وحدت حوزه و دانشگاه؛ امری حیاتی برای بقاء و بالندگی انقلاب اسلامی

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، آیت الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه های علمیه در پیامی به مناسبت ۲۷ آذر با تبریک سالروز وحدت حوزه و دانشگاه که یادآور شهادت شهید آیت الله مفتح است را به همه اهالی علم و اندیشه در حوزه و دانشگاه آورده است:

باسمه تعالی

«وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا»

۲۷ آذر ماه سال ۱۳۵۸ روز شهادت عالم مجاهد آیت الله دکتر محمد مفتح از پیشگامان اندیشه وحدت حوزه و دانشگاه، به دست گروهک تروریستی فرقان در دانشکده الهیات دانشگاه تهران است .بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (رضوان الله تعالی علیه) در سال ۱۳۵۸ با اعلام این روز به عنوان روز وحدت حوزه و دانشگاه نقشه دشمنان اسلام و انقلاب برای تعارض و تقابل این دو نهاد علمی مهم و اثرگذار را خنثی نمود و از این طریق تهدید را تبدیل به فرصت کرد.

اکنون ۴۳ سال از این روز میگذرد و هر سال این روز را گرامی می داریم و بر این وحدت تأکید می کنیم. در طول این مدت درباره مفهوم وحدت، ضرورت آن، ابعاد، راهبردها، سیاستها و برنامه های وحدت این دو نهاد علمی بحث های زیادی صورت گرفته و مقالات علمی متعددی نوشته شده و اقداماتی نیز برای تحقق آن صورت گرفته است ولی به نظر می¬رسد، هنوز به آرمان والای وحدت دست نیافته ایم و  این شعار به گفتمان اصلی حوزه و دانشگاه تبدیل نشده است.

بی تردید یکی از معانی اصلی وحدت این دو نهاد، وحدت در اهداف است. هدف غایی این دو نهاد علمی باید اقامه دین و امتداد بخشی به توحید در همه عرصه های زندگی و در ابعاد فردی و اجتماعی و در راستای انسان سازی، جامعه پردازی، نظام سازی و ساخت تمدن نوین اسلامی باشد. در یک کلام هدف غایی باید زمینه سازی برای طلوع خورشید ولایت عظمی (ارواحنا فداه) باشد.

حوزه و دانشگاه باید با تمسک به قرآن کریم و سنت پیامبر اعظم (صلی الله علیه و آله) و ائمة معصومین (علیهم السلام) نرم افزار علمی حرکت به سمت این اهداف بزرگ و مقدس را فراهم کرده و در این راه به صورت هماهنگ با هم و مکمل یکدیگر اقدام کنند.

حرکت هماهنگ و تأثیر گذار به سوی این هدف بزرگ و مقدس مستلزم تحولات اساسی و عمیق در محتوای علمی و نظامات پژوهشی، آموزشی و تربیتی این دو نهاد مقدس است.

محتوای علمی در هر دو نهاد باید از طریق بسط توحید و در جهت تحقق این هدف عظیم باشد. از سویی حوزه های علمیه باید با تحفظ بر روش اجتهاد جواهری معارف دینی لازم برای این حرکت عظیم را از منابع اصیل و معتبر اسلامی (کتاب و سنت و عقل) استنباط کرده و مبانی بینشی و اصول ارزشی و نظامات فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی اسلام را استنباط کرده و در اختیار اهل دانش قراردهند و از سوی دیگر دانشگاه باید مبتنی بر مبانی، اصول و ارزشهای اسلامی در علوم مهندسی، تجربی، انسانی و اجتماعی نظریه پردازی کرده و راههای اقامه و تحقق، آموزه ها و احکام اسلام عزیز را در عرصه های مختلف زندگی بیابد و راهبردها و سیاستهای آن را ارائه دهد.

بدین منظور دانشگاهها باید در حرکتی مستمر و بلند مدت از دانشهای مبتنی بر اندیشه جدایی علم و دین و اصالت ماده و تجربه به دانشهای مبتنی بر مبانی و اصول و ارزشهای عقلانی-وحیانی و تجارب بشری مستند به آن دو حرکت کنند و متناسب با آن نظامات پژوهشی و آموزشی خود را متحول سازند.

حوزه های علمیه نیز باید با پافشاری بر روش اجتهاد و سنتهای عریق و قویم علمی خود، در حرکتی بلند مدت، علوم توحیدی خود را برای پاسخ به نیازهای این حرکت عظیم امتداد دهند و به تناسب آن نظامات آموزشی و پژوهشی خود را متحول سازند.

البته این حرکت در حوزه های علمیه از ابتدای انقلاب اسلامی ایران آغاز شده و در دهة اخیر شدت گرفته است و به موفقیتهای چشمگیری در این باره دست یافته است گرچه تا رسیدن به نقطه مطلوب راه زیادی در پیش داریم.

تردیدی نیست که این حرکت عظیم باید توسط عالمان مخلص و مجاهد و دانشمندان مهذب و متقی محقق شود و لذا باید نظام آموزشی و پژوهشی این دو نهاد مقدس با نظام تربیتی و فرهنگی مبتنی بر تقوا همراه شود تا خروجی آن دانشمندان، دانش پژوه مخلص و مجاهدی باشند که در راه خدا سر از پا نمی شناسند.

این امر مستلزم آن است که نظام های تربیتی و فرهنگی در جهت تبلور هر چه بیشتر این اصل راهبردی متحول شوند.

حوزه های علمیه از ابتدا بر همین اساس تأسیس شده اند و لذا در طول تاریخ عالمان مجاهد بزرگی از این حوزه ها برخاستند، عالمانی که با اندیشه، قلم، قدم و خون خود اسلام را حفظ کردند و منشأ تحولات عظیمی در زمان خود شدند. در ادامه نیز حوزه های مبارکة علمیه همواره باید بر این امر تحفظ کنند و نظام فرهنگی و تربیتی خود را در جهت تقویت بنیانهای تقوا ، روز به روز ارتقا بخشند.

وحدت حوزه و دانشگاه از این لایه های عمیق باید شروع شود و به لایه هایی از قبیل تعامل در استحکام عقائد و ارزشهای اسلامی و تبادل استاد، دانشجو و طلبه، انجام پژوهشها و برگزاری دوره های آموزشی و نشستها و همایشهای مشترک و امثال این امور ادامه یابد.

این وحدت برای بقاء و بالندگی انقلاب اسلامی ایران و حرکت در راستای ساخت تمدن نوین اسلامی و جامعة منتظر ظهور حضرت ولی عصر ارواحنا لتراب مقدمه الفداء امری حیاتی است و دشمنان اسلام و انقلاب با درک این مهم از ابتدای انقلاب برای جدایی و تقابل این دو نهاد مقدس تلاش کرده اند. به ویژه اکنون که کشور مقدس جمهوری اسلامی ایران به پیشرفت های چشمگیری در عرصه های علم و فناوری های نوین، نایل شده و دشمن در جنگ ترکیبی همه جانبه با محوریت جنگ شناختی همه توان خود را برای مقابله با ایران اسلامی به کار گرفته است، این وحدت اهمیت و ضرورتی دو چندان یافته است.

از منظری دیگر همگرایی و هم افزایی و گفت و گوی حوزه و دانشگاه، طلبه و دانشجو و اساتید و پژوهشگران در این دو نهاد، در انسجام اجتماعی و بالندگی فرهنگی و استقلال اقتصادی و سیاسی کشور و در خدمت به ملت بزرگ ایران بسیار موثر است. تجربه های تاریخی بیش از یک سده اخیر در ایران و منطقه نشان داده است که تفاهم و تعامل نخبگان و هوشمندی و آگاهی عمیق آنها مبدا تحولات مثبت و غفلت از آرمانهای بزرگ ملی و اسلامی زیان های بزرگی برای کشور به بار آورده است و این تجربه ها و تجربه های بزرگ انقلاب اسلامی و رهنمودهای امام راحل قدس سره و رهبری معظم مدظله العالی و بزرگان آگاه حوزه و دانشگاه راهنمای ما در این مسیر است. حوزه های علمیه، به ویژه حوزه علمیه قم در یکصدمین سال گشت باز تاسیس آن، با افتخار و احترام آمادگی خود را برای تحکیم وحدت حوزه و دانشگاه و گفتگو و هم اندیشی و همگرایی حوزه و دانشگاه به منظور ارتقاء، تعمیق و گسترش دستاوردهای انقلاب و ایران اسلامی و حل مشکلات موجود و حرکت به سمت آرمان های والای ملت رشید ایران اعلام می نماید.

در پایان، سالروز وحدت حوزه و دانشگاه که یاد آور شهادت شهید آیت الله مفتح است را به همه اهالی علم و اندیشه در حوزه و دانشگاه تبریک عرض میکنم و از خداوند متعال برای همه حوزویان و دانشگاهیان برای اعتلای میهن اسلامی و آرمانهای انسانی و اسلامی، توفیقات روز افزون الهی را مسئلت دارم. و آخر دعوانا ان الحمدلله رب العالمین

علیرضا اعرافی

مدیر حوزه های علمیه

قم مقدسه