت روز جهانی قدس را نیز به همراه دارد. باید گفت نزاع با صهیونیست‌ها امری روشن و واضح است، بُعد فرهنگی در این نزاع، تلاش برای تغییر چهره مقدس این شهر و ارتباطش با اسلام و مسیحیت است. توافقنامه‌ای که اخیرا آن را به حضرت ابراهیم نسبت داده‌اند، نشانگر آن است که در حال خلق دین جدیدی منتسب به حضرت ابراهیم است.

‎وی افزود: رابطه ما با قدس یک رابطه معنوی و روحی است. امت اسلام ممکن است شکست بخورد اما بار دیگر روی پای خود خواهد ایستاد و از مقدسات خود دفاع خواهد کرد و تسلیم فشارها نخواهد شد. قدس اضافه بر بعد فرهنگی و فکری، بُعد ایمانی نیز دارد و به هیچ عنوان چنین امتی شکست نخواهد خورد.

‎عضو شورای رهبری حماس گفت: همین قرار گرفتن این روز در ماه مبارک رمضان دلیل بر بُعد دینی قدس بوده و آن را تقویت خواهد کرد. نقشه صهیونیست‌ها قدرت آنها در تجزیه امت اسلامی است و آنها قصد دارند تا با این عمل ما را تضعیف کنند و در نتیجه نقشه خود را عملی سازند. مقابله با چنین طرحی نیازمند وحدت و داشتن برنامه‌ای مانند روز قدس دارد. مسئله قدس مورد اجماع تمام مسلمانان است.

‎وی ادامه داد: پیام دیگر فرهنگی و فکری قدس، شکستن تابوی عادت کردن مردم به وضعیت موجود است، قدس ایستگاهی است که هر چند وقت یکبار این مسئله را به مردم یاد آور می‌شود که باید در مقابل با سازشکاری بایستیم. آنها می‌خواهند نشان دهند که این رژیم ماندنی است، اما روز قدس یادآوری می‌کند که یک پنجم مردم جهان در برابر این رژیم ایستاده‌اند و می گویند که قدس از آنِ ماست.

‎اسامه حمدان در پایان گفت: حمایت از قدس و فلسطین در روز قدس احیا می‌شود، دشمن در حال تغییر حقایق است و می‌خواهد مقدسات ما را از بین ببرد. مقاومت اهالی قدس می‌تواند مانع این امر شود. قدس حق ماست و باید وحدت میان امت ایجاد شود و حرف آخر را مقاومت خواهد زد.

‎سپس منیر شفیق، اندیشمند و نویسنده بنام فلسطینی در سخنان خود ضمن تشکر از رایزن فرهنگی به جهت برگزاری این نشست مجازی، گفت: بهترین زمان برای احیای قدس همان روز قدس است که امام خمینی طراح آن بوده و شهید سلیمانی، این گوهر ناب ایرانی را در راه آن تقدیم کرده و به شهادت رسیده است.

‎وی افزود: منازعه بر سر قدس از سوی صهیونیست‌ها مورد حمایت قرار می‌گیرد و باید گفت به غیر از مسئله یهودی سازی و اهانت به مقدسات مسجد الاقصی، درگیری میان جوانان قدس با شهرک نشین‌ها آغاز شده و لذا باید گفت که انتفاضه قدس آغاز شده است.

‎این اندیشمند فلسطینی گفت: در نهایت این اهالی قدس هستند که با قاطعیت پیروز میدان خواهند بود و نشان دهنده شجاعت این جوانان است. قدس، کرانه باختری و غزه در حال آماده شدن برای انتفاضه‌ای گسترده هستند تا بتوانند حصار شهرک‌های یهودی را از بین ببرند و معادلات موجود را بر هم زنند. رسانه‌های کشورهای عربی تصویری غیر واقعی از قدس ارائه و دشمن را قوی نشان می‌دهند.

‎وی در پایان گفت: نباید فراموش کنیم که پیش از این انتفاضه اهالی قدس چه پیروزی‌هایی را به ارمغان آورد و در نهایت همان اهالی قدس هستند که پیروز میدان خواهند بود و به مروز زمان این تغییرات را نشان خواهند داد.

‎سخنران بعدی، محمود قماطی، وزیر سابق لبنانی بود، وی در سخنان خود، با اشاره به ارائه پیشنهاد روز قدس از سوی امام خمینی گفت: امام خمینی از نگاه مرجعیت دینی و از مسیر انقلابش بر ضد ظلم و استبداد و سیاست آمریکا، چنین روزی را اعلام کرد و از همان آغاز پیش بینی کرد که اسرائیل رو به زوال است. ایران با تحویل سفارتخانه اسرائیل به فلسطین و اعلام روز قدس، این مسئله را به طور عملی اجرا کرد.

قدس نماینده تمدن فلسطین است

‎وی افزود: قدس هسته مرکزی مسئله فلسطین و تمدن تمام ادیان در منطقه شرق به شمار می‌رود. شرق خاستگاه ادیان آسمانی بوده و اهمیت قدس به عنوان هسته مرکزی تمدن و ملت فلسطین به شمار می‌رود و اعلام روز قدس از سوی امام خمینی بدین معناست که قدس نماینده تمدن، دین و ملت فلسطین است.

‎ محمود القماطی سپس با اشاره به حمایت مقاومت لبنان از مسئله فلسطین و قدس و تغییر در معادلات منطقه گفت: در حال حاضر مقاومت لبنان در کل محاسبات موجود در جهان و منطقه حضور جدی دارد و مسئله اصلی ما نیز همان مسئله فلسطین است و ما نیز در مسیر امام خمینی گام بر می‌داریم. پیروزی‌های بدست آمده از سوی مقاومت لبنان رعب و وحشت را در دل دشمن صهیونیستی انداخته و محور مقاومت در حال پیشرفت و توسعه روز افزون قرار دارد.

‎وی در پایان گفت: مقاومت فلسطین در داخل توانست به پیروزی‌های چشمگیری دست یابد و این نزاع تنها با از بین رفتن اسرائیل و محو آن از صفحه روزگار پایان خواهد یافت. لذا نباید قدس در دست صهیونیست‌ها بیافتد چرا که در این صورت مسئله فلسطین نیز پایان خواهد یافت. قدس همچنان پایتخت فلسطین آزاد شده باقی خواهد ماند و مقاومت راه خود را تا اخراج اشغالگران از سرزمین‌های اشغالی ادامه خواهد داد و عقربه قطب نمای ما همواره قدس را نشان خواهد داد.

‎در ادامه، یاسین حمود، مدیر کل مؤسسه بین المللی «القدس» از لبنان با درود به روان پاک و مطهر امام خمینی مبدع روز قدس، گفت: قدس مناره علمی و فرهنگی جهان است و صهیونیست‌ها با اشغال و یهودی کردن و محو آثار تاریخی آن و با جعل اسناد، قصد دارند تا به دروغ مالکیت خود را بر آن اثبات کنند.

‎وی افزود: مقاومت اهالی قدس توانست با اشغالگران با تمام توان نظامی خود، بایستد. اهالی قدس در برابر اهانت به مقدسات و تخریب آثار تاریخی این شهر، ساکت ننشسته و به مقاومت خود ادامه خواهند داد و به عقب راندن دشمن در حرکت اخیر اهالی قدس در «باب العامود» یکی از نشانه‌های همین مقاومت است.

‎یاسین حمود در پایان گفت: باید با موضع گیری مناسب و اقدام‌های لازم و حضور در روز قدس مانع اقدام‌های دشمن شویم و توطئه‌های آنان را خنثی کنیم.

امام خمینی نهال وجدان را در دل انسان‌ها کاشت

‎سپس، شیخ خلیل الشاوی الحلبی، استاد دانشگاه حلب از سوریه، در سخنان خود در این نشست گفت: روز قدس از شب معراج آغاز شد و پس از آن با پیروزی انقلاب اسلامی و آغاز دهه فجر بار دیگر این روز احیا شد. امام خمینی تلاش کرد تا مانع به حاشیه راندن این روز شود. قدس درخت مستضعفین است و امام بود که نهال این درخت را در وجدان انسان‌ها کاشت. روز قدس روز عدالت و انسانیت و روز آزادگان و مسلمانان و مسیحیان است.

‎وی افزود: قدس نخستین قبله مسلمانان و سومین حرم الهی و هجرتگاه حضرت ابراهیم و مهد مسیح و آغاز معراج پیامبر اکرم است.

‎الشاوی در پایان ضمن قرائت برخی از سروده‌های خود درباره قدس، گفت: امام خمینی خواست تا همواره قدس زنده بماند و فراموش نشود و تمام تلاش‌های سازشکارانه و یهودی سازی آن بی‌نتیجه خواهد ماند. بار دیگر تأکید می‌کنیم که مسئله اصلی این امت قدس است و دیگر مسائل حول آن می‌گردد. حق ثابت اهالی فلسطین از بین نخواهد رفت و خون شهید سلیمانی به ثمر خواهد نشست و باید گفت قدس فراتر از مذهب بوده و برای همه است و ان شاء الله دسته جمعی به سوی قدس خواهیم رفت.

‎سخنران پایانی، کمیل حبیب، رئیس دانشکده حقوق و علوم سیاسی و مدیریت دانشگاه لبنان بود، وی گفت: قدس، پایگاه معراج و اسراء و جهت قطب نمای عربیت ماست. قدس تنها یک آرزو نبوده، بلکه جوهره مسئله مهم جهان اسلام است. و انسان‌های بسیاری با قلم و خون خود در راه قدس جانفشانی کرده‌اند. جنایتکاران با ایجاد پلی از اجساد انسان‌های بی گناهی که به قتل رسانده‌اند در پی رسیدن به اهداف خود هستند.

‎وی افزود: سخنان من از جنس چوب است اما آن را با یاد مقاومت به طلا تبدیل می‌کنم. ساکنان اصلی فلسطین همان عرب‌ها هستند و امت اسلام در کنار آنها خواهند ایستاد. قدرت، وحدت، آزادی، عربیت و ملیت همان فلسطین است. شهادت در خاک فلسطین یک ارزش به شمار می‌رود.

‎رئیس دانشکده حقوق دانشگاه لبنان در پایان گفت: اشغالگران با تانک وارد فلسطین شدند اما با ذلت و خواری از آن خارج خواهند شد زیرا سید مقاومت از ما می‌خواهد در جایی حضور داشته باشیم که لازم است حاضر باشیم. لذا باید مراقب باشیم که کار به جایی نرسد که روزی اسرائیل عضو اتحادیه عرب شود.