بررسی پیام‌های رهبری به رئیس جمهور منتخب
شنبه بعد از انتخابات
جواد جوادی
در شنبه بعد از انتخابات دهم ریاست جمهوری سال 88، اطلاعیه‌ای توسط مقام معظم رهبری منتشر شد که عده‌ای آن را تایید نتایج انتخابات قبل از تایید شورای نگهبان دانستند، و مدعی شدند که این اولین باری است که قبل از تایید شورای نگهبان، آرای یک نامزد تایید شده است.
این عده مدعی هستند که نباید قبل از تایید شورای نگهبان، بیانیه‌ای صادر شود که رای یک نامزد را تایید کند و تایید آرای نامزدها باید بعد از اظهار نظر شورای نگهبان انجام شود.
این ادعا مبنای برخی از حرکت‌های اجتماعی و استدلال‌های سیاسی شد.
برای بررسی صحت این گزاره و ادعای مذکور، اطلاعیه‌های مقام معظم رهبری که بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال‌های 76، 80، 84 و 88 صادر شده را بررسی می‌کنیم :
1- انتخابات هفتم در 2 خرداد سال 86 برگزار شد و بیانیه در شنبه سوم خرداد[1] منتشر شد.
2- انتخابات هشتم در 18خرداد سال 80 برگزار شد و بیانیه در شنبه نوزدهم خرداد[2] منتشر شد.
3- مرحله اول انتخابات نهم در 27 خرداد سال 84 برگزار شد و بیانیه در شنبه 28 خرداد[3] منتشر شد.
4- انتخابات دهم در 22 خرداد سال 88 برگزار شد و بیانیه در شنبه 23 خرداد[4] منتشر شد.
بیانیه‌های مذکور در سایت leader.ir (پایگاه اطلاع رسانی دفتر) و khamenei.ir (دفتر حفظ و نشر آثار) موجود است.
هر دو سایت بیانیه‌ها و خبرهای سال‌های 1368 تا 1388 را منعکس کرده‌اند.
نشانی اینترنتی بیانیه‌هایی که در این نوشتار به آنها استناد شده در پی‌نوشت‌ها آورده شده است.
با بررسی بیانیه‌ها مشخص می‌شود که 4 گروه مخاطب قرار گرفته‌اند و محورهای عبارت است از:
1- مخاطب قرار دادن مردم، تشکر از مردم و تبریک به خاطر حضور در انتخابات
2- مخاطب قرار دادن رئیس جمهور منتخب
3- درخواست از سایر نامزدها
4- توصیه به طرفداران نامزدها
برای روشن شدن هر بخش، شاهد مثالی آورده می شود:
الف- تشکر از مردم - تبریک به مردم:
1. اکنون با حضور بسیار گستردهى شما ملت عزیز در این آزمایش الهى، و با اختصاص اکثریت قاطع آراء به رئیس جمهور منتخب مردم، ایران اسلامى از آزمایشى دیگر، موفق و سرافراز بیرون آمده(3/3/1376)
2. ملت عزیز ایران حماسهى حضور پرشور شما در انتخابات، صفحهى تابناک دیگرى بر افتخارات بزرگ انقلاب افزود(19/3/1380)
3. بزرگترین برنده‌‌ی این انتخابات، ملت ایران است(28/3/1384)
4. اینجانب با فروتنی در برابر عزم و ایمان شما مردم عزیز، این موفقیت بزرگ را به حضرت ولی‌الله‌الاعظم روحی‌فداه و به روح امام بزرگوار و به یکایک آحاد ملت تبریک عرض می‌کنم(23/3/1388)
ب- رئیس جمهور منتخب:
در بخشی از اطلاعیه‌ها کلمه رئیس جمهور منتخب بکار رفته است:
1. به رئیس جمهور منتخب مردم جناب حجتالاسلام آقاى حاج سید محمد خاتمى توفیق خدمتگزارى ملت عظیمالشأن ایران و تحمل این امانت بزرگ را صمیمانه تبریک مىگویم(3/3/1376)
2. به رئیس جمهور محترم، توفیق دوبارهى خدمتگزارى به مردم و کشور عزیز را تبریک مىگویم(19/3/1380)
3. رئیس جمهور منتخب هرکه باشد، رئیس جمهور همهی ملت ایران است و همه به همکاری با او در پیشرفت کشور موظف‌اند(28/3/1384)
4. به رئیس جمهوری منتخب هرکه باشد توصیه می‌کنم که از اولین ساعات اعلام نتیجه‌ی انتخابات، خود را برای تلاش هرچه بیشتر و اهتمام افزونتر به خدمتگزاری خستگی‌ناپذیر برای این ملت وفادار و مخصوصاً جوانان و بالاخص طبقات محروم که پرشمارترین حامیان نظام اسلامی‌اند، آماده سازد و خدمت خود به ملت و کشور عزیز را در عمل نشان دهد(28/3/1384)
5. مشارکت بیش‌از هشتاد درصدی مردم در پای صندوقها و رأی بیست‌وچهار میلیونی به رئیس جمهور منتخب، یک جشن واقعی است(23/3/1388)
ج- نامزدهای انتخاباتی:
در بخشی از بیانیه‌ها، نامزدهای انتخاباتی مورد خطاب قرار گرفته‌اند:
1. از سایر نامزدهاى محترم ریاست جمهورى که با آمادگى و حضور خود در میدان این آزمایش الهى، بزرگترین کمک را به ایجاد رقابت انتخاباتى و انگیزه بخشیدن به مردم کردند، صمیمانه تشکر مىکنم. (3/3/1376)
2. از دیگر نامزدهاى محترم ریاست جمهورى که با حضور در صحنه و طرح مباحث اساسى، ذهنهاى جوینده به ویژه جوانان را به راهِ اندیشیدن و تصمیم گرفتن کشاندند و زمینهى حضور حماسى مردم را فراهم ساختند تشکر مىکنم(19/3/1380)
3. هرکدام از نامزدهای محترم که سرانجام از بیشترین رأی مردم برخوردار باشد، متعهد به این آرمانها است و عدالت اجتماعی و رفع فساد و تبعیض و مقابله با توطئه‌های سیاسی و فرهنگی و اقتصادی نخستین وظیفه‌ی اوست(28/3/1384)
4. رئیس جمهور منتخب و محترم، رئیس جمهور همهی ملت ایران است و همه و از جمله رقیبان دیروز باید یکپارچه از او حمایت و به او کمک کنند(23/3/1388)
د- طرفداران نامزدها:
در بخشی از نوشته‌ها، طرفداران نامزدهای انتخاباتی مورد خطاب قرار گرفته‌اند:
1. از طرفداران انتخاباتى سایر نامزدهاى محترم نیز مىخواهم که خدا را بر توفیق که به آنان داد تا بتوانند در پدید آوردن این فصل درخشان سهیم باشند، شکرگزارى کنند و خود را براى کمک به رئیس جمهور منتخب، آماده سازند. (3/3/1376)
2. از طرفداران انتخاباتى همهى نامزدهاى محترم و نیز از دستاندرکاران امور سیاسى در همه جاى کشور مىخواهم که قدر این نعمت الهى را بدانند و با متانت و رفتار خردمندانه، از بروز هر آنچه خدا و خلق را ناخشنود مىسازد، جلوگیرى کنند(19/3/1380)
3. طرفداران نامزدهائی که توفیق خدمت در مسئولیت رئیس جمهوری نیافته‌اند، نباید احساس خسارت کنند(28/3/1384)
4. چه طرفداران نامزد منتخب و چه هواداران دیگر نامزدهای محترم، از هرگونه رفتار و گفتار تحریک‌آمیز و بدگمانانه پرهیز کنند(23/3/1388)
5. گمان بر این است که دشمنان بخواهند با گونه‌هائی از تحریکات بدخواهانه، شیرینی این رویداد را از کام ملت بزدایند(23/3/1388)
6. به همه آحاد مردم و بویژه جوانان عزیز که سرزنده‌ترین نقش‌آفرینان این حادثه‌ی شورانگیز بودند، توصیه می‌کنم که کاملاً هشیار باشند(23/3/1388)
با توجه به بررسی اطلاعیه‌ها در 4 دوره انتخابات ریاست جمهوری به این نتیجه می‌رسیم که:
1. لفظ رئیس جمهور منتخب در هر 4 دوره بکار رفته و منحصر به دوره دهم نبوده است.
2. در هر 4 دوره از حضور مردم تقدیر شده است.
3. در هر 4 دوره از حضور سایر نامزدها که باعث گرمی انتخابات شده تشکر شده است.
4. در هر 4 دوره طرفداران نامزدها به هشیاری دعوت شده‌اند.
با توجه به شیوه یکسانی که در نگارش بیانیه‌ها بوده به این نتیجه می‌رسیم که:
• رویه مقام معظم رهبری این بوده که صاحب بیشترین آراء را، با عنوان "رئیس جمهور منتخب" مورد خطاب قرار می‌دادند.
• از آنجایی در هر چهار دوره قید "منتخب" بکار رفته لذا می‌توان نتیجه گرفت که رئیس جمهور منتخب نیازمند تایید شورای نگهبان است و باید منتظر مراسم تنفیذ و تحلیف باشد.
• کلام و منش مقام معظم رهبری سرشار از احترام به آراء و خواست مردم است و از جمله آنها شیوه خاصی است که پس از انتخابات در تبریک به مناسبت برگزاری انتخابات در پیش می گیرند و در آن ضمن احترام و قدر دانی از حضور مردم در صحنه انتخابات، چارچوب دستگاه اجرایی را در برگزاری درست انتخابات مورد تایید قرار می‌دهند و در این شیوه بدون لحاظ فرد انتخاب شده، انتخابات را به طور کلی مورد توجه قرار می‌دهند.
جمع‌بندی:
با نگاهی اجمالی به اطلاعیه‌های شنبه بعد از انتخابات به این نتیجه می‌رسیم که:
1. در تمامی شنبه‌های بعد از انتخابات بیانیه‌ایی از جانب مقام معظم رهبری صادر می‌شود .
2. از شرکت مردم تشکر شده و به مردم تبریک گفته‌اند.
3. در این بیانیه‌ها صاحب بیشترین آراء با عنوان "رئیس جمهور منتخب" مورد خطاب قرار می‌گیرد.
4. قید "منتخب" بیانگر لزوم تایید شورای نگهبان است و الا باید عنوان "رئیس جمهور" بکار می‌رفت.
5. رهبر معظم انقلاب با قدردانی از همه کاندیداهای سیاسی که در انتخابات شرکت کرده‌اند، انتخابات را به طور کلی مورد توجه قرار می دهند و از منتخب مردم حمایت می‌کنند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پی‌نوشت‌ها:
[1] : http://leader.ir/langs/fa/index.php?p=contentShow&id=1440
[2] : http://leader.ir/langs/fa/index.php?p=contentShow&id=5557
[3] : http://leader.ir/langs/fa/index.php?p=contentShow&id=2752
[4] : http://leader.ir/langs/fa/index.php?p=contentShow&id=5563
ی/ 701
این عده مدعی هستند که نباید قبل از تایید شورای نگهبان، بیانیه‌ای صادر شود که رای یک نامزد را تایید کند و تایید آرای نامزدها باید بعد از اظهار نظر شورای نگهبان انجام شود.
این ادعا مبنای برخی از حرکت‌های اجتماعی و استدلال‌های سیاسی شد.
برای بررسی صحت این گزاره و ادعای مذکور، اطلاعیه‌های مقام معظم رهبری که بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال‌های 76، 80، 84 و 88 صادر شده را بررسی می‌کنیم :
1- انتخابات هفتم در 2 خرداد سال 86 برگزار شد و بیانیه در شنبه سوم خرداد[1] منتشر شد.
2- انتخابات هشتم در 18خرداد سال 80 برگزار شد و بیانیه در شنبه نوزدهم خرداد[2] منتشر شد.
3- مرحله اول انتخابات نهم در 27 خرداد سال 84 برگزار شد و بیانیه در شنبه 28 خرداد[3] منتشر شد.
4- انتخابات دهم در 22 خرداد سال 88 برگزار شد و بیانیه در شنبه 23 خرداد[4] منتشر شد.
بیانیه‌های مذکور در سایت leader.ir (پایگاه اطلاع رسانی دفتر) و khamenei.ir (دفتر حفظ و نشر آثار) موجود است.
هر دو سایت بیانیه‌ها و خبرهای سال‌های 1368 تا 1388 را منعکس کرده‌اند.
نشانی اینترنتی بیانیه‌هایی که در این نوشتار به آنها استناد شده در پی‌نوشت‌ها آورده شده است.
با بررسی بیانیه‌ها مشخص می‌شود که 4 گروه مخاطب قرار گرفته‌اند و محورهای عبارت است از:
1- مخاطب قرار دادن مردم، تشکر از مردم و تبریک به خاطر حضور در انتخابات
2- مخاطب قرار دادن رئیس جمهور منتخب
3- درخواست از سایر نامزدها
4- توصیه به طرفداران نامزدها
برای روشن شدن هر بخش، شاهد مثالی آورده می شود:
الف- تشکر از مردم - تبریک به مردم:
1. اکنون با حضور بسیار گستردهى شما ملت عزیز در این آزمایش الهى، و با اختصاص اکثریت قاطع آراء به رئیس جمهور منتخب مردم، ایران اسلامى از آزمایشى دیگر، موفق و سرافراز بیرون آمده(3/3/1376)
2. ملت عزیز ایران حماسهى حضور پرشور شما در انتخابات، صفحهى تابناک دیگرى بر افتخارات بزرگ انقلاب افزود(19/3/1380)
3. بزرگترین برنده‌‌ی این انتخابات، ملت ایران است(28/3/1384)
4. اینجانب با فروتنی در برابر عزم و ایمان شما مردم عزیز، این موفقیت بزرگ را به حضرت ولی‌الله‌الاعظم روحی‌فداه و به روح امام بزرگوار و به یکایک آحاد ملت تبریک عرض می‌کنم(23/3/1388)
ب- رئیس جمهور منتخب:
در بخشی از اطلاعیه‌ها کلمه رئیس جمهور منتخب بکار رفته است:
1. به رئیس جمهور منتخب مردم جناب حجتالاسلام آقاى حاج سید محمد خاتمى توفیق خدمتگزارى ملت عظیمالشأن ایران و تحمل این امانت بزرگ را صمیمانه تبریک مىگویم(3/3/1376)
2. به رئیس جمهور محترم، توفیق دوبارهى خدمتگزارى به مردم و کشور عزیز را تبریک مىگویم(19/3/1380)
3. رئیس جمهور منتخب هرکه باشد، رئیس جمهور همهی ملت ایران است و همه به همکاری با او در پیشرفت کشور موظف‌اند(28/3/1384)
4. به رئیس جمهوری منتخب هرکه باشد توصیه می‌کنم که از اولین ساعات اعلام نتیجه‌ی انتخابات، خود را برای تلاش هرچه بیشتر و اهتمام افزونتر به خدمتگزاری خستگی‌ناپذیر برای این ملت وفادار و مخصوصاً جوانان و بالاخص طبقات محروم که پرشمارترین حامیان نظام اسلامی‌اند، آماده سازد و خدمت خود به ملت و کشور عزیز را در عمل نشان دهد(28/3/1384)
5. مشارکت بیش‌از هشتاد درصدی مردم در پای صندوقها و رأی بیست‌وچهار میلیونی به رئیس جمهور منتخب، یک جشن واقعی است(23/3/1388)
ج- نامزدهای انتخاباتی:
در بخشی از بیانیه‌ها، نامزدهای انتخاباتی مورد خطاب قرار گرفته‌اند:
1. از سایر نامزدهاى محترم ریاست جمهورى که با آمادگى و حضور خود در میدان این آزمایش الهى، بزرگترین کمک را به ایجاد رقابت انتخاباتى و انگیزه بخشیدن به مردم کردند، صمیمانه تشکر مىکنم. (3/3/1376)
2. از دیگر نامزدهاى محترم ریاست جمهورى که با حضور در صحنه و طرح مباحث اساسى، ذهنهاى جوینده به ویژه جوانان را به راهِ اندیشیدن و تصمیم گرفتن کشاندند و زمینهى حضور حماسى مردم را فراهم ساختند تشکر مىکنم(19/3/1380)
3. هرکدام از نامزدهای محترم که سرانجام از بیشترین رأی مردم برخوردار باشد، متعهد به این آرمانها است و عدالت اجتماعی و رفع فساد و تبعیض و مقابله با توطئه‌های سیاسی و فرهنگی و اقتصادی نخستین وظیفه‌ی اوست(28/3/1384)
4. رئیس جمهور منتخب و محترم، رئیس جمهور همهی ملت ایران است و همه و از جمله رقیبان دیروز باید یکپارچه از او حمایت و به او کمک کنند(23/3/1388)
د- طرفداران نامزدها:
در بخشی از نوشته‌ها، طرفداران نامزدهای انتخاباتی مورد خطاب قرار گرفته‌اند:
1. از طرفداران انتخاباتى سایر نامزدهاى محترم نیز مىخواهم که خدا را بر توفیق که به آنان داد تا بتوانند در پدید آوردن این فصل درخشان سهیم باشند، شکرگزارى کنند و خود را براى کمک به رئیس جمهور منتخب، آماده سازند. (3/3/1376)
2. از طرفداران انتخاباتى همهى نامزدهاى محترم و نیز از دستاندرکاران امور سیاسى در همه جاى کشور مىخواهم که قدر این نعمت الهى را بدانند و با متانت و رفتار خردمندانه، از بروز هر آنچه خدا و خلق را ناخشنود مىسازد، جلوگیرى کنند(19/3/1380)
3. طرفداران نامزدهائی که توفیق خدمت در مسئولیت رئیس جمهوری نیافته‌اند، نباید احساس خسارت کنند(28/3/1384)
4. چه طرفداران نامزد منتخب و چه هواداران دیگر نامزدهای محترم، از هرگونه رفتار و گفتار تحریک‌آمیز و بدگمانانه پرهیز کنند(23/3/1388)
5. گمان بر این است که دشمنان بخواهند با گونه‌هائی از تحریکات بدخواهانه، شیرینی این رویداد را از کام ملت بزدایند(23/3/1388)
6. به همه آحاد مردم و بویژه جوانان عزیز که سرزنده‌ترین نقش‌آفرینان این حادثه‌ی شورانگیز بودند، توصیه می‌کنم که کاملاً هشیار باشند(23/3/1388)
با توجه به بررسی اطلاعیه‌ها در 4 دوره انتخابات ریاست جمهوری به این نتیجه می‌رسیم که:
1. لفظ رئیس جمهور منتخب در هر 4 دوره بکار رفته و منحصر به دوره دهم نبوده است.
2. در هر 4 دوره از حضور مردم تقدیر شده است.
3. در هر 4 دوره از حضور سایر نامزدها که باعث گرمی انتخابات شده تشکر شده است.
4. در هر 4 دوره طرفداران نامزدها به هشیاری دعوت شده‌اند.
با توجه به شیوه یکسانی که در نگارش بیانیه‌ها بوده به این نتیجه می‌رسیم که:
• رویه مقام معظم رهبری این بوده که صاحب بیشترین آراء را، با عنوان "رئیس جمهور منتخب" مورد خطاب قرار می‌دادند.
• از آنجایی در هر چهار دوره قید "منتخب" بکار رفته لذا می‌توان نتیجه گرفت که رئیس جمهور منتخب نیازمند تایید شورای نگهبان است و باید منتظر مراسم تنفیذ و تحلیف باشد.
• کلام و منش مقام معظم رهبری سرشار از احترام به آراء و خواست مردم است و از جمله آنها شیوه خاصی است که پس از انتخابات در تبریک به مناسبت برگزاری انتخابات در پیش می گیرند و در آن ضمن احترام و قدر دانی از حضور مردم در صحنه انتخابات، چارچوب دستگاه اجرایی را در برگزاری درست انتخابات مورد تایید قرار می‌دهند و در این شیوه بدون لحاظ فرد انتخاب شده، انتخابات را به طور کلی مورد توجه قرار می‌دهند.
جمع‌بندی:
با نگاهی اجمالی به اطلاعیه‌های شنبه بعد از انتخابات به این نتیجه می‌رسیم که:
1. در تمامی شنبه‌های بعد از انتخابات بیانیه‌ایی از جانب مقام معظم رهبری صادر می‌شود .
2. از شرکت مردم تشکر شده و به مردم تبریک گفته‌اند.
3. در این بیانیه‌ها صاحب بیشترین آراء با عنوان "رئیس جمهور منتخب" مورد خطاب قرار می‌گیرد.
4. قید "منتخب" بیانگر لزوم تایید شورای نگهبان است و الا باید عنوان "رئیس جمهور" بکار می‌رفت.
5. رهبر معظم انقلاب با قدردانی از همه کاندیداهای سیاسی که در انتخابات شرکت کرده‌اند، انتخابات را به طور کلی مورد توجه قرار می دهند و از منتخب مردم حمایت می‌کنند.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پی‌نوشت‌ها:
[1] : http://leader.ir/langs/fa/index.php?p=contentShow&id=1440
[2] : http://leader.ir/langs/fa/index.php?p=contentShow&id=5557
[3] : http://leader.ir/langs/fa/index.php?p=contentShow&id=2752
[4] : http://leader.ir/langs/fa/index.php?p=contentShow&id=5563
ی/ 701
ارسال نظرات