گزارشی از فعالیت‌های پژوهشی مرکز نور در سال ۱۴۰۱

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، نشست خبری ویژه برنامه‌های مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور) با حضور حجت‌الإسلام اکبر راشدی‌نیا معاون پژوهش مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی و خبرنگاران رسانه‌های خبری در ساختمان مرکز نور برگزار گردید.

در این جلسه که به مناسبت هفته پژوهش انجام گرفت، برنامه مرکز نور در هفته پژوهش تشریح شد.

در ابتدای این نشست حجت الإسلام راشدی نیا با گرامیداشت هفته تحقیق و پژوهش، به ارائه گزارشی از فعالیت‌های پژوهشی مرکز نور در سال 1401 پرداخته و اظهار داشت: خروجی‌های فناورانه مرکز در سه دسته وب سایت‌ها، نرم‌افزارهای رومیزی و نرم‌افزارهای همراه تقسیم می شود و در مورد نرم‌افزارهای رومیزی باید گفت «نورالسیرة 3» که جامع منابع مهم تاریخی جهان اسلام با بیش از 3000 جلد کتاب است که به تازگی در اختیار جامعه علمی قرار گرفت.

همچنین به زودی نرم‌افزار «جامع رجال شیعه و اهل سنت» با بیش از 1000 جلد کتاب در موضوع مباحث رجال و علم اسناد و راویان، رونمایی خواهد شد. 

وی با اشاره به نرم‌افزار «معجم موضوعی آثار ملاصدرا» به اهمیت آثار این متفکر بزرگ جهان اسلام در میان مسلمانان بخصوص ایرانیان اشاره کردند و گفتند: نرم‌افزار معجم موضوعی ملاصدرا تنها به گردآوری کتاب‌های ملاصدرا نپرداخته بلکه علاوه بر آن، فهرستی از موضوعات و مفاهیم آثار در سه سطح کلید‌واژه، نمایه و موضوع به کاربران ارائه شده است تا محققین بتوانند در دامنه مفاهیم و موضوعات کتاب‌ها جستجو داشته باشند. این کار بزرگی در بخش پژوهشی نرم‌افزار بوده است. 

معاون پژوهش مرکز نور با اشاره به نرم‌افزار «درایة النور 3» به تخصصی بودن این نرم‌افزار در دانش رجال و اسناد تاکید کردند و افزودند: این کار تخصصی برای اولین بار در تاریخ شیعه انجام گرفته است. گرداآوری تمامی اسناد روایت‌ها و اسامی راویان از مجموعه کتاب‌های حدیثی، یک دست کردن نام‌های راویان، ارائه ارزیابی‌های تخصصی در مورد راوی و سند و نهایتاً ارائه ارزیابی کلی حدیث، قبلا به شکل و با این وسعت نمونه‌ای نداشته است. 

حجت‌الإسلام راشدی‌نیا به بیان اینکه نرم‌افزار «درایة النور 3» به زودی ارائه خواهد شد به معرفی محصول جدید دیگری پرداختند و گفتند: نرم‌افزاری در مراحل نهایی شدن داریم که احادیث شیعه و اهل سنت را در کنار هم ارائه خواهد کرد. این نرم‌افزار آرزوی دیرین بسیاری از محققین در رشته‌های مختلف علوم اسلامی بوده است. کاربردهای این محصول در فقه، حدیث، تاریخ تاثیرگذار خواهد بود. ارائه روایات شیعه و اهل سنت به همراه تحلیل‌های هوشمند مانند مشابه‌یابی و ... می‌تواند کارهای بزرگ علمی را رقم بزند که انصافا کار فاخری خواهد بود. 

کتابخانه ادبیات عربی و همچنین کتابخانه قاموس نور هم از دیگر محصولات جدیدی بودند که معاون پژوهشی مرکز نور به معرفی آنها پرداختند. 

حجت‌الإسلام دکتر راشدی‌نیا در بخش دوم سخنان خود به تشریح فعالیت‌های مرکز در زمینه نرم‌افزارهای همراه و موبایلی پرداختند. ایشان در مورد نرم‌افزار همراه قرآنی مرکز نور گفتند: مهم‌ترین کاری که در این نرم‌افزار صورت گرفت، ارائه تمامی ابزارهای لازم برای محقق قرآنی است.

در این نرم‌افزار موبایلی، هر آنچه که برای پژوهش پیرامون سوره‌ها و آیات قرآن کریم نیاز داشته باشید، فراهم است. ترجمه‌های متنوع به زبان‌های مختلف زنده جهان، 260 دوره تفسیر قرآن از مذاهب و گرایش‌های علمی مختلف، قرائت‌های متنوع از قاریان مطرح جهان، نسخ‌های متنی متنوع از قرآن کریم مانند نسخه عثمان‌طه و نیریزی و تجویدی و بسیاری دیگر از امکانات در این نرم‌افزار گردآوری شده است.

نرم‌افزار «قرآن نور» به صورت رایگان در سامانه‌های مختلف عرضه نرم‌افزارهای همراه قرار داده شده و به راحتی در اختیار علاقمندان خواهد بود. 

معاون پژوهش مرکز نور با اشاره به دیگر نرم‌افزارهای همراه نور افزودند: نرم‌افزارهای «صحیفه سجادیه»، «نهج‌البلاغه» هم همانند نرم‌افزار «قرآن نور» منابع متنوعی را گردآوری نموده و مجموعه جامعی را برای محققین و عموم علاقمندان فراهم کرده است . همچنین به زودی و با تلاش همکارانم در مرکز نور، شاهد رونمایی و عرضه نرم‌افزار همراه در موضوع دعا و زیارت خواهیم بود.

این نرم‌افزار در موضوع دعا، اعمال و زیارت‌ها همانند دیگر نرم‌افزارهای نور، تمامی منابع را گردآوری نموده و قابلیت‌های ویژه و هوشمندی را هم به کاربر ارائه خواهد داد. امکان تشخیص مشاهد و اماکن مشرفه با قابلیت مکان‌یاب موبایل و ارائه ادعیه و اعمال متناسب با آن، یکی از این قابلیت‌ها خواهد بود. 

حجت الاسلام راشدی‌نیا در بخش سوم سخنان خود با اشاره به وب‌سایت‌های مرکز نور به معرفی تازه‌های نور در این عرصه پرداختند. پایگاه جامع امیرالمؤمنین علیه‌السلام با ارائه گستره وسیعی از اطلاعات و منابع پیرامون زندگانی و سیره حضرت، از جدیدترین پایگاه‌های اینترنتی مرکز نور بوده که در سال 1401 رونمایی و در اختیار کاربران و علاقمندان قرار گرفت. عرضه نسخه‌‎های مختلف کتاب شریف نهج‌البلاغه به همراه ترجمه‌ها و شرح‌ها و هر آنچه که درباره آن است، ارائه کتابخانه‌ای جامع درباره سیره و فضائل آن حضرت، از دیگر ویژگی‌های پایگاه جامع امیرالمؤمنین علیه‌السلام می‌باشد. 

حجت‌الإسلام راشدی‌نیا به محصول جدیدی از پایگاه‌های اینترنتی نور اشاره کردند و گفت: پایگاه پایان‌نامه‌ها از جدیدترین محصولاتی است که امیدواریم به زودی با حجم قابل توجهی از پایان‌نامه‌های نگاشته شده در رشته‌های علوم اسلامی و انسانی به جامعه علمی کشور عرضه گردد.

مرکز نور با گردآوری منابعی متنوعی چون کتاب‌ها و مقالات و محتواهای چندرسانه‌ای در حوزه علوم اسلامی و انسانی گنجینه منحصر به فردی را در اختیار دارد که جای پایان‌نامه‌ها واقعا در آن خالی بود. الحمدلله این محتوا نیز در حال افزوده شدن به مجموعه اطلاعات دیجیتالی مرکز نور است و امیدواریم با افزوده شدن آن، بتوانیم امکانات بیشتری برای محققین و پژوهشگران فراهم کنیم. در حال حاضر 120 هزار پایان‌نامه در اختیار مرکز قرار گرفته و این عدد در حال افزایش می‌باشد.

معاون پژوهشی مرکز نور در پایان سخنان خود به دو سرمایه اصلی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در طی سالیان فعالیتش اشاره کردند و افزود: یکی از این سرمایه‌های بزرگ که انصافا جای افتخار دارد، محتواهای متنوع و عظیمی است که در اختیار مرکز است. نزدیک به 100 هزار جلد کتاب، 1،500،000 عنوان مقاله علمی، 120 هزار عنوان پایان‌نامه و بسیاری دیگر از اطلاعات متنوع که این حجم از اطلاعات در رشته‌های علوم اسلامی در یک مرکز واقعا بی‌نظیر است. 

وی با اشاره به دومین سرمایه مرکز نور گفت: کاربران نور که تعدادشان بالغ بر 4 میلیون کاربر است، افتخار بزرگی برای ما و سرمایه‌ای عظیم محسوب می‌شود. نزدیک به 1،200،000 هزار مراجعه به سایت‌های نور از خارج کشور، 2 میلیون مراجعه به پایگاه حوزه‌نت در ماه، 400 هزار مراجعه به پایگاه نورلایب در ماه و همچنین مراجعات به دیگر پایگاه‌های نور در کنار مراجعاتی که کاربران به محصولات نرم‌افزاری مرکز دارند، نشان از اعتماد و توجه آنها به مرکز و فعالیت آن دارد که از صمیم قلب آن را ارج می‌نهیم. 

حجت الاسلام راشدی‌نیا در پایان، ویژه برنامه‌های مرکز نور در هفته پژوهش را تشریح نمودند. که در انتهای این خبر با اطلاع شما می‌رسد: 
 

همچنین در ایام هفته پژوهش همه روزه از ساعت 9 صبح الی 14 نمایشگاه هوش مصنوعی با حضور کارشناسان بخش هوش مصنوعی معاونت فنی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، پذیرای علاقه‌مندان گرامی خواهد بود.