فضای مجازی عامل مهم فاصله بین والدین و فرزندان است

به گزارش خبرنگار گروه جمعیت و خانواده خبرگزاری رسا، خانم مریم معین الاسلام کارشناس حوزه زن و خانواده در نشست علمی پژوهشی «بررسی کارکردهای خانواده در تأثیرگذاری دینداری در عصر حاضر» که با همت معاونت پژوهش جامعه الزهرا(س) و با همکاری کارگروه پژوهشی کمیته امور بانوان کنگره ملی شهدای استان قم برگزار شد، با اشاره به موضوع مطرح شده با عنوان «بررسی کارکردهای خانواده در تاثیرگذاری دینداری در عصر حاضر» اظهار داشت: منظور ما از دینداری، پارسایی و خداترسی است که طبیعتاً باید نتیجه این معنا به پایبندی دستورات الهی باشد که لازمه آن نیز معرفت و شناخت کافی فرزندان ما از اصول و آموزه‌های دینی است منجر شود.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: اسلام قائل به این است که خانواده، هم در موضوع تربیتی - که در کانون خانواده صورت می گیرد- موثر است و هم مسئله وراثت نقش جدی در تربیت فرزندان دارد و در اسلام بر نقش ژن تاکید بسیاری شده است و نباید از این مسئله غفلت شود.

کارشناس حوزه زن و خانواده با اشاره به فرایند شکل گیری ازدواج و تشکیل خانواده در جوامع اسلامی ابراز کرد: برای فرایند تربیت در خانواده دو مرحله می توانیم قائل شویم که اولین مرحله آن که با ضمیر ناخودآگاه کودکان ارتباط غیر مستقیم دارد، مرحله انتخاب همسر است و مرحله دوم آن مرحله تثبیت و نهادینه‌سازی تربیت است که این مرحله کاملاً به شکل مستقیم و آموزشی است.

وی در ادامه افزود: در روایات ما بسیاری از ائمه معصومان(ع) به اهمیت انتخاب همسر و مرحله گزینش آن توصیه های ویژه ای شده است و این نشانگر این است که همسر در شکل دهی باورهای دینی در خانواده و بین افراد جامعه بسیار موثر است.

معین الاسلام یکی دیگر از مسائلی که بر شکل‌دهی باورهای دینی فرزندان در خانواده موثر است را حالات روحی و معنوی موجود در مادر دانست و ابراز کرد: از مبانی دینی اسلامی این مسئله مورد استخراج و بسیار قابل توجه است؛ چرا که حتی تخیلات فکری مادران نیز بر روی جنین و خلقیات فرزندان تاثیر ویژه ای می گذارد.

کارشناس حوزه زن و خانواده در ادامه افزود: گام دیگری که در شکل دهی به باورهای دینی کودکان به صورت غیر مستقیم و در ضمیر باطنی و ناخودآگاه آنان تاثیر می گذارد، مرحله سیادت است که این مرحله را روانشناسان، هفت سال اول رشد کودک می دانند و در آمزه های اسلامی نیز پیامبر گرامی اسلام(ص) این دوره را دوره سروری و آقایی کودک نامگذاری کرده است.

معین الاسلام با اشاره به مرحله تثبیت و نهادینه سازی باورها در کودکان از هفت سال دوم به بعد خاطرنشان کرد: می توانیم این مرحله را آغاز فرایند شکل گیری اطاعت و عبد بودن بدانیم که در این مرحله آموزش به صورت رسمی صورت می گیرد و در نظام تربیتی اسلام به شدت بر روی آن تاکید شده است و این مرحله، دوره آموزش آداب و مفاهیم دین به طور مستقیم توسط والدین به فرزندان است.

وی در ادامه افزود: در این مرحله باید آموزش آداب اسلامی، مفاهیم دین و آیات قرآن کریم به فرزندان آموزش داده شود و در این مسئله پدران می توانند - برخلاف نقش مادر در مرحله اول- در این مرحله نقش پر رنگ تری داشته باشند.

کارشناس حوزه زن و خانواده اظهار داشت: اگر در این مرحله اعتقادات دینی و باورهای مذهبی فرزندان آموزش داده نشده و باورهای آنان تقویت نشود در آینده و در فضای دانشگاه و اجتماع وقتی با هجوم شبهات مواجه می شوند، نمی‌توانند در اعتقادات دینی و باورهای اعتقادی خود ثابت قدم باشند؛ درحالی که لازمه تثبیت سازی باورها، آموزش و تقویت باورهای اعتقادی به فرزندان است.

معین الاسلام خاطر نشان کرد: متاسفانه فضای مجازی معظلی جدی برای فاصله بین والدین با فرزندان شده است و اهتمام بیشتر والدین برای تامین اقتصاد خانواده و امور مالی اختصاص پیدا کرده است و برای آموزش و تقویت باورهای فرزندان فرصت و زمانی را اختصاص نمی دهد.

کارشناس حوزه زن و خانواده بیان داشت: فرزندان به میزانی که در فضای خانواده مورد تکریم و احترام قرار می گیرند، به همان میزان نیز از عزت نفس و اعتماد نفس برخوردار هستند و به همین خاطر است که در دین مبین اسلام سفارشات بسیار جدی به حفظ کرامت و عزت نفس فرزندان شده است.

وی در ادامه افزود: بیشترین تاثیرگذاری در روح و روان کودکان، باورها و اعتقادات آنان، نوع عملکرد والدین در فضای خانواده است؛ چنانکه در دین اسلام نیز توصیه شده است که دیگران و فرزندان خود را به وسیله عمل های خود دعوت کنیم و باید والدین سعی کنند تا الگوی تربیتی مناسبی برای فرزندان خود باشند.

معین الاسلام خاطر نشان کرد: چون فطرت کودکان خداجو و خدا طلب است، به همین خاطر سوالاتی در ذهن آنان به وجود می آید که باید والدین آگاهی و علم لازم در این باره داشته باشند تا متناسب با موقعیت سنی فرزندان خویش، جواب های  متناسبی را به آنان بدهند.

وی در ادامه افزود: تحقیقات نشان می‌دهد که فرزندانی که پدر و مادر آنان قادر به پاسخگویی شبهات آنان درباره خداوند بودند پاسخ های خود را دریافت کرده اند و نتیجه آن این شده است که کودکان تصور مثبتی از خدا در ذهنشان ایجاد شده است؛ اما والدینی که قادر به پاسخگویی مناسب نبودند، فرزندانشان از منابع دیگر دنبال جواب های خود می گردند که ممکن است با پاسخ های غلطی مواجه شوند.

کارشناس حوزه زن و خانواده در پایان خاطرنشان کرد: متأسفانه عمده ترین قصور خانواده ها در تربیت فرزندان، غفلت از رعایت آداب اسلامی در گزینش همسر، آداب بارداری و دیگر آداب توصیه شده در اسلام است؛ چراکه رعایت آداب اسلامی، هنوز در متن زندگی ما ورود پیدا نکرده است؛ درحالی که همه انتظار داریم تا محصول تربیتی ما فرزندان دینداری باشد.