همکاری راهبردی ایران و ترکیه به‌ رغم اختلافات سیاسی

به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری رسا، مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه دیروز (دوشنبه، ۱۵ نوامبر) به دعوت همتای ایرانی خود به تهران سفر کرد و پس از دیدار با همتای ایرانی به دیدار رئیس‌جمهور این کشور رفت.

پایگاه خبری شبکه «المیادین» با انتشار گزارشی از این سفر، از همکاری راهبردی دو کشور مهم منطقه با وجود اختلافات سیاسی فیمابین، خبر داد و نوشت: «دو طرف ایرانی و ترکیه‌ای طی این دیدار بر ضرورت تقویت روابط دوجانبه از طریق ایجاد یک نقشه راه جامع و بلندمدت تاکید کردند».

بر اساس این گزارش، رایزنی‌های وزیر خارجه ترکیه که صبح دیروز وارد تهران شد و با «حسین امیرعبداللهیان» وزیر خارجه و سپس «ابراهیم رئیسی» رئیس‌جمهور ایران دیدار کرد، با هدف ایجاد یک رویکرد راهبردی، توسعه نقشه راهی جامع برای همکاری میان دو کشور در قضایای امنیتی و منطقه‌ای به طور خاص، صورت گرفت.

المیادین نوشت: «با وجود اختلافات سیاسی میان دو کشور درباره قضایای محوری و در رأس آنها، مسأله سوریه، این گشایش بین دو قدرت بزرگ منطقه‌ای در خاورمیانه پیامدها و بازتاب‌هایی برای منطقه و به طور مشخص "اسرائیل" و عربستان سعودی دارد».

در کنفرانس خبری مشترک، وزیر خارجه ایران تاکید کرد که روابط ایران و ترکیه، تاریخی است و در این دیدار بر انجام مذاکرات دیپلماتیک برای دستیابی به یک نقشه راه بلندمدت برای روابط دو طرف، توافق شد و امیدوار است که در سفر آتی «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه به تهران، سند این همکاری امضا شود.

بنا بر این گزارش، ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور ایران در گفت‌وگو با چاووش اوغلو گفت که انتظار می رود ایران و ترکیه نقشه راهی برای پیشبرد روابط تا سطح همکاری همه جانبه بین دو کشور تهیه کنند. وی تاکید کرد که مشکلات منطقه باید توسط خود کشورهای منطقه و بدون دخالت بیگانگان حل شود.

وزیر خارجه ترکیه نیز با تایید این امر، بر تمایل کشورش برای تسریع تلاش‌ها در راستای گسترش روابط با ایران از لحاظ امنیتی و اقتصادی به ویژه در منطقه جنوب قفقاز تاکید کرد و در ادامه تحریم‌های تحمیلی علیه جمهوری اسلامی ایران را «ظالمانه» خواند.

در این زمینه، «حسن احمدیان» استاد مطالعات غرب‌آسیا در دانشگاه تهران در گفت‌وگو با المیادین گفت: «با وجود اختلافات فراوان میان ایران و ترکیه، دو کشور تلاش کرده‌اند تا روابط دوجانبه را حفظ کنند.. با عقب‌نشینی و شکست واشنگتن در منطقه، فرصت برای نقش آفرینی قدرت‌های منطقه برای ترمیم و بهبود شکاف، فراهم شده است.

وی افزود: «امروز چیزی از استقلال استراتژیک ترکیه وجود دارد که واشنگتن آن را دوست ندارد..عربستان سعودی نیز بر اساس روند مذاکرات وین موضع خود را اتخاذ می‌کند».

«سمیر صالحه» استاد روابط بین‌الملل در دانشگاه استانبول نیز در گفت‌وگو با این شبکه لبنانی در خصوص سفر دیروز مولود چاووش اوغلو، گفت: «دیدار ایران و ترکیه مهم است، اما غافلگیری در مواضع و اظهارات اعلامی دو وزیر بود.. این ادبیات جدید مهم است، اما سوال این‌جاست که آیا این ادبیات در چارچوب دوجانبه خواهد بود یا منطقه‌ای؟».

وی افزود: «بازنگری در سیاست خارجه آنکارا از ماه‌ها پیش و از چند جهت آغاز شد..دولت آمریکا همچنان به محاصره آنکارا ادامه می‌دهد.. به احتمال زیاد نزدیکی ایران و ترکیه در کاهش تنش منطقه‌ای در مورد بسیاری از پرونده‌ها کمک کند».

این استاد دانشگاه استانبول در عین حال گفت که این احتمال وجود دارد؛ سفر چاووش اوغلو بخشی از ابتکار ترکیه برای کاهش تنش بین عربستان و لبنان باشد.

«حسن لاوی» نویسنده و پژوهشگر مسائل اسرائیل نیز با بیان اینکه خروج آمریکا از منطقه موجب آگاهی برخی نیروها نسبت به ضرورت بازنگری در مواضعشان شده، درباره روابط راهبردی میان ترکیه و ایران، گفت: «نوعی توافق بین دو کشور، حتی در مورد (جمهوری) آذربایجان وجود دارد زیرا اسرائیل می‌خواهد از ترکیه برای درگیرکردن ایران استفاده کند».

لاوی معتقد است: «اظهارات وزیر امور خارجه ترکیه منعکس کننده موضع حمایتی از ایران در مذاکرات وین است و در این میان اسرائیل بیشترین متاثر از نزدیکی ایران و ترکیه است. زمان جنگ‌ها به پایان رسیده است. اسرائیل قادر به ورود به جنگی علیه قدرت منطقه‌ای چون ایران، نیست».

وی تاکید کرد که مشارکت اقتصادی بسیار اهمیت دارد و دروازه واقعی برای حل مشکلات و اختلافات میان دو کشور است./۹۸۸/