کرونا تلنگری برای مسؤولین آموزش حوزه علمیه

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، بشریت در طی تاریخ بیماری و همه گیری مختلفی را تجربه و با آن دست و پنجه نرم کرده که در زندگی و اقتصادش تاثیرگذار بوده است، مثلا یک قرن پیش ایران با همه گیری بیماری وبا و طاعون روبه رو می شود، با شیوع وبا در هند تجارت انگلیسی‌ها که از کلکته، بمبئی و دهلی شروع می‌شد با خطر مواجه شد و این بیماری توسط کشتی‌های انگلیسی از راه مسقط در تابستان ۱۲۳۶ هجری قمری به خلیج فارس رسید، به این ترتیب وبا برای نخستین بار به ایران آمد و گسترش بی‌سابقه‌ای داشت، وبا از راه بوشهر به دالکی و از آنجا به شیراز رسید.

در نهایت وبا از شیراز به مرکز ایران رسید و ۱۰۰ هزار نفر از مردم ایران را به کشتن داد؛ به گونه‌ای که لسان‌الملک در کتاب «ناسخ التواریخ» می‌نویسد مردم ایران این مرض را مشاهده نکرده بودند و اسیر شدند و این مرض از طریق ایران به روسیه و سایر کشورهای اروپایی سرایت کرد، در ایران همان سال ۲۰ هزار نفر را به وادی خاموشی فرستاد.

بیماری کووید 19 یا همان کرونا نیز یکی دیگر از بیماری هایی است که گفته شد از چین آغاز و در سال 1398 توسط مسافرین چینی به ایران سرایت کرد، دوسال از شروع این همه گیری در جهان و کشور ما می گذرد، بسیاری از مشاغل و حرفه ها را با خود درگیر کرده است در این بین تاثیرات عمیقی نیز بر مراکز فرهنگی و آموزشی گذاشته است، خوشبختانه دانشگاه های ایران با توجه مانوس بودن دانشجویان با فضای مجازی به سرعت توانستند خود را با فضای آموزشی جدید و آنلاین وفق دهند اما حوزه علمیه که برعکس مراکز دانشگاهی تجربه آنچنانی را برای حضور در شبکه های اجتماعی و پلتفرم های داخلی و خارجی نداشت، به صورت مطلوب نتوانسته توقعات طلاب را در آموزش مجازی مرتفع کند.

به همین خاطر طی چند جلسه رفت و آمد در مدرسه فیضیه، دارالشفاء، آیت الله بروجردی(خان) و آیت الله گلپایگانی به مسأله تاثیرات کرونا بر روند تحصیلی طلاب پرداختیم.

خبری از آن شور و حال و هیاهوی طلاب در فیضیه نبود، حجره ها اکثرا خالی و فضایی سرد بر حیاط فیضیه و دارالشفاء حاکم بود، درمدرسه خان هم خبری از بحث و جدل طلاب به چشم نمی آمد و بر سه طبقه آن سکوت حکمفرما بود و تابلوهای کلاسی مدرسه گلپایگانی نیز همچنان سفید و خالی است، بجز برخی از طلاب که به مدد دو دوز واکسن در کلاس های حضوری شرکت کرده بودند.

به سراغ برخی از طلاب درس خارج و محصل در سطوح عالی رفته و از تاثیرات کرونا و بستر آموزش در فضای مجازی به گفت و گو نشستیم که در ادامه نتیجه این گزارش میدانی را می خوانید:

خبرنگار: ارزیابی شما از دوسال تحصیل در شرایط کرونایی چیست؟

استاد سطح عالی حوزه: هر مسأله ای یک سختی ها و مشکلاتی دارد و از طرفی برکاتی نیز به همراه دارد، از برکات کرونا این بود که حوزه در قسمت مجازی و حرکت با زمان تقویت شد، البته در سال گذشته چون کرونا و به تبع آن تحصیل مجازی امر جدیدی برای حوزه به حساب می آمد طلاب با مشکلاتی مواجه شدند اما خوشبختانه در سال تحصیلی جدید موانع و مشکلات تا حدود زیادی برطرف شده است، اما به طور کلی مزیت آنلاین و آفلاین مجازی برگزاری مرتب کلاس ها می باشد اما از نظر کیفیت حضوری قابل مقایسه با مجازی نیست و برگزاری کلاس ها به صورت چهره به چهره فواید بیشتری دارد.

طلبه درس خارج: با توجه به اینکه این مسأله در گذشته حوزه سابقه ندارد و از این منظر که دروس حوزه همیشه حضوری برگزار وسابقه مجازی نداشته است، به بحث آموزش لطمه زده است اما رفته رفته مسؤولین آموزش و طلاب خود را هماهنگ با این سبک و سیاق کرده اند.

طلبه پایه ده، محصل در فیضیه: سال آموزشی گذشته خوب و مطلوب نبود چرا که مجازی بود و مشکلات خاص خودش را داشت و آنچنان که از درس حضوری می توان استفاده برد، فضای مجازی قابل بهره برداری نبود، شرایط کرونایی تلنگری برای مسؤولین آموزشی حوزه بود.

طلبه پایه هشت: سال اول که تجربه کافی نبود و شرایط مطلوبی برای تحصیل مهیا نشد، اما امسال شرایط بهبود پیدا کرده و مسؤولین نیز با حضور و مجازی کردن دروس فضای مناسب تری را برای تحصیل طلاب مهیا کرده اند.

خبرنگار: آیا در این یکی، دو سال در انتخاب واحد به مشکلی برخورده اید؟

طلبه درس خارج: از آنجایی که در دروس عالی اساتید شناخته شده ای حضور دارند و اکثر طلاب سابقه حضور در کلاس را دارند از این جهت با مشکلی روبه رو نبوده ایم و از نظر فنی نیز چند روزی سایت مشکل داشت که برطرف کردند.

طلبه پایه نه حوزه: از نظر فنی مشکلی نبود اما در این شیوه انتخاب استاد با محدودیت روبه‌رو هستیم در گذشته برای انتخاب یک استاد می توانستیم در چندین کلاس شرکت کرده و به دلخوه در درس استاد مورد علاقه و توانمد شرکت کنیم، اما متاسفانه در این شرایط با مشکل مواجه شده ایم.

جمعی از طلاب پایه هفت: مهم ترین مشکل این بود که امثال ما طلبه هایی که به تازگی مقدمات را تمام کرده ایم با اساتید سطح عالی و وزن علمی آنها آشنایی نداریم و به همین خاطر در این مدت زمان فراخوان شده، در انتخاب استاد خوب به مشکلات جدی برخوردیم.

طلبه پایه هشت: یکی از مشکلات انتخاب استاد برای هر دو ترم در ابتدای سال تحصیلی است، چه بسا ما در ترم اول استادی را انتخاب می کنیم که پایان ترم مجدد با او ترم جدید را بگذرانیم، از مسؤولان خواهشمندم تمهیداتی در این زمینه اندیشیده شود.

پایه ده: کسانی که از قبل اساتید را می شناسند برای انتخاب استاد به مشکل نمی خورند، از نظر فنی ضعف جدی وجود ندارد.

خبرنگار: برای حضور در کلاس مشکلاتی داشتید؟

اکثریت طلاب از شیوه برگزاری کلاس راضی بودند و برخی نیز مشکلاتی نظیر قطع و وصل شدن و هزینه مصرف بالای ترافیک و بارگذاری صوت چند روز درسی در یک زمان را بیان کردند و البته از مسؤولان حوزوی جهت پیگیری ترافیک رایگان برخی اپراتورها تشکر کردند.

خبرنگار: به نظر شما پس از پایان یافتن کرونا بایستی دروس به شیوه سابق و حضوری برگزار شود یا اینکه در کنارش شیوه مجازی را هم حفظ کرد؟

طلبه درس خارج: کلاس مجازی طلاب را تنبل بار می آورد، امیدوارم به زودی همه کلاس ها حضوراً برگزار شود.

چند تن از طلاب سطوح عالی: قطعاً باید حضوری در کلاس ها شرکت کرد، اما برای افرادی که احراز شود به هیچ وجه نمی توانند در کلاس ها حاضر شوند، به صورت مجازی البته آنلاین شرکت کند.

طلبه پایه هشت: کلاس حضوری فوائد بسیار زیادی دارد اما از علم و پیشرفت روز دنیا نباید غافل شد.

جمعی از طلاب درس خارج: به نظر باید دروس مجازی و حضوری را اختیاری کرد، اما برای شرکت کنندگان حضوری امتیازاتی قائل شد.

نتیجه این گزارش میدانی اینچنین بود زیرساخت های برگزاری کلاس های مجازی در سال اول کرونا در حوزه علمیه مناسب نبوده و با گذشت زمان موانع و کمبود ها به همت مسؤولین آموزش برطرف گشته و اکثریت طلاب مشتاقانه منتظر برگزاری کلاس ها به صورت حضوری بودند هرچند الان نیز کما بیش در گوشه و کنار مراکز حوزوی دروس به صورت حضوری برگزار می شد، اما طلاب مجرد شهرستانی که با مشکل خوابگاه روبرو شده بودند همچنان علاقه‌مند به برگزاری مجازی کلاس بوده و این شیوه را راه حلی برای معضل کمبود خوابگاه می دانستند.

در پایان گفتنی است مخاطبان سایت خبرگزاری رسا می توانند با ثبت نظرات خود در پایان خبر قسمت ثبت نظرات کاربران و همچنین شبکه اجتماعی ایتا به آدرس: https://eitaa.com/rasanewsagency نسبت به حضوری یا مجازی بودن دروس و مشکلات انتخاب واحد به تکمیل شدن این گزارش کمک کنند.

محمدمهدی محققی