تعقل و تفکر؛ بالاترین ارزش از منظر آیات قرآن کریم

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در اصفهان، آیت الله سید ابوالحسن مهدوی، نماینده مردم اصفهان در مجلس خبرگان رهبری، امروز در غدیریه اصفهان، با اشاره به آیاتی از قرآن کریم، گفت: نیرو و قوه‌ای درون ما وجود دارد به نام عقل، عقل را ذاتا نمی‌توان تعریف کرد بلکه در تعریف آن به آثار عقل اشاره می‌کنیم، مانند صفات اخلاقی است، مثلا شجاعت را نمی‌توان معنا کرد بلکه آثار آن نظیر عمل شجاعانه را توصیف می‌کنیم.

وی در ادامه افزود: نعمت بزرگی که خداوند به ما داده نعمت عقل است، عقل نیروی تشخیص صلاح و فساد است، خوبی را از بدی از طریق عقل تشخیص می‌دهیم، با عقل انسان کارهای بسیاری انجام می‌دهد، تشخیص اهم از مهم و غیرمهم از دیگر وظایف عقل است، عقل خالق را هم از مخلوق تشخیص می‌دهد.

آیت الله مهدوی با اشاره به روایتی از امام علی(ع) اظهار کرد: امام علی(ع) می فرمایند بهترین کاری که عقل می‌تواند انجام بدهد تشخیص دادن باقی از فانی است؛ بالاترین چیزی که عقل می‌تواند تشخیص بدهد همین است که بتواند باقی را از فانی تشخیص بدهد.

نماینده مردم اصفهان در مجلس خبرگان رهبری با بیان اینکه تمام ابعاد علم مدیون عقل است، خاطرنشان کرد: بالاترین علمی که می‌توانیم از طریق عقل کسب کنیم چیست؟ عقل هم می‌تواند مخلوق را بشناسد هم خالق را بشناسد، باید ببینیم کدام مهمتر است، معلوم است که خالق از مخلوق اهمیت بیشتری دارد، این جهان هرقدر هم پیچیدگی داشته باشد که بسیار هم دارد، همه اینها خالقی دارد که شناخت او بسیار مهمتر از شناخت مخلوقات او است.

وی در ادامه افزود: امام صادق(ع) می فرمایند قبیح است یک شخصی عمرش بگذرد اما خداوند متعال را نشناسد؛ یکی از ادله عقلی نماز همین است، عقل انسان می‌گوید منعم خود را بشناس و از خداوند تشکر بکند، کسی که نماز نمی‌خواند از عقل خود تبعیت و پیروی نمی کند، اینکه باید از نعمت‌های الهی تشکر کنیم به خاطر این است که ما استحقاق نعمات الهی را نداشته‌ایم ولی خداوند به ما نعمت عطا کرده است.

استاد درس خارج حوزه علمیه، خاطرنشان کرد: ارزش انسان وابسته به آن چیزی است که برای آن ارزش قائل است و یا آن را یک ارزش می‌داند، وقتی کسی برای دنیا ارزش قائل است وجود او نیز به اندازه دنیا ارزش دارد، اگر فکر کسی اضافه شد به خداوند متعال و نور مطلق ارزش او قابل اندازه‌گیری نیست.

آیت الله مهدوی با اشاره به اینکه بنابر قرآن کریم ارزش انسان به وجود عقل نیست، تصریح کرد: از دید قرآن کریم ارزش انسان در بکارگیری عقل است، یعنی اعطای عقل از سوی خداوند انجام می‌شود و این ما هستیم که باید اعمال عقل داشته باشیم و ارزش ما به این اعمال عقل است.

نماینده مردم اصفهان  در مجلس خبرگان رهبری ادامه داد: قرآن از ما می‌خواهد اهل تعقل و تفکر باشیم، قرآن کریم می‌گوید کسی که عقل دارد اما تعقل ندارد مانند حیوان و یا پست‌تر از حیوان است، آیه 22 سوره انفال می‌فرماید بدترین جنبنده نزد خداوند کسی است که کر و لال است، یعنی عقلی که باید به کار بگیرد را مورد استفاده قرار نمی‌دهد، حق را می‌بیند و می‌فهمد اما از حق دفاع نمی‌کند، مانند کسانی که در مقابل سقیفه سکوت کردند در حالی که می‌دانستند جانشین پیامبر اکرم(ص) کسی جز امام علی(ع) نیست./1304/پ210/