شماره ۵۱ فصلنامه علمی و پژوهشی «زن و جامعه» منتشر شد

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، شماره 51 فصلنامه علمی و پژوهشی «زن و جامعه»  به صاحب امتیازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت با مدیرمسئولی سوسن سهامی و سردبیری حبیب الله احمدی منتشر شد.

این فصلنامه در 9 مقاله و 164 صفحه منتشر شده و عناوین، نام نویسندگان و چکیده مقالات به شرح زیر است:

نقش رفتار ماکیاولی بر اعتماد بین فردی : نقش میانجی رفتار منافقانه (مورد مطالعه دبیران زن شاغل در دبیرستان های دخترانه شهر ایلام )

محمدرضا اردلان؛ اردشیر شیری؛ فرزانه سلطانقلی؛ قدرت اله رحیمی

چکیده: هدف پژوهش بررسی نقش ماکیاولیسم در کاهش اعتماد بین فردی با میانجی گری رفتارهای منافقانه در ارتباطات بین فردی بود. جامعه پژوهش کلیه دبیران زن شهر ایلام بودند، که به روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر مبنای فرمول کوکران نمونه‌ای به حجم 221 نفر انتخاب شد. روش پژوهش کمی، توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی و خاصاً مدل‌یابی معادلات ساختاری است.از پرسشنامه رفتارماکیاول گری خلد شرفی و شیری (1394)، پرسشنامه رفتارهای منافقانه در ارتباطات بین فردی هادوی نژاد(1390) و پرسشنامه محقق ساخته اعتماد بین فردی استفاده شد. جهت تعیین پایایی و روایی ابزار، از ضریب آلفای کرانباخ و تحلیل عاملی تائیدی استفاده شد. جهت تحلیل داده‌ها از تکنیک‌ تحلیل مسیر تاییدی با استفاده از نرم افزار lisrel استفاده شد. نتایج نشان داد: متغیر ماکیاولیسم دارای اثر مستقیم منفی (42/0-)، اثرغیر مستقیم منفی (092/0-) و اثر کل منفی (512/0-) و معنادار بر متغیر اعتماد بین فردی در سطح 05/0 می باشد. متغیر رفتارهای منافقانه دارای اثر مستقیم منفی (25/0-) و معنادار بر متغیر اعتماد بین فردی در سطح 05/0 می باشد. متغیر ماکیاولیسم با ضریب مسیر غیر مستقیم بواسطه رفتارهای منافقانه (092/0-) و مقدار تی (29/3-)دارای اثر غیرمستقیم، منفی و معنادار بر اعتماد بین فردی در سطح 05/0 می باشند.

بررسی رابطه خودکارآمدی و عملکرد تحصیلی در دختران با رویکرد فراتحلیل

سیاوش شیخ علیزاده؛ توحید اشرف زاده

چکیده: هدف: پژوهش حاضر با هدف ترکیب مطالعات انجام شده در حوزه اثربخشی خودکارآمدی بر عملکرد تحصیلی دختران انجام شده است.

روش: روش مورد استفاده در این پژوهش فراتحلیل می‌باشد. جامعه آماری پژوهش شامل مطالعات در دسترس بود که در بین سال‌های 1382 تا 1400 و 2002 تا 2021 منتشر شده بود. به منظور جمع‌آوری اطلاعات از چک لیست مشخصات طرح‌های پژوهشی مصرآبادی (1389) استفاده شد. پس از بررسی ملاک‌های ورود و خروج، 127 اندازه اثر از 99 مطالعه دارای شرایط فراتحلیل به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌ها از تحلیل حساسیت، نمودار قیفی، مدل‌های ثابت و تصادفی و تحلیل ناهمگنی با استفاده از CMA استفاده شد.

یافته‌ها: تحلیل اطلاعات حاصل از پژوهش‌ها نشان داد که میانگین اندازه اثر کلی پژوهش‌های مورد بررسی برای مدل اثرات ثابت 422/0 و برای مدل اثرات تصادفی 437/0 است. با توجه به ناهمگونی اندازه‌های اثر، نوع نمونه مورد استفاده در پژوهش‌ها به عنوان متغیرهای تعدیل کننده بررسی شد. نتایج نشان داد که اندازه اثر رابطه خودکارآمدی با عملکرد تحصیلی دختران در پژوهش‌هایی که از دانش آموزان راهنمایی به عنوان نمونه استفاده شده، نسبت به سایر پژوهش‌ها بیشتر است. همچنین نتایج نشان دادند که از میان انواع خودکارآمدی، خودکارآمدی اجتماعی بیشترین ارتباط را با عملکرد تحصیلی دختران دارد.

بررسی مشارکت سیاسی زنان بالای 18 سال شهر اهواز

حسین حاجی پور؛ یوسف امینی؛ منوچهر کردزنگنه

چکیده:  مشارکت سیاسی زنان در شهر اهواز به خاطر دارا بودن تنوع قومی و موقعیت ژئو پلیتیکی استان خوزستان مسئله ای مهم به شمار می آید، از این جهت بررسی مشارکت سیاسی زنان واقع در سن رأی دهی (بالای 18 سال) شهر اهواز ضروری بنظر میرسد.

مواد و روش: برای رسیدن به اهداف این پژوهش از چهار دسته نظریۀ تلفیقی مربوط به مشارکت سیاسی (1-کمبود مشارکت سیاسی زنان 2-جنبش زنان در غرب و مشارکت سیاسی 3-جنبش زنان در کشورهای اسلامی و ایران 4-نظریۀ نهادمندی ساموئل هانتینگتون) بهره گرفته شد. نمونۀ آماری تحقیق حاضر برابر با 200 زن بالای 18 سال ساکن در شهر اهواز بوده و با استفاده از فرمول کوکران بدست آمده است. و در این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شده است. داده های پژوهشی این تحقیق به صورت پیمایشی و با استفاده از ابزار پرسشنامه گردآوری و از نرم افزار SPSS برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید.

یافته ها: متغیرهای مستقل این تحقیق عبارت از سرمایۀ اجتماعی، اعتماد سیاسی، پایگاه اجتماعی-اقتصادی، هویت قومی، میزان استفاده از رسانه های گروهی می باشند.یافته های پژوهش نشان می دهد که متغیرهای مستقل مورد استفاده در این پژوهش با متغیر وابستۀ تحقیق دارای رابطۀ مثبت و معنی دار می باشند.

بحث و نتیجه گیری: هرچه زنان شهر اهواز دارای سرمایۀ اجتماعی، اعتماد سیاسی و پایگاه اجتماعی-اقتصادی بالاتری باشند و همچنین دارای هویت قومی قوی باشند و به میزان بیشتری از رسانه های گروهی استفاده کنند، مشارکت سیاسی بیشتری در جامعه خواهند داشت.

تبیین جامعه شناختی زمینه‌های مؤثر بر نابرابری جنسیتی در دستگاه‌های اجرایی شهر کرمان.

کمال جوانمرد؛ آزاده موسوی

چکیده: پژوهش حاضر باهدف تبیین جامعه شناختی زمینه‌های مؤثر بر نابرابری جنسیتی در دستگاه‌های اجرایی در سال 1400 انجام شد.این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردی و کمی است.جامعه آماری این پژوهش 8200 هزار نفر از کارکنان دستگاه‌های اجرایی شهر کرمان است.حجم نمونه بر اساس جدول مورگان 400 نفر انتخاب شد .شیوه نمونه‌گیری خوشه‌ای است . ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته و روایی پرسشنامه توسط آلفا کرونباخ 79/0به‌دست‌آمده و پایائی صوری و محتوایی پرسشنامه تائید شد. روش تجزیه‌وتحلیل آماری حداقل مربعات جزئی(pls)می باشد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که از میان زمینه‌های فرهنگی رسانه‌ها، ایدئولوژی‌های مردسالارانه، سرمایه فرهنگی، عقاید قالب، آموزش و شیوه جامعه‌پذیری جنسیتی به ترتیب بر نابرابری جنسیتی در ادارات شهر کرمان تأثیر گذاشته است. نتیجه این یافته‌های تأییدی است بر این موضوع که عامل فرهنگی نقش موثری در نابرابری جنسیتی در دستگاه های اجرایی شهرکرمان دارد.آموزش نهاد خانواده که بخش عهده ایی از فرآیند اجتماعی شدن و جامعه‌پذیری جنسیتی در آنجا انجام می‌شود، از دیگر راهکارهایی است که برای کاهش نابرابری‌های جنسیتی در نسل‌های آینده باید به آنها توجه نمود.

بررسی تاثیر توانمندسازی روان شناختی بر کیفیت خدمات داخلی در کارکنان زن وزارت ورزش و جوانان

قاسم زارع؛ سیدنصرالله سجادی؛ محمد خبیری؛ ابراهیم علیدوست قهفرخی

چکیده:  کیفیت خدمات داخلی موضوع جدیدی در ادبیات مدیریت و رهبری است که پژوهش‌های محدودی در مورد آن و عوامل اثرگذار بر آن، انجام شده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر توانمندسازی روان شناختی بر کیفیت خدمات داخلی در کارکنان زن وزارت ورزش و جوانان بود.

روش‌شناسی: روش پژوهش حاضر، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه کارکنان زن حوزه ستادی وزارت ورزش و جوانان بود که تعداد 232 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری داده‌ها شامل پرسش‌نامه تعدیل شده‌ی توانمندسازی روان-شناختی اسپریتزر (1995) با پنج بعد (احساس شایستگی، استقلال، تاثیر، معنی دار بودن و اعتماد) و پرسش‌نامه کیفیت خدمات داخلی دی ژی (2005) با سه بعد (سطح فردی، واحدی و سازمانی) بود. داده ها از طریق روش مدل‌سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم‌افزار اسمارت پی ال اس تحلیل شد.

یافته‌ها: تحلیل‌های مدل‌سازی معادلات ساختاری، برازندگی الگوی پیشنهادی را تایید کرد. نتایج حاکی از تاثیر مثبت احساس اعتماد (14/0)، شایستگی (57/0) بر کیفیت خدمات داخلی سطح فردی بود. احساس معنی دار بودن شغل (16/0) و تاثیر (41/0) بر کیفیت خدمات داخلی سطح واحدی تاثیر مثبت داشت و هم چنین تاثیر احساس استقلال (24/0)، اعتماد (22/0)، شایستگی (13/0-)، معنی دار بودن شغل (17/0) و تاثیر (20/0) بر کیفیت خدمات داخلی سطح سازمانی مورد تایید قرار گرفت.

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست آمده، یکی از روش های ترغیب کارکنان زن برای درگیری در رفتارهای فرانقش و ارائه خدمات داخلی با کیفیت بالا، توانمندسازی روانشناختی است.

بررسی تجربه زیسته تجرد قطعی از منظر دختران مجرد

اکبر طالب پور؛ معصومه بیرانوند

چکیده:  هدف مطالعه بررسی تجربه زیسته تجرد قطعی از دیدگاه دختران واقع در سن تجرد قطعی (عدم ازدواج تا 45 سالگی) با استفاده از واکاوی معانی ذهنی این تجربه از منظر جامعه هدف به منظور نظریه سازی بومی در این حوزه بود.

روش: بررسی مفهوم مرکزی تحقیق با استفاده از روش گراندد تئوری در سه مرحله کدگذاری؛ باز، محوری و گزینشی انجام شد تا شرایط علی، ساختاری و مداخله گر دخیل در پدیده تجرد قطعی مشخص شود. با 23 نفر از دختران مجرد قطعی بعنوان افراد مورد مطالعه با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق بدون ساختار گفتگو شد و مصاحبه با پاسخگویان تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. روایی تحقیق با استفاده از اعتبار اعضا و ارائه نتایج به افراد مورد مطالعه انجام شد که حاکی از روایی نتایج تحقیق بود، همچنین پایایی تحقیق با استفاده از حسابرسی فرآیند انجام شد و حسابرسی دقیق صاحب‌نظران درستی تمام گام‌های تحقیق را تأیید نمود.

نتایج: یافته ها نشان دادند؛ تجرد قطعی در شرایط زمینه ای؛ مشکلات اقتصادی، اعتیاد پدر، از بین رفتن خانواده مبدأ ، مسئولیت پذیر نبودن اعضای خانواده، تفاوت نسلی فرزندان و والدین، و درک نشدن دختران از سوی والدین رخ می دهد، در این بین شرایط علی؛ بازی ندادن دختر در انتخاب همسر، بالابودن سطح انتظارات، شکست عشقی و بی اعتمادی به مردان، و شرایط ساختاری ؛ آداب و رسوم غلط، تعصب بی مورد پدر ، اظهار نظر همسایگان، تبعیض بین دختران و پسران، آسیب پذیری دختران، و فقر فرهنگی اطرافیان موضوع را تشدید می کند.

نقش اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی مبتنی برموبایل در پیش بینی طلاق عاطفی و آمادگی طلاق زنان متأهل شهر قاین

احمد موحد؛ زهره عباسی؛ راضیه تقی زاده؛ فاطمه دری؛ فاطمه طاقتی

چکیده:  ﮔﺴﺘﺮش ﺷﺒﻜﻪﻫﺎی اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ و اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺴﺘﺮده از آنﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ زوﺟﻴﻦ، ﺗﺄﺛﻴﺮات ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ زﻧﺪﮔﻲ آﻧﺎن داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر موبایل در پیش‌بینی طلاق‌عاطفی و آمادگی‌طلاق زنان متأهل شهر قاین بود.

مواد و روش‌ها: این پژوهش از نوع توصیفی-همبستگی می‌باشد. جامعه آماری این پژوهش، کلیه زنان متأهل شهر قاین بودند که از میان آنها 200 زن به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. پژوهش به طور هدفمند بر روی داده‌های جمع آوری شده از پرسشنامه اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر موبایل با پایایی 93/0، پرسشنامه طلاق‌عاطفی با پایایی 94/0 و پرسشنامه آمادگی‌طلاق با پایایی 91/0 انجام و نتایج به کمک نرم‌افزار Spss23 و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون رگرسیون تحلیل گردید.

یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد بین نمرات ابعاد اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر موبایل (عملکردفردی، مدیریت‌ زمان، خودکنترلی و روابط اجتماعی) با طلاق‌عاطفی و آمادگی‌طلاق رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد. و از بین ابعاد اعتیاد به شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر موبایل (عملکردفردی، مدیریت‌ زمان، خودکنترلی و روابط اجتماعی)، دو بعد عملکردفردی و خودکنترلی توان پیش‌بینی طلاق‌عاطفی و بعد خودکنترلی توان پیش‌بینی آمادگی‌طلاق را دارد.

بحث و نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج پژوهش بایستی زوجین را به استفاده درست و به اندازه از شبکه‌های اجتماعی و دنیای مجازی برای افزایش رضایت زناشویی تشویق کنیم و آنها را از خطرات و تهدیدهای شبکه اجتماعی و دنیای مجازی آگاه کنیم و شبکه‌های اجتماعی سالم و علمی را ایجاد و راه اندازی کنیم.

نقش واسطه ای تعارض کار-خانواده در رابطه سرمایه روان شناختی و آرزومندی شغلی در زنان شاغل

بهناز ثابت قدم؛ آزاده عسکری؛ محمود حیدری

چکیده: مطالعه حاضر با هدف آزمون مدل مفروض واسطه مندی تعارض کار- خانواده در رابطه سرمایه روان شناختی و آرزومندی شغلی در زنان شاغل در شرکت های هواپیمایی در تهران در سال ۱۴۰۰ و در دوران شیوع ویروس کرونا می باشد.

روش: روش نمونه گیری به شیوه در دسترس بوده و جهت گردآوری اطلاعات از ۳ پرسشنامه سرمایه روان شناختی لوتانز (2007)، پرسشنامه بازنگری شده آرزومندی شغلی گرگور و ابراین (2016) و پرسشنامه تعارض کار- خانواده کارلسون و همکاران (1999) استفاده شده است. از نرم افزار SPSS و AMOS و با استفاده از آزمون های ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل داده ها انجام شد.

یافته‌ها: نتایج تحلیل روش آماری معادلات ساختاری نشان داد که رابطه بین سرمایه روان شناختی و آرزومندی شغلی در زنان شاغل از طریق تعارض کار- خانواده به طور جزئی میانجی‌گری می‌گردد. در مدل مفروض نشان داده شد که سرمایه روان شناختی به طور مستقیم روی تعارض کار- خانواده به میزان 53/0 از واریانس آرزومندی شغلی در زنان شاغل را تبیین می کند. همچنین سرمایه روان شناختی به میزان 48/0 درصد از واریانس تعارض کار- خانواده را در زنان شاغل تبیین کرده و متغیرهای پیش بین روی هم رفته 3/30 درصد از واریانس آرزومندی شغلی در زنان شاغل را پیش بینی می کنند.

نتیجه‌گیری: در مجموع نتایج نشان می دهد که احتمال میانجی بودن تعارض کار خانواده وجود دارد و می توان عنوان کرد سرمایه روان شناختی از طریق تعارض کار خانواده با آرزومندی شغلی در زنان شاغل رابطه دارد.

درک هم افزایی هویت جنسیتی و حرفه ای زنان شاغل در پستهای مدیریتی

سیده عقیله محمدی؛ سید یعقوب موسوی؛ فرح ترکمان

چکیده: هدفکلی از این مطالعه شناخت تاثیرات مثبت و متقابل هویت جنسیتی و حرفه ای زنان شاغل در پستهای مدیریتی میباشد. جهت دستیابی به اهداف تحقیق ازمیان روشهای کیفی رویکرد پدیدار شناسی توصیفی استفاده نموده‌ایم تکنیک جمع آوری اطلاعات مصاحبه عمیق، شیوه نمونه گیری هدفمند و معیار محور، حجم نمونه 25 نفر از زنان با گروه سنی 45- 55 سال شاغل درپست های مدیریتی وزارت نفت و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تحلیل مضمون بهره‌گرفته‌ایم. نتایج مطالعه در ذیل 3 مقولۀ اصلی: سرریز ویژگی های مثبت اخلاقی و روانی، هم افزایی منابع قدرتی و اجتماعی، تسهیل و تقویت کنندگی متقابل نقش حرفه‌ای و جنسیتی طبقه بندی شده است. یافته ها نشان می‌دهد ویژگی ها و هنجارهای جنسیتی عامل موثری در موفقیت شغلی و حفظ جایگاه سازمانی و شیوه های مدیریت اثربخش هستند هم چنین ابعاد حفظ هویت حرفه‌ای منجر به هم سویی و ایفای بهتر و تقویت نقش آن ها در خانواده می شود

علاقه مندان جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره فصلنامه علمی و پژوهشی «زن و جامعه» می توانند به فارس- مرودشت- کیلومتر 3 بلوار تخت جمشید- دانشگاه آزاد اسلامی واحد مرودشت- دفتر مجله زن و جامعه با شماره تلفن 9-43311150-071 یا به نشانی اینترنتی این فصلنامه به آدرس jzvj.marvdasht.iau.irمراجعه کنند یا تماس بگیرند.