مصوبه‌ای که تدبیر خروج نخبگان از کشور را رقم می‌زند

به گزارش خبرگزاری رسا به نقل از خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری فارس، کاربران سامانه فارس من در پویشی خواستار اصلاح مصوبه شرط سنی جذب اعضای هیأت علمی شدند، این کاربران تاکید داشتند که این مصوبه سبب خروج از کشور فارغ‌التحصیلانی می‌شود که در دانشگاه‌های مطرح کشور تحصیل کرده‌اند اما امکان جذب ندارند.

این افراد در مطالبه خود آوردند: « همان‌گونه که مستحضرید، بنا بر مصوبه جلسه ۱۹۲ هیأت عالی جذب مورخ ۳۰ خرداد ۱۳۹۶ شرط سنی متقاضیان با مدرک تحصیلی دکتری تخصصی، برای احراز جایگاه هئیت علمی، از ۴۵ سال به ۴۰ سال کاهش یافته است که به نظر می‌رسد این مصوبه، بنا به دلایلی که در ذیل خواهد آمد، موجب تضییع حق گروه زیادی از دانش‌آموختگان و دانشجویان دکتری می‌گردد.

* مصوبه شرط سنی جذب اعضای هیأت علمی را اصلاح کنید

امضاءکنندگان این نامه، با توجه به دلایلی که مشروحاً به عرض می‌رسد، خواستار لغو این شرط بوده و از حضرت‌عالی خواهشمندند نسبت به بررسی مجدد مصوبه و در نظر گرفتن حقوق این گروه از دانشجویان و دانش‌آموختگان دکتری و برگرداندن شرط سنی ۴۵ سال، حداکثر مساعدت و همکاری را مبذول و دستورات مقتضی را صادر فرمایید.
1. نظر به توصیه‌های مؤکد مقام معظم رهبری و توجه به نقش اثرگذار و بی‌بدیل استادان دانشگاه در حرکت و شتاب علمی کشور و تأکید ایشان بر به‌کارگیری نیروهای کارآمد و فعال در رساندن کشور به جایگاه مرجعیت علمی در منطقه و جهان، با اجرای این مصوبه بسیاری از نیروهای متخصص و متعهد و دارای شایستگی‌های اخلاقی و علمی، امکان حضور در این جایگاه و ارائه خدمات ارزشمند آموزشی و پژوهشی را از دست خواهند داد.
2. از سویی، گروهی با تکیه بر قانون سابق و شرط سنی ۴۵ سال برای مدرک دکتری تصمیم به ادامه تحصیل در مقطع دکتری گرفته و با صرف زمان زیاد در انجام مطالعات و پژوهش‌ها، برای آینده شغلی خود برنامه‌ریزی نموده و گام در این راه نهاده‌اند که به یک‌باره و در میانه راه، مصوبه جدید، آینده شغلی و برنامه‌ریزی مطالعاتی و پژوهشی ایشان را با چالش‌ها و مشکلات جدی روبه‌رو کرده‌است. به بیانی دیگر، امکان عضویت در هیأت علمی با ۴۵ سال سن، یک حق موجود برای دانش آموختگان دکتری تا پیش از مصوبه خرداد ۱۳۹۶ بوده و این مصوبه حق مکتسبه موجود و یا در آستانه ایجاد بسیاری از دانش آموختگان و دانشجویان وقت دکتری را تضییع می‌نماید.
3. اجرای این مصوبه، با ایجاد روحیه ناامیدی و بی‌انگیزگی، زمینه را برای مهاجرت طیف وسیعی از نخبگان و سرمایه‌های انسانی که سال‌های زیادی را برای دستیابی به نتایج علمی و پژوهشی صرف نموده‌اند، فراهم ساخته و بسیاری از این فرهیختگان و دستاوردهای آنان را در خدمت کشورهای دیگر قرار می‌دهد.
4. اتخاذ این تصمیم و کاهش شرط سنی برای جذب در هیأت علمی، موجب گردیده تا جامعه جوان علمی کشور اعم از دانشجویان و دانش‌آموختگان به انجام فعالیت‌های پژوهشی سطحی سوق داده شوند و از پژوهش‌های بنیادین و اساسی که زمان‌بر و نیازمند صرف وقت و دقت بسیار است، منصرف گردند که منجر به تنزل سطح کیفی و شتابزدگی در مطالعات پژوهشی خواهد بود.
5. حدود دو سال بحران «بیماری همه‌گیر کرونا» و درگیری همه جانبه جامعه با پیامدهای ناشی از آن، بر مطالعات پژوهشی دانشگاهی نیز بی‌تأثیر نبوده است؛ از آن جمله می‌توان به ایجاد وقفه یا طولانی‌تر شدن روند تعریف و تصویب پروژه‌ها، تأخیر در تأمین مواد و جمع‌آوری داده‌های مورد نیاز و همچنین طولانی شدن فرایند داوری مقالات اشاره کرد. افزون بر این محدودیت دسترسی به آزمایشگاه‌ها و کتابخانه‌ها، عدم حضور جامعه آماری در پروژه‌های انسانی و بسیاری مشکلات دیگر را می‌توان برشمرد که در پی بروز این همه‌گیری، تشدید نیز شده و عملاً یک شکاف زمانی دوساله را در دست‌یابی به اهداف تحقیقاتی ایجاد نموده است، در نتیجه در عمل بسیاری از دانش‌آموختگان دکتری، بازه زمانی دو ساله‌ای را از دست داده و در فارغ‌التحصیلی‌شان تعویق افتاد و پس از دانش‌آموختگی نیز با شرط سن ۴۰ سال در عمل فرصت عضویت در هیأت علمی را نیز از دست می‌دهند.
6. مصوبة جلسه ۱۹۲ هیأت عالی جذب، مورخ ۳۰ خرداد ۱۳۹۶ و تعیین شرط سنی ۴۵ سال برای عضویت در هیأت علمی عملا با بند ۴ اصل سوم قانون اساسی که دولت جمهوری اسلامی را مکلف به تقویت روح بررسی و تتبع و ابتکار و تشویق محققان ساخته، در تضاد است، در سابقه تاریخی بزرگان بسیاری بوده‌اند که در سن پس از ۴۰ سالگی موفق به اخذ دکتری شده و سپس به عضویت هیأت علمی درآمده و در زمره محققان بزرگ و برجسته کشور گردیدند، محروم کردن جامعه از نقش آفرینی دانش‌آموختگان بالای ۴۰ سال در دانشگاه‌ها و نیز محروم ساختن دانشجویان از تدریس این دانش‌آموختگان که چه بسا در میان آنان محققان و پژوهشگران ملی و برجسته نیز قرار داشته باشند، جفایی غیرقابل جبران به علم و دانش در ایران خواهد بود.
خاطر نشان می‌گردد که مصوبه هیأت عالی جذب در مورد کاهش سن عضویت در هیأت علمی، با اعتراض و پیگیری دانشجویان و دانش‌آموختگان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، در سال ۱۳۹۸ و در این وزارت‌خانه لغو شده و شرط سنی برای عضویت در هیأت علمی به ۴۵ سال بازگشته است. همچنین شرط سنی برای استخدام با مدرک دکتری در دستگاه‌های دولتی نیز طبق قانون خدمات کشوری، ۴۵ سال در نظر گرفته شده‌ است. این در حالی است که علی‌رغم وجود «تبصره جلسه ۲۳۳ هیأت عالی جذب، مورخ ۵ مرداد ۱۳۹۸» مبنی بر مجاز بودن دانشگاه‌ها در بررسی و تأیید پرونده متقاضیان تا سن ۴۵ سال که دارای صلاحیت‌های علمی خاص هستند، همچنان عموم متقاضیان بین ۴۰ تا ۴۵ سال، حتی افراد با سوابق علمی ارزنده، در اولین مرحله توسط هیأت اجرایی جذب دانشگاه‌ها از فرایند جذب حذف شده و حتی برای بررسی پرونده به گروه‌های تخصصی در دانشکده‌ها معرفی نمی‌شوند. از این رو به‌ نظر می‌رسد این تبصره نه تنها به رفع تبعیض کمکی نکرده است، بلکه تنها زمینه را برای اعمال سلیقه دانشگاه‌ها فراهم ساخته و صرفاً برخی افراد ذی‌نفوذ در هیأت رئیسه یا هیأت امنای دانشگاه‌ها امکان استفاده از آن را دارند و تعداد بسیاری از متقاضیان توانمند و دارای صلاحیت‌های علمی، حتی فرصت شرکت در مصاحبه و ارزیابی‌های تخصصی را از دست داده‌اند.
از این رو گروهی از دانشجویان و دانش‌آموختگان دانشگاه‌های تابعه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، طی نامه‌ای به ریاست وقت مرکز جذب اعضای هیأت علمی در دولت گذشته، با تشریح مشکلات به‌وجود آمده، خواستار بررسی و لغو این دستورالعمل شدند که متأسفانه این درخواست با وجود دلایل متقن و پیگیری‌های انجام شده، تاکنون نادیده گرفته شده‌است.
بدون شک، حضرتعالی مستحضرید که لغو این مصوبه می‌تواند، روحیه امید را در میان محققان و پژوهشگرانی که پس از سال‌ها تلاش علمی، دستاوردهای ارزشمندی کسب نموده‌اند، زنده کند و از موج فزاینده مهاجرت نخبگان و سرخوردگی و یأس ایشان بکاهد.
لذا امضاءکنندگان این نامه، از محضر جنابعالی تقاضا دارند، «در راستای برقراری عدالت اجتماعی» و به منظور رفع مشکلات زیادی که با اجرای این قانون پیش‌روی دانش‌آموختگان این وزارت‌خانه قرار گرفته‌ است، دستور فرمایید تا تدابیر لازم برای لغو این مصوبه و بازگشت شرط سنی جذب اعضای هیات علمی به ۴۵ سال اتخاذ گردد.
آرزوی قلبی همه ما آن است که افرادی متخصص و متعهد به نظام جمهوری اسلامی ایران و دارای شایستگی‌های علمی و اخلاقی برجسته، موفق به احراز صلاحیت جذب در جایگاه هیأت علمی دانشگاه‌ها شوند و بیش از پیش در راه رشد و تعالی کشور عزیزمان گام بردارند.»

با توجه به تعداد بالای حامیان این کمپین، خبرنگار فارس با سردبیر این مطالبه گفت‌وگو کرد، وی با تاکید بر اینکه مصوبه باعث شده که بسیاری از فارغ‌التحصیلان مقطع دکتری از جذب در دانشگاه‌ها جا بمانند، گفت: ما در کشور اساتیدی داریم که توانایی حضور در کلاس درس را ندارند و چه بسا در بسیاری از مواقع دستیاران خود را به کلاس‌های درس می‌فرستند،‌ بر اساس این مصوبه آنها در دانشگاه‌ها جا دارند اما حتی اگر ۲ روز از ۴۰ سالگی فارغ‌التحصیلان مقطع دکترا گذشته باشد، امکان جذب ندارند.

* مصوبه‌ای که تدبیر خروج نخبگان از کشور را رقم می‌زند

وی با بیان اینکه این مصوبه برای فارغ‌التحصیلان وزارت بهداشت حذف شده و جذب آنها چهل و پنج سالگی است، گفت: جا دارد که وزارت علوم و مسئولان ذی‌ربط تدبیری برای فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های مرتبط با وزارت علوم هم درنظر بگیرند. این قانون سبب شده که بسیاری از فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌ها که البته طالب خوبی در خارج از کشور دارند، از کشور خارج شوند که این صلاح آینده کشور نیست که نخبگان آن در تدبیر خروج از کشور باشند یا برای اینکه زودتر مدرک تحصیلی خود را بگیرند، وقت و همت کمتری برای رساله خود بگذارند چرا که اگر سن آنها بگذرد دیگر جایی در دانشگاه‌ها ندارند.

* لازمه تغییر مصوبه جذب، درخواست وزاتین علوم و بهداشت است

محمدعلی کی نژاد رئیس هیات عالی جذب شورای عالی انقلاب فرهنگی در واکنش به این درخواست دانشجویان خاطرنشان کرد که کاهش شرط سنی برای احراز جایگاه هیات علمی با درخواست وزارتین بهداشت و علوم بوده است و بر همین اساس شرط سنی احراز جایگاه هیأت علمی از ۴۵ سال به ۴۰ سال کاهش یافت.

وی تاکید کرد که این مصوبه امکان تغییر دارد و می‌توان آن را تغییر داد اما لازمه این تغییر درخواست وزارتین بهداشت و علوم از شورای عالی انقلاب فرهنگی است.

گویا این درخواست به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارایه شد چرا که هیات عالی جذب شورای عالی انقلاب فرهنگی افزایش سن جذب برای عضویت در هیات علمی تا ۴۵ سال را تصویب کرد.

هیأت عالی جذب اعضای هیأت علمی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی و پژوهشی شورای عالی انقلاب فرهنگی در دویست و نود و دومین جلسه هیأت عالی جذب افزایش سن عضویت هیأت علمی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی را مصوب کرد که به شرح زیر است:

۱- سن جذب عضویت هیأت علمی تا ۴۵ سال افزایش یابد.

۲- برای افرادی که با سن ۳۰-۳۵ با مدرک دکتری متقاضی عضویت هیأت علمی هستند ۷ امتیاز علمی لحاظ شود.

۳- برای افرادی با سن ۳۵-۴۰ سال با مدرک دکتری متقاضی عضویت هیأت علمی هستند ۳ امتیاز علمی در نظر گرفته شود.

این مصوبه ۲۲ خرداد از سوی رئیس مرکز جذب اعضای هیأت علمی به دانشگاه‌ها ابلاغ شد.

انتهای پیام/