رمز موفقیت و فراگیری سرود "سلام فرمانده" / طلاب مهارت "توصیف" را بیاموزند

به گزارش خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، حجت الاسلام والمسلمین علیرضا پناهیان پیش از ظهر امروز در همایش همگرایی مبلغین دغدغه‌مند در تحول تبلیغ بر اساس نیاز‌های روز جامعه که در سالن بیداری اسلامی جامعه الزهرا(س) برگزار شد، گفت: در خصوص تبلیغ یک نظر وجود دارد که دین داری جامعه را ثمره تبلیغ و بی دینی را نتیجه اغوای دشمنان می‌داند و تحول در تبلیغ را صرفا در تجهیز به فن خطابه و... توصیف می کند.

وی ادامه داد: در مقابل نیز نظریه‌ای وجود دارد که باید گفت مقدار دین داری و معنویتی که در جامعه دیده می‌شود فقط ثمره تبلیغ نیست بلکه نشأت گرفته از فطرت پاک مردم و حسن رفتاری که از بزرگانی مانند علما و سردار سلیمانی دیده اند، بوده است؛ رهبری عزیز و حضرت امام شاهدی بر حقانیت دین هستند و عقلانیت آن را مشخص می‌کند که زیبایی‌های رفتاری در سیره و موفقیتی که می‌بینید عوامل تبلیغ هستند و وقتی به کار تبلیغی خود نگاه کنیم چنین اثری دیده نمی‌شود.

این سخنران کشوری با تصریح بر پیشرفت دین داری در جامعه گفت: هر روز در دانشگاه‌ها بهتر و بیشتر از گذشته نمازخوان دیده می‌شود و این نشان می‌دهد وضع تربیتی و معنوی در جامعه رو به پیشرفت است و این را از آمار‌ها می‌توان به دست آورد؛ در میانه راه مردمی که از اتوبوس‌ها برای نماز پیاده می‌شوند روز به روز بیشتر می‌شوند، اما این رو به پیشرفتی مردم چقدر به تبلیغ ما وابسته است واقعا جای سؤال و بررسی دارد.

وی در ادامه افزود: با نگاه به جامعه خود و با توجه به افقی که در تبلیغ دین هست باید گفت ما در حال حاضر نزدیک صفر هستیم؛ جا انداختن برخی مسائل برای نبی اکرم کار را دشوار می‌کرد و رشد عقلانی جامعه سطح پایینی داشت و آن وضع با الان فرق می‌کند، زیرا دین حقانیت خود را نشان داده و باطل نیز خود را رسوا ساخته است.

حجت الاسلام والمسلمین پناهیان اظهار داشت: دشمنان ما تئوری ضد دین جدیدی برای اداره بشر ندارند و حرف تازه‌ای در دست آن‌ها باقی نمانده است و روشی برای اغوای مردم ندارند؛ امروز دشمنان ما هرچه فعالیت کنند بیشتر به نفع ما است که بطلان حرف هایشان اثبات می‌شود.

وی با اشاره به گفت‌وگوی خود با یکی از مبلغان جهان اسلام که در کشور‌های عربی فعال است گفت: یک مبلغ که مشاور رئیس جمهور یکی از کشور‌های عربی نیز هست ادعا کرد ما در حال حاضر در خصوص غرب زدگی جوانان نگرانی نداریم که من تصور می‌کردم همه درگیری‌هایی که ما با غرب زده‌ها داشتیم را آن‌ها نیز بعد از بیداری اسلامی باید طی کنند، اما از این جمله متعجب شدم.

حجت الاسلام والمسلمین پناهیان ادامه داد: بعد از حمله روسیه به اوکراین که غرب و آمریکا کاری نکردند هیمنه غرب فرو ریخت و پیش از آن نیز با حمله موشکی ایران به آمریکا و اینکه او هیچ غلطی نکرد زمینه‌های آن ایجاد شده بود؛ این‌ها از تبلیغ ما نیست.

وی با بیان اینکه برخی معتقدند که ابزار‌های تبلیغی مبلغین محدود است، گفت: ابزار‌های بزرگ رسانه‌ای در دست دیگران است و باید در پاسخ گفت که بسیاری از این اشکالات متوجه ضعف تبلیغ در حوزه علمیه است؛ مدیران فرهنگی کشور کسانی هستند که دین را از ما آموختند و اگر فیلم و سریال قوی ساخته نشود به این علت است که قوی از ما یاد نگرفتند و اگر فیلم خوبی درباره حجاب ساخته نشده به ما بر می‌گردد.

وی افزود: باید کتابی ارائه شود که ذوق کارگردان شکفته شود و درباره حجاب فیلم بسازد؛ وقتی می‌خواهیم انتظار خود را از تبلیغ ببینیم باید به کلمات رهبر انقلاب و امام راحل مراجعه کنیم؛ حضرت امام قبل از انقلاب که یک ساعت رادیو را می‌خواست به خودش و ادبیات خودش نگاه می‌کرد و کار خود را خوب انجام داد و ما خط فکری امام را ادامه ندادیم و الا امام سخن گزافه نگفت.

استاد حوزه و دانشگاه اظهار داشت: همه ایراد‌هایی که به بشر وارد می‌شود مانع از تحقق تمدن مهدوی نخواهد شد و این تمدن شدنی است؛ ۹۹ درصد دانشجویان ما درگیر هیچ شبهه‌ای نیستند بلکه گاهی کسی از دین خوشش نمی‌آید و در مواجهه با ما شبهه را بهانه می‌کند و اگر ما در تبلیغ پیشگام باشیم «دفع دخل مقدر» خواهد شد؛ منبر‌های من غالبا در دانشگاه‌ها است و مدام در تماس هستم و با اطلاع این را گفتم.

وی ادامه داد: دانشجو بیش از اینکه پاسخ معاندین را بخواهد اصل دین را می‌خواهد در حالی که اکثر کتاب‌های آموزشی ما دسته بندی پاسخ به شبهات است برای مثال عدل الهی را با پاسخ به شبهات و طرح دعوا‌های اشاعره و معتزله آموزش می‌دهند؛ تبلیغ باید در مسیر صحیح و درست پیش برود و اگر شبهه‌ای باقی ماند پاسخ داده شود.

حجت الاسلام والمسلمین پناهیان با بیان اینکه در حوزه علمیه دانشی که بتواند در توصیف به ما کمک کند نداریم، گفت: استدلال عقلانیت زیادی نمی‌خواهد، اما توصیف علاوه بر عقلانیت زیاد باید مخاطب شناسی داشته باشد؛ برای استنباط یک حکم فقهی چه میزان دانش لازم است و اصول استنباط امر شریفی است، اما نیازی به خواندن کل قرآن ندارد، ولی برای تفسیر یک آیه از قرآن و تبلیغ آن برای اندیشه‌های منتظر باید کل قرآن فهمیده شود.

وی افزود: توصیف به عقل و علم بیشتری احتیاج دارد و توصیف را نمی‌توان به ذوق و هنر افراد واگذار کرد چرا که امیر مؤمنان توصیفگر اول جهان اسلام هستند؛ اگر توانسته بودیم زیبایی زوجیت را طبق آیات قرآن توصیف کنیم همه مشکلات را برای  ازدواج حاضر بودند تحمل کنند؛ برای مثال مردم حاضرند سختی بکشند تا خانه شان را تزیین کنند و هیچ استدلال قوی پشت آن نیست، زیرا به خوبی این زینت خانه برای مردم توصیف شده است.

این مبلغ کشوری گفت: در مقابل تمسخر‌ها توصیف صحیح می‌تواند زره ایجاد کند، اما این توان توصیف هیچ جا از دروس حوزویان نیست خدمت آیت الله فاضل گفتم که ناتوانی ما سبب کاستی‌های تبلیغ است که در تأیید گفت حضرت آیت الله بروجردی گلستان سعدی را حاشیه زدند، اما در حال حاضر چند تن از طلاب ما گلستان را خواندند؟ همچنین آیت الله جوادی هم فرمود باید طلاب زیادی را برای شعر و شاعر تربیت کرد تا یک فردوسی از میان آن‌ها در بیاید.

وی با بیان اینکه فردوسی واقعا حکیم بود و قدرت فراوانی در توصیف داشت، گفت: گناه افتادن دانشجویان جوان به دامن لیبرال‌ها که امام آن را در سال ۶۷ فرموده به عهده روحانیت است؛ وقتی می‌توانیم به آینده سازان امیدوار شویم که کار‌های گوناگون را به آن بسپاریم؛ باید با تلفیق فرهنگ فلسفی و فرهنگ تجربی و کم کردن فاصله‌ها حوزه و دانشگاه در هم ذوب شوند تا میدان برای گسترش معارف اسلام وسیع‌تر گردد.

حجت الاسلام والمسلمین پناهیان اظهار داشت: اکثر متون دینی ما در قرآن و روایات به همین شیوه واقع گرایانه و بیان آثار دین داری هستند که ما در حوزه دانش آن را درک نمی‌کنیم، زیرا این موارد نیاز به دانش دارد؛ امیدوارم با هماهنگی و نظم در تبلیغات دانش خوبی برای به کارگیری معارف و توصیف آن‌ها فراهم شود؛ هر استاد مسلم تاریخ اسلام لزوما نمی‌توان تعیین کند که چه مقدار تاریخ به مخاطب آموزش داده شود و در دیگر علوم نیز این صادق است؛ اینکه ما کدام مطلب را اول در آموزش بگوییم نیاز به دانش تخصصی دارد.

وی ادامه داد: عالمان دینی که تولید محصول کردند در مقام یک معمار و طبیب را نمی‌توانند در نوبت به کارگیری و آموزش دانش‌ها تعیین کنند که مثلا داستان حضرت خضر برای چه سنی مناسب است؛ برای مثال کسی بهترین گچ را تولید کرده نمی‌تواند بگوید کجا به کار گرفته شود؛ آیت الله حق شناس به بنده می‌فرمود طلبه‌ای که تبلیغ می‌کند زودتر مجتهد می‌شود؛ بی تردید تبلیغ موفق در رسیدن به اجتهاد بسیار مؤثر است و برعکس آن هم صادق است.

عضو هیات علمی دانشگاه امام صادق(ع) گفت: تئوریسین اصلی اسلام سکولار در جامعه بعد از دوران اصلاحات گفت اشتباه کردیم سراغ جامعه مدنی رفتیم بلکه باید سراغ اخلاق می‌رفتیم؛ چگونه اخلاق گفتن هم می‌تواند دین را سکولار کند؟ شیوه درس دادن اصول، فقه و کلام باید به گونه‌ای تنظیم شود که خود طلبه خود به خود مبلغ شود؛ در حال حاضر حرفی به درد منبر می‌خورد که علمیتش دیده شود و حتی بیش از چیزی برای افتا است علمیت می‌خواهد.

وی با بیان اینکه این اشتباه است که طلاب غیر موفق در فقه و اصول به سوی تبلیغ سوق داده شوند، عنوان کرد: کودکان از یک سنی به بعد دنبال ادب و فرمانبری هستند و دنبال فرمانده خوب می‌گردند؛ در روایات آمده است که از آغاز هفت سالگی ادب بیاموزید و کلید اساسی برای موفقیت «سلام فرمانده» همین بخش است؛ این سرود مضامین عاشقانه هم دارد، اما آن سلام نظامی توجه کودکان را جلب کرد.

حجت الاسلام والمسلمین پناهیان با بیان اینکه اگر این اصول را بدانیم آثار بیشتری می‌توانیم تولید کنیم، اظهار داشت: ۱۲ بخش قرآن را در نظر بگیریم برای ۱۲ سال آموزش و پرورش، اما مشخص نیست برای کدام سن مناسب است؛ باید این‌ها پاسخ داده شود و وزیر آموزش و پرورش مشتاق است که تدوین کتب قرآن برای کودکان صورت گیرد.

وی در پایان با بیان اینکه بعد از فراگیری دانش تبلیغ و پیدا کردن جامعیت دینی نوبت به زمان شناسی می‌رسد، گفت: اگر در روند تحصیل تحول در تبلیغ صورت بگیرد و تعامل مبلغین تحول در تبلیغ را رقم بزند به سمت تبلیغ نو پیش رفتیم.