ماجرای سهام فرهنگیان چیست و چگونه تعلق می‌گیرد؟

مؤسسه صندوق ذخیره فرهنگیان به عنوان یک نهاد خصوصی در سال 1374 با هدف ارتقای وضعیت معیشتی فرهنگیان در زمان بازنشستگی، از طریق تشویق و ترغیب آنها به مشارکت فعال در فعالیت‌های اقتصادی، بازار سرمایه و ایفای نقش پررنگ در اقتصاد کشور تأسیس شد.

فرهنگیان در طول دوران خدمت، ماهانه مبلغی به عنوان حق عضویت به صندوق واریز کرده و طبق قانون، دولت نیز متعهد است به همان میزان برای آنها واریزی داشته باشد. این صندوق نیز با داشتن چهار هلدینگ پتروشیمی و انرژی، مالی و سرمایه‌گذاری، ساختمانی و خدمات و 66 شرکت زیر مجموعه این هلدینگ‌ها، باید فعالیت اقتصادی به منظور کسب سودآوری و تولید ثروت برای فرهنگیان عضو انجام دهد و تمام دارایی‌های آن نیز متعلق به اعضاست.

فرهنگیان در زمان بازنشستگی، از کارافتادگی یا بازخریدی، سهم‌الشرکه خود شامل واریزی عضو، واریزی دولت و سود سالانه حاصل از سرمایه‌گذاری‌های مؤسسه را دریافت می‌کردند اما تاکنون طبق ماده 21 اساسنامه صندوق، سهم عضو از خالص ارزش‌ دارایی‌های مؤسسه که ارزش مالکانه نام دارد، به آنها پرداخت نشده است.

البته موضوع تعیین، تقویم و تحویل ارزش مالکانه، یکی از مطالبات فرهنگیان عضو مؤسسه در طول 12 سال گذشته بوده است که به رغم‌ تلاش‌های انجام شده، وعده‌های مدیران وقت آموزش و پرورش و مدیران ارشد صندوق ذخیره فرهنگیان، محقق نشده بود.

* ارزش مالکانه بالاخره محقق شد

اهم اقداماتی که در خصوص تعیین، تقویم و تحویل ارزش مالکانه انجام شده است:

1- تشکیل کارگروهی متشکل از اساتید و متخصصان حوزه اقتصادی، مالی، بانکی و بازار سرمایه و برگزاری بالغ بر 2 هزار کار کارشناسی

2- بررسی 10 راهکار علمی و احصای محاسن و معایب آن با در نظر گرفتن شاخص‌های عدالت، هزینه، زمان، قوانین و مقررات موجود و صحه‌گذاری یک روش ترکیبی

3- تدوین طرح ارزش مالکانه در هیأت مدیره و تصویب در هیأت امنا

4- تشکیل کمیته عالی راهبری طرح ارزش مالکانه و 23 جلسه 4800 نفرساعت کار کارشناسی

5- بررسی و ساماندهی اطلاعات سنواتی و گردش مالی تمام اعضا مربوط به 27 سال گذشته

6- انجام محاسبات مالی و تعیین سهم هر یک از اعضا از کل دارایی‌های مؤسسه مبتنی بر فرمول‌های مدیریت مالی

7- اطلاع‌رسانی به تمام اعضای صندوق جهت اخذ کد بورسی سجام و ثبت آن در سایت مؤسسه

8- تدوین لیست نهایی شامل افراد دارای کدبورسی به همراه تأییدیه سجام، تعداد سهام قابل تخصیص به افراد

9- پیگیری و اخذ تأییدیه سازمان‌های ذی‌ربط مانند بورس، فرابورس، سپرده‌گذاری مرکزی، بیمه مرکزی و ...

10- تخصیص ارزش مالکانه در قالب سهام شرکت‌های منتخب به اعضای بازنشسته توسط سپرده‌گذاری مرکزی

* چه کسانی می‌توانند سهام بگیرند؟

بر این اساس، ارزش مالکانه به معنای تعیین، تقویم و تحویل سهم هر یک از اعضای بازنشسته و شاغل مؤسسه از ارزش روز دارایی‌های مؤسسه به نسبت مدت زمان عضویت و میزان واریزی به صندوق است که به شکل واگذاری تدریجی مالکیت بخشی از دارایی‌های صندوق به اعضای مشمول انجام می‌شود.

اما چه کسانی مشمول طرح ارزش مالکانه می‌شوند؟ ارزش مالکانه به همه فرهنگیانی که حتی یک ماه عضو صندوق بوده و واریزی داشته باشند، تعلق می‌گیرد.

در مرحله اول، فرهنگیان بازنشسته عضو مؤسسه صندوق ذخیره فرهنگیان که تا 29 اسفند 1401، بازنشستگی آنها به صندوق اعلام شده است مشمول این طرح می‌شوند که تعداد آنها 875 هزار نفر است.

مؤسسه صندوق ذخیره فرهنگیان اعلام کرده است که اجرای طرح واگذاری سهام، مرحله‌ای و تدریجی خواهد بود و با شناسایی شرکت‌های دارای قابلیت ورود به بازار سرمایه به تدریح و طی حدود دو سال، تمام سهام متعلق به بازنشستگان به آنها واگذار می‌شود.  

* شرط دریافت سهام

همانطور که اشاره شد سهام به فرهنگیانی که عضو مؤسسه صندوق ذخیره فرهنگیان باشند و بازنشسته شده باشند، تعلق می‌گیرد اما دارا بودن کد بورسی شرط لازم واگذاری سهام به بازنشستگان است.

بنابراین اعضای صندوق لازم است جهت تسریع در روند واگذاری سهام، هرچه سریع‌تر نسبت به دریافت کد بورسی و ثبت آن در سایت صندوق ذخیره فرهنگیان به نشانی www.szf.ir اقدام کنند.

* سهام مالکانه چگونه محاسبه می‌شود؟

سهم هر یک از اعضای مؤسسه بر اساس دو شاخص مانده وجوه هر ماه و سابقه عضویت در صندوق و مدت ماندگاری وجوه با لحاظ ارزش زمانی پول به نرخ تورم اعلامی بانک مرکزی محاسبه می‌شود.

بنابراین با توجه به اینکه فرمول محاسباتی در هر زمان امکان محاسبه و تعیین نسبت سهم هر فرد از ارزش مالکانه را فراهم می‌کند پس امکان محاسبه ارزش مالکانه در هر دوره زمانی پس از بازنشستگی وجود دارد.

* واگذاری سهام مالکانه صندوق ذخیره فرهنگیان از ۶ ماه آینده

آیین رونمایی از طرح مالکانه همزمان با ولادت حضرت معصومه(س) در اردوگاه شهید باهنر تهران برگزار شد؛ اما واگذاری سهام مالکانه از 6 ماه آینده آغاز می‌شود.

رضامراد صحرایی وزیر آموزش و پرورش در این خصوص گفت: بحث واگذاری ارزش مالکانه یکی از مطالبات دیرینه معلمان است؛ معلمان در طول دوره خدمتشان اندکی از سرمایه‌شان را در صندوق ذخیره فرهنگیان، ذخیره می‌کنند، دولت هم مقداری روی آن می‌گذارد و به مرور زمان، سودی به آن تعلق می‌گیرد.

وی ادامه داد: این مبلغ زمانی که فرهنگی بازنشسته می‌شود به آنها واگذار می‌شود ولی آن سود که ناشی از خود املاک و سرمایه‌ای است که صندوق دارد، به آنها واگذار نشده است.

صحرایی اضافه کرد: در صندوق ذخیره فرهنگیان در یک سال و یک سال و نیم گذشته مطالعات عمیقی از حیث مالی و حسابرسی و کارهای متعلق به آن انجام شده است و به این نتیجه رسیدند که امکان واگذاری بخشی از سرمایه وجود دارد و کل سرمایه‌ها را بررسی کردند که کدام بخش‌ها را می‌توان واگذار کرد.

وی اضافه کرد: واگذاری را از شرکت‌هایی شروع کردند که دو ویژگی دارد اولا بورسی هستند و دوما سودآور هستند. چرا که بعضی از شرکت‌ها سودده نیستند. پیش‌بینی ما این است که از ۶ ماه آینده واگذاری شروع شود. هر شرکتی که سوداور باشد به بورس می‌رود و قیمت که مشخص شد، امکان واگذاری شروع می‌شود. 

حمیدرضا نجف پور کردی مدیرعامل مؤسسه صندوق ذخیره فرهنگیان نیز  اظهار کرد: صورت وضعیت ارزش مالکانه یک میلیون و 600 هزار فرهنگی شاغل و بازنشسته آماده شده و قابل مشاهده است.

وی ادامه داد: با سازمان بورس تعامل داشتیم، فهرست آنها که کدسجام گرفتند ارائه شده تا کار واگذاری‌شان به جریان بیفتد. اما هنوز بیش از 200 هزار فرهنگی بازنشسته کد سجام نگرفته‌اند که خود باعث کندی امور می‌شود.

نجف‌پور کردی افزود: پیش‌بینی می‌شود این کار طی چند ماه آینده و حداقل بین 4 تا 6 ماه آینده انجام شود.

به گزارش فارس، بنا به گفته مسؤولان صندوق ذخیره فرهنگیان، هام ارزش مالکانه اعضای شاغل نزد مؤسسه محفوظ بوده و طبق اساسنامه مؤسسه در زمان بازنشستگی به آنها واگذار خواهد شد.