یادداشت؛
آیت الله گلپایگانی و تحول در نظام آموزشی حوزه
از نمونه‌های بارز فعالیت‌های فرهنگی آیت‌الله گلپایگانی می‌توان به ایجاد تغییر و تحولات در نظام آموزشی حوزه های علمیه اشاره کرد.
به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، آیت الله حاج سید محمدرضا گلپایگانی متولد شهر گوگد شهرستان گلپایگان و یکی از مراجع بزرگ تقلید است که پس از درگذشت آیت‌الله بروجردی، به مرجعیت رسید. او یکی از شاگردان حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی بود.
آیت الله حاج سید محمدرضا گلپایگانی با تلاش و کوشش های فراوان با این‌که هنوز 24 سال از بهار عمرش سپری نشده بود به درجه‌ی اجتهاد نائل آمد و زمانی که آیت‌الله‌العظمی حائری و فرزندش آیت‌الله شیخ‌مرتضی حائری به‌همراه آیت‌الله محمد‌تقی خوانساری به قصد زیارت حضرت معصومه(س) از اراک به سمت قم حرکت کردند، به دلیل درخواست‌های مردم و علمای قم مبنی بر ماندن در قم، به این شهر آمدند و در جوار کریمه اهل بیت(ع) اقامت گزیدند.
کلاس درس خارج آیت الله گلپایگانی بعد از درس خارج مرحوم آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری، از شلوغ تری و پُر رونق‌ترین درس‌ها بود که تعداد زیادی از فضلاء و طلاب علوم دینی که امروزه بسیاری از آنان از نخبگان و بزرگان مکتب تشیع محسوب می‌شوند، در درس ایشان شرکت می‌کردند؛ افرادی همچون آیات عظام مرتضی حائری‌یزدی، صافی گلپایگانی ، قاضی طباطبائی، قدوسی، مشکینی، مکارم شیرازی، علوی گرگانی، اشتهاردی، مقتدایی، جنتی و بسیاری از افراد بزرگ و موثر در جامعه و نظام اسلامی همچون شهید مرتضی مطهری، شهید بهشتی، شهید مدنی، شهید مفتح و حجة‌الاسلام قرائتی.
در گونه‌شناسی و جریان‌شناسی سیاسی که از علما صورت می‌گیرد در ادبیات سیاسی ، آیت‌الله گلپایگانی را محور مکتب قم و در کنار مکتب تهران(مکتب امام خمینی) و محور مرکزی مکتب نجف(آیت‌الله خویی) می‌دانند.[1]
آیت‌الله گلپایگانی شخصیتی است که در تمام عرصه های علمی و سیاسی فعالیت چشمگیر دارند و علاوه بر عرصه علمی و سیاسی در عرصه های فرهنگی نیز به صورت جدی فعالیت داشته و نقش آفرینی می کنند و هرگونه تهاجم فرهنگی را بدون پاسخ نمی‌گذاشتند.
آیت الله گلپایگانی در قضیه تغییر تاریخ هجری به شاهنشاهی با صدور اعلامیه‌ای شدیدالحن رسماً اعتراض خود را به دولت و رژیم سلطنتی اعلام کردند؛ همچنین می‌توان از فعالیت‌های فرهنگی ایشان به مبارزه با فرقه‌ی ضاله بهائیت که رژیم پهلوی آن‌را ترویج می‌داد اشاره کرد که مقابله با هرگونه مظاهر فساد و بی‌بند و باری در جامعه از نمونه فعالیت های فرهنگی ایشان در عرصه های مختلف بود.
اما از نمونه‌های بارز فعالیت‌های فرهنگی آیت‌الله گلپایگانی می‌توان به ایجاد تغییر و تحولات در نظام آموزشی حوزه های علمیه اشاره کرد که تحول در نظام آموزشی حوزه، تأسیس مدارس علمیه در نقاط مختلفی از داخل و خارج از کشور، تأسیس دارالقرآن الکریم به عنوان اولین موسسه قرآنی کشور، تأسیس مرکز معجم فقهی به عنوان اولین مرکز تولید کننده نرم افزار‌های تحقیقاتی علوم اسلامی، تأسیس مساجد، حسینیه‌ها و مراکز عبادی در داخل و خارج کشور، تاسیس مراکز درمانی و بهداشتی، احداث خانه عالم در نقاط مختلف، تاسیس مجمع اسلامی لندن نمونه هایی از فعالیت های تحولاتی ایشان در حوزه های علمیه است.
به گفته پسر ارشد ایشان، سیدجواد گلپایگانی، او با طراحی برنامه‌هایی برای امتحانات طلاب، تأسیس مدارس حوزه به سبک جدید، احداث و بازسازی مدارس جهت سکونت طلاب، تأسیس مراکز اسلامی در اقصی نقاط جهان و اعزام داشتن هیئت های تبلیغی به خارج از کشور، راه‌اندازی مرکز معجم فقهی برای پاسخ‌گویی به نیاز محققان تأثیر بسیاری در تحول نظام آموزشی حوزه داشته است.[2]
آیت الله گلپایگانی از عبدالکریم حائری اجازه اجتهاد و از محمدرضا مسجدشاهی و شیخ عباس قمی اجازه روایت داشت.[3] و جزء گروه استفتاء عبدالکریم حائری یزدی بود[4] و آیت الله حائری یزدی مسئولیت تصحیح «کتابُ الصلاة» خود را به وی و آیت‌الله اراکی سپرده بود.[5]
سعید چراغی
[1] . قوچانی، محمد، سه اسلام (مکتب نجف مکتب قم مکتب تهران)، تهران، نشر سرایی، 1385، چ اول، ص 74.
[2] . تحول در نظام آموزشی حوزه از خدمات ماندگار آیة الله العظمی گلپایگانی، وبگاه پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، دیده‌شده در ۱۳ خرداد ۱۳۹۷.
[3] . لطفی، نوری از ملکوت، ۱۳۹۱ش، ص۴۱.
[4] . سال روز رحلت حضرت آیت الله العظمی سید محمدرضا گلپایگانی، وبگاه پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، ۸ آذر ۱۳۸۶، دیده‌شده در ۱۲ خرداد ۱۳۹۷
[5] . همان.
ارسال نظرات