رویای استاندار گلستان ولی بی تفاوت به محیط زیست

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از گروه استان‌های خبرگزاری دانشجو، رئیس جمهور در دوازدهم اسفند به گلستان سفر کرده بود و یکی از موضوعات مهم این سفر لایروبی خلیج گرگان و احیا و نگهداری از آشوراده بود. آن زمان دستور صریح رئیسی برگزاری جلسات کارشناسی از ۱۰ روز پس از این دستور برگزار و اقدامات لازم به سرعت آغاز شود. لایروبی خلیج گرگان چند سالی است که مساله مورد توجه فعالان حوزه محیط زیست بوده است. طرح ۵ ساله‌ای در ستاد ملی هماهنگی و مدیریت تالاب‌های کشور از حدود یک سال قبل به تصویب رسیده که اجرای همین طرح هم به تعویق افتاده است.

پیگیری مجدانه استاندار برای اجرای دستور رئیس جمهور

زنگانه، استاندار گلستان هم در جلسه شورای اداری این استان که در ۱۱ خرداد تشکیل شده بود، بر لایروبی خلیج گرگان طبق دستور رئیس جمهور تأکید کرد. اعتراض او در این جلسه بیشتر نسبت به تعلل و سنگ اندازی برخی مسئولان استانی در اجرای طرح بود.

در سخنان زنگانه چند کد و نشانه وجود دارد؛ اولا اینکه او لایروبی خلیج گرگان را به نوعی اجرای طرح گردشگری آشوراده تلقی می‌کند. از سوی دیگر او نسبت به از بین رفتن زندگی روستایی در آشوراده ابراز نگرانی کرد، اما نگاه او به این مساله هم از جهت اجرای طرح طبیعت گردی است، نه حفظ محیط زیست و احیای آن.

حفظ طبیعت یا جذب گردشگر؟

او در این جلسه گفته بود که «جزیره آشوراده که زمانی کد روستایی داشت و جمعیت در آن ساکن بودند و هنوز هم آثار از زندگی همچون وجود اردوگاه، شیلات، مسجد در آن وجود دارد، امروز در آستانه نابودی است و در حالی که رییس جمهور به وزیر راه و شهرسازی ضرب‌الاجل ۱۰ روزه داد تا از شورای عالی معماری و شهرسازی مجوز اجرای طرح طبیعت‌گردی و گردشگری آن را بگیرد، معاون وزیر نه تنها اقدامی نکرد، بلکه نامه‌ای هم در جهت مخالفت با اجرای این طرح نوشته است.»

زنگانه در ادامه سخنان خود در این جلسه از افرادی که پیشنهاد ساخت سازه‌های چوبی در آشوراده را ارائه کرده اند، انتقاد کرده است؛ چراکه این سازه‌های نامستحکم باعث می‌شود کسی برای استراحت در آشوراده توقف نکند.

رویکرد زنگانه مشخص است؛ او بیش از آنکه به فکر احیای و حفظ محیط زیست باشد، به دنبال کسب درامد از طبعیت است. اما درآمدزایی و جذب گردشگر از طبیعت آشوراده و خلیج گرگان، وقتی باید اجرا شود که تضمین‌هایی برای عدم تخریب محیط زیست وجود داشته باشد.

دغدغه‌های استاندار و فعالان محیط زیستی

دغدغه استاندار گلستان به‌جاست؛ او به عنوان نماینده دولت در استان وظیفه دارد به دو امر مهم بپردازد: معیشت مردم، حفظ محیط زیست. اینکه اولویت با کدام است، رویکرد‌های مدیریتی را متفاوت می‌کند و باعث نگرانی دوست داران محیط زیست و طبعیت می‌شود.

اگرچه استانداری گلستان به شدت دنبال لایروبی کانال ورودی آب به خلیج گرگان است، اما بر پرداخت حقابه درونی و بیرون خلیج هم تأکید دارد. زهکشی اراضی و احیای تالاب گمیشان از دیگر دغدغه‌های استانداری برای حفظ محیط زیست گلستان است.

زنگانه در جلسه تجلیل از محیط بانان نمونه استان بر این موضوع تأکید کرده است که باید با سمن‌های محیط زیستی به گفتمان مشترک برسد و با هم افزایی به دنبال حل مشکلات باشند.

اما نگرانی درباره احیای خلیج گرگان در چیست؟ این خلیج که یک مخزن بزرگ آب شیرین متصل به دریای خزر به حساب می‌آید، محل زندگی جانداران متنوع و منحصر به فردی است. لایروبی آن به لحاظ فنی اهمیت دارد و باید نکاتی را درنظر گرفت. مثلا موادی که از کف دریا جمع آوری می‌شود، قرار است به کجا ریخته شود؟ آیا می‌توان روی این رسوب پوشش گیاهی تثبیت کننده پرورش داد؟ انتقال رسوب به آب دریا هم با دستگاه‌هایی خاص انجام می‌شود. یکی از دغدغه‌های سمن‌های محیط زیستی همین مساله است که در کنار لایروبی، آسیبی به محیط زیست و طبیعت خلیج وارد نشود.

برخی کارشناسان می‌گویند که قرار است رسوب لایروبی شده در اراضی آشوراده در ۳۵ کیلومتری بندر ترکمن دپو شود و احتمال می‌رود ارتفاع این رسوب به ۲ متر هم برسد؛ بنابراین اگر این رسوب قابلیت کشت نداشته باشند، خود آسیب بزرگتری برای محیط زیست این منطقه ایجاد می‌کنند و باعث از بین رفتن گونه‌های جانوری و گیاهی منطقه می‌شود.

دیگر نگرانی این فعالان، تبدیل آشوراده و خلیج گرگان به منطقه هدف گردشگری است. پیش از این نمونه مدیریتی که مانع تخریب محیط زیست پس از حضور گردشگران باشد، در کشور نداشته ایم و همین امر ضرورت ایجاد فضای تعامل و گفتگو را بین مسئولان و فعالان محیط زیستی بیشتر می‌کند.