تحول کتب درسی حوزه امری لازم است/باید از دوقطبی سازی پرهیز کرد
اخیرا در جلسه ای با نام «نشست دوره ای اساتید» آقای علوی بروجردی به انتقاداتی تند علیه نظام آموزشی حوزه و خصوصا کتب جدید و طرح های تحولی نظام آموزشی پرداخت که انتقادات زیادی را از سوی نخبگان حوزه به همراه داشت.
خبرنگار سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا برای روشن شدن زوایای مختلف اظهار نظر های صورت گرفته در این نشست، با حجت الاسلام علی اسلامی فر از اساتید حوزه علمیه قم به گفتوگو نشسته است.
رسا- نظر حضرتعالی درباره تغییرات متون آموزشی حوزه به عنوان یک استاد سطح عالی و اقبال علما، اساتید و عموم طلاب چیست؟ این تغییرات متون آموزشی و آثار جدید مثل اشخص الاعتباری، الفائق و... چه مزیت هایی دارد؟
- تغییر کتب درسی امری لازم است، چرا که ما در حال حرکت هستیم و هرجه به جلو می رویم با مسائل جدید رو به رو می شویم و نیاز است که جواب این مسائل جدید را بدهیم. خصوصا بعد از انقلاب که ما نظام اسلامی را تشکیل دادیم و بنای اجرای اسلام را در جامعه داریم. رهبر معظم انقلاب حوزه علمیه را مادر انقلاب می دانند به همین دلیل باید با تدبیر یکسری از لوازم از جمله تدوین کتب جدید آموزشی، مقدمه جاری شدن اسلام در تمامی جوانب زندگی را فراهم کنیم. پس تغییر دادن کتب حتمی است اما اولین و مهم ترین اقدام برای تغییر و تحول در کتب درسی بازخوانی دقیق منویات و نظرات رهبر معظم انقلاب و مراجع معظم تقلید است و سپس بر اساس نظرات این بزرگان و با کار کارشناسی دقیق کتب جدید تدوین شود.
در رابطه با قسمت دوم سوال شما باید عرض کنم؛ چون بنده قفط کتاب الفائق را تدریس کرده ام فقط در مورد آن صحبت می کنم و در مورد کتاب شخص الاعتباری اطلاعات دقیقی ندارم.
-الفائق فی الاصول کتاب خوبی است. ویژگی بارز این کتاب این است که مباحثی نظیر سیره عقلا، تنقیح مناط، مذاق شریعت و الغای خصوصیت و از این دست قواعد اصولی که در کتب دیگر نیامده و یا بسیار مختصر ذکر شده، در این کتاب به صورت دقیق و مدون وجود دارد. لازم به ذکر است نویسندگان این کتاب که همه از بهترین اساتید اصولی حوزه علمیه قم هستند این کتاب را مکمل رسائل و کفایه می دانند نه اینکه کتابی در عرض آنها باشد. کتاب، کتاب خوبی است اما خوب یکسری اشکالات جزئی نیز دارد که البته طبیعت کار جدید و نو است که الحمدلله مسئولان و مؤلفان در حال استفاده از نظر اساتید و ویرایش جدید آن هستند.
رسا- برخی از جریانات حوزوی مشخصاً نشست دوره ای اساتید از چندی قبل به دنبال همجمه به این تغییرات و تحولات هستند و اخیراً در جلسه عمومی نشست دوره ای متفق القول آقایان سخنران و علوی بروجردی در این باره هجمه هایی داشتند؛ پشت پرده این هجمه ها را چه می دانید؟ تا چه میزان از خاستگاه علمی برخوردار است؟
بهتر است کسانی که انتقادی هم اگر دارند قبل از بیان آن در تریبون عمومی آن را در جلسه خصوصی با مسئولان مطرح کنند؛ الحمدلله که سعه صدر خوبی هم در مسئولان حوزه می بینیم. نباید یکطرفه آن هم در سخنرانی عمومی یکطرفه به قاضی رفت و باید دو طرف قضیه در جلسه حضور داشته باشند و حرف دو طرف را باید شنید؛ قطعا مسئولان حوزه در مقابل حرف های زده شده در این نشست صحبت های منطقی دارند؛ نباید در حوزه فضای دوقطبی ایجاد کرد. اگر کسی دلسوز آینده حوزه است نباید با سخنان خود باعث ایجاد تشویش اذهان طلاب و حتی عموم مردم شود.
رسا- با وجود تصریح و تجمید مراجع، بزرگان و رهبری و همچنین علمای نجف از آثار جدید آموزشی حوزه، چرا نشست دوره ای اساتید بدنبال زیر سؤال بردن این افتخارات و دستاوردها است؟
اینطور نیست که همه ی اساتید حاضر در این نشست با صحبت های آقای علوی بروجردی در این نشست موافق باشند و قطعا این موضع گیری ها نظر شخصی است. بنده به شخصه می بینم که دروس جدید و خصوصا فقه معاصر انگیزه زیادی به طلاب برای تحصیل علوم اسلامی می دهد. انقلاب اسلامی نیازمند دروس فقه معاصر است؛ پر واضح است که ما در مسائل پزشکی، اقتصادی، اجتماعی با مباحث جدیدی رو به رو هستیم که نیاز است برای جوابگویی به آنها طلاب زیادی تربیت شوند.
رسا- برخی با ایجاد دوگانه حوزه انقلابی و حوزه علمی، بدنبال القای این گزاره هستند که جریان های علمی و انقلابی حوزه را فاقد علمیت لازم معرفی کنند، در حالی که دستاوردهای اخیر باطل السحر این القائات به حساب می آید. تحلیل شما چیست؟
این ادعا که کسیکه انقلابی است علمیتش پایین است یا برعکس کسیکه انقلابی نیست آدمملایی است از پایه غلط است. اساتید انقلابی بسیاری داریم که هم ملا هستند و هم درس هایشان از جمله شلوغ ترین دروس است، نظیر آیت الله شب زنده دار و استادمان آیت الله جواد مروی که از اساتید انقلابی و بارز حوزه علمیه هستنند و با اینکه ساعت ۷ صبح کلاس دارند کلاسشان از شلوغ ترین کلاسهای حوزه قم است.