یادداشت؛
صدای تحول مثبت آموزشی در حوزه و لزوم حرکت عاجل به سوی فناوری‌های نوین
حوزه به تازگی اقدام به اضافه کردن یک ماده درسی با عنوان «مهارت‌های پژوهشی» برای طلاب پایه ۳ کرده است که یک اتفاق مبارک، اما بسیار دیرهنگام بود.
به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، یکی از مهم‌ترین اشکالاتی که در بطن و درون حوزه‌های علمیه وجود دارد، عدم تلاش مدارس جهت تشویق طلاب به مقوله و امر نوشتن و ملحقات آن مانند ویراستاری است. هر گاه به دنبال طلابی باشید که در نوشتن زبان مادری‌شان، یعنی فارسی توانا باشند، چنین چیزی کمتر پیدا می‌شود.
شاید طلابی پیدا شوند که بتوانند متن عربی را به خوبی با شکل درست نوشتاری بنویسند، اما کمتر طلبه‌ای پیدا می‌شود که بتواند یک متن علمی یا ادبی خوبی را بنویسد. این شاید یکی از اشکالات مهمی است که حوزه‌های علمیه باید بتواند آن را رفع کند. شاید یکی از ریشه‌های این اشکال تشویق به طلبه برای صرف ممحض شدن در کتاب‌های صرف و نحو تا اصول و فقه است.
با توجه به دغدغه رهبر معظم انقلاب نسبت به دروس حوزه‌های علمیه و تأکید متعدد ایشان بر ممحض شدن در دروس و کتاب‌های حوزوی، اما صرف ممحض شدن در یک علم، نباید موجب شود تا طلبه از برخی از ابزارهای نوین تبلیغ، عقب بمانند.
شیوع ویروس کرونا هر چقدر بدی داشت، اما به حوزه‌های علمیه اهمیت فراگیری آموزش و استفاده از ابزارهای نوین و رسانه را نشان داد.
حوزه‌های علمیه طی حرکت جدید و مبارکی، به تازگی ماده درسی جدیدی را به پایه سوم اضافه کرده است. درس «مهارت‌های پژوهشی» از جمله درس‌هایی است که با اساتید کارکشته و قوی حوزه علمیه ادامه پیدا کند، می‌تواند به سرانجام خوبی برسد.
یکی از پرفایده‌ترین اتفاقاتی که به دنبال این ماده درسی رقم خواهد خورد، حرکت طلاب به سمت قلم به دست گرفتن و نوشتن خواهد بود. هرچند این طرح در ابتدا و آغاز کار خود قرار دارد و امکان دارد همراه با برخی ایرادات و اشکالات باشد؛ اما به عنوان یک چرخه و سیستم آموزشی قابل قبول، اگر بتواند از سیستم آموزشی خود بازخوردگیری کند و آن را به کار ببندد، شاهد ارتقای سطح علمی طلاب خواهیم بود.
پیش از این، جشنواره‌های ارزشمندی مانند علامه حلی میان طلاب به عنوان جشنواره‌هایی گمنام بوده‌اند و کمتر طلبه‌هایی مقالاتی آماده ارسال برای این جشنواره داشتند، اما حال می‌توانیم انتظار داشته باشیم با جدی گرفته شدن امر پژوهش در حوزه‌های علمیه، رشد کمّی و کیفی در مقالات جشنواره علامه حلی شکل بگیرد.
ذکر و بیان چند نکته و انتقاد پیرامون طرح درس مهارت‌های پژوهشی خالی از لطف نیست. اول اینکه درس حاضر مبتنی بر کاربرد باشد؛ یعنی همچنان که آزمون شفاهی در حوزه علمیه باید مبتنی بر سنجش کاربرد قواعد صرف و نحو در حوزه علمیه باشد، آموزش درس مهارت‌های پژوهشی باید در کارگاهی مبتنی بر آموزش کاربردی باشد و آزمون آن نیز به همین شکل بر اساس کمّیت و کیفیت مقاله صورت بگیرد و به آزمون کتبی اکتفا نگردد.
اضافه شدن این واحد درسی در میانه ترم تحصیلی صورت گرفت و موجب برهم خوردن هدف گذاری برخی از طلاب در طول ترم شد. همچنین موجب شد تا انتخاب درس برای ترم دوم به مشکلات اساسی بخورد. به همین جهت لازم بود مدیران حوزه علمیه برای این گونه اقدامات تدابیر جامع‌تری بیاندیشند.
مراکز، انتشارات و مجلات متعدد حوزوی وجود دارند که اقدام به چاپ مقالات طلاب می‌کنند؛ اما بیشتر آن‌ها مختص و صرف علوم دینی مرسوم در حوزه علمیه هستند.
معاونت آموزش حوزه‌های علمیه می‌تواند با تشویق و ترغیب طلاب به آموختن تخصصی سایر علوم غیربومی در حوزه علمیه در وهله اول و بومی سازی آن در حوزه‌های علمیه، شکل نوین و جدیدی را در اختیار بگیرند.
طرح درس مهارت‌های پژوهشی می‌بایست سال‌ها زودتر به‌عنوان یکی از مهارت‌های لازم و مورد نیاز طلاب در دستور کار قرار می‌گرفت.
می‌توان گفت هنوز حوزه برای ورود جدی به سایر مباحث روز دیر کرده است و باید هر چه زودتر برای فراگیری ابزارهای جدید بکوشد؛ ابزارهایی مانند سینما، تلویزیون، رسانه‌های جمعی هنوز در حوزه‌های علمیه مورد غفلت هستند.
ارسال نظرات