نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، نیرویی راهبردی برای اقتدار یک ملت

یکی از منابع اقتدار ملی کشور‌ها قدرت دریایی است البته قدرت دریایی بر‌خلاف قدرت زمینی و هوایی، منحصراً مترادف با قدرت نظامی نیست بلکه دارای یک مفهوم گسترده‌تری بوده و حداقل بر چهار بخش ازجمله کنترل تجارت بین‌الملل، توانایی بهره‌برداری و کنترل منابع اقیانوسی، توانمندی عملیاتی دریایی در جنگ، بهره‌گیری از قدرت اقتصادی دریایی به‌عنوان ابزار دیپلماسی و همچنین بازدارندگی و نفوذ سیاسی در زمان صلح است.

جمهوری اسلامی ایران دارای موقعیتی ممتاز در خلیج فارس و دریای عمان است. این موقعیت ممتاز همواره مدنظر قدرت‌های بزرگ منظقه‌ای و فرامنطقه‌ای بوده است.

امروز هفتم آذر به نام نیروی دریایی ارتش نام گذاری شده است البته انتخاب این روز برای این نیروی راهبردی کشور دلیل خود را دارد.

دلیل نام‌گذاری این روز بزرگ به نام نیروی دریایی ارتش کشورمان به تاریخ ۷ آذر و عملیاتی بزرگ و تاثیرگذار در دوران دفاع مقدس بازمی‌گردد؛ عملیاتی به نام مروارید.

عملیات مروارید از بزرگترین، حساس‌ترین و تاثیرگذارترین عملیات‌ دوران دفاع مقدس است. این عملیات در بامداد روز هفتم آذر سال ۱۳۵۹ در پهنه آب‌های خلیج فارس، نمایش شکوه و اقتدار ایران در دفاع از مرز‌های آبی خود و شکست سنگین بر پیکره رژیم بعث عراق شد.

دریادلان ناوچه پیکان در عملیات مروارید که فرماندهی آن را شهید دریادار «محمدابراهیم همتی» برعهده داشت در مقابل نیرو‌های بعثی عراق ایستادگی کردند.

شهید همتی در هفتم آذر ۱۳۵۹ به‌طور داوطلبانه در عملیات مروارید شرکت کرد. در این عملیات همراه با ناوچه پیکان، اسکله‌های نفتی البکر و الامیه را به آتش کشید و مانع از صادرات نفت عراق از طریق خلیج فارس و دریای عمان شد. در پایان ماموریت به‌صورت غافل‌گیرانه مورد هدف موشک ناوچه دشمن قرار گرفت و همراه با همرزمانش و ناوچه پیکان، با آرام گرفتن در آب‌های نیلگون خلیج فارس، نامی ماندگار در تاریخ نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران یافتند.

امیر دریادار حمزه علی کاویانی، جانشین فرمانده نیروی دریایی ارتش در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان در ارتباط با اهمیت نیروی دریایی برای هر کشور‌ گفت: دریا بسیار مهم است و برای کشور‌ها عامل قدرت است. کشور‌های بزرگی که امروز ادعای قدرت دارند از صحنه و مسیر دریا به قدرت دست پیدا کرده‌اند.

جانشین فرمانده نیروی دریایی ارتش با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران کشوری دریایی است، اظهار کرد: تقریبا یک سوم مرز‌های ما مرز دریایی است و ۵۸۰۰ کیلومتر نوار ساحلی داریم.

وی افزود: ۱۹۰ هزار کیلومتر مربع وسعت‌های سرزمینی ما است و دریا فرصت است و مزیت دسترسی به کشور‌های دیگر را دارد.

امیر دریادار کاویانی بیان کرد: در گذشته هم تمدن‌های بزرگ مانند مصر، یونان و ایران و حتی مغول‌ها برای حکمرانی از مسیر دریا برای توسعه فراسرزمینی استفاده کرده‌اند.

جانشین فرمانده نیروی دریایی ارتش تاکید کرد: امروز کشور ما با نگاه فرمانده معظم کل قوا به بحث دریا و اقتصاد دریا و سند توسعه دریامحور، اتفاقات خوبی را در آینده شاهد خواهد بود.

وی تصریح کرد: ما کشوری وابسته به دریا هستیم و تقریبا ۹۰ درصد صادرات و ۸۵ درصد واردات ما از طریق دریا انجام می‌شود.

امیر دریادار کاویانی ادامه داد: ما در نیروی دریایی امنیت دریا را حتما برقرار خواهیم کرد و برای سرمایه‌گذاری همه کسانی که به‌دنبال سرمایه‌گذاری هستند چه در دریا و چه در ساحل و چه در کرانه و پس‌کرانه امنیت خوبی را فراهم می‌کنیم و این از توانمندی‌های نیروی دریایی است.

جانشین فرمانده نیروی دریایی ارتش گفت: ما نیرویی در حال توسعه هستیم و با تدبیر فرمانده معظم کل قوا و طبق گفته ایشان درباره نیروی دریایی راهبردی، ما اکنون با افتخار متکی به تجهیزات بومی و با دانش داخلی هستیم.

کشور ما به‌واسطه قرار گرفتن در شمال اقیانوس هند، مجاورت با خلیج‌فارس، تنگه هرمز، دریای عمان و دریای خزر از موقعیت ژئوپلیتیکی و دریایی ویژه‌ای در منطقه و جهان برخوردار است. اقتدار دریایی و برخورداری از یک نیروی دریایی قدرتمند و کارآمد نه‌تنها می‌تواند تأثیر بسزایی در صیانت از منافع ملی و دستیابی به اهداف دفاعی داشته باشد بلکه در دستیابی به یک سیاست دفاعی موفق نیز مؤثر و کارآمد باشد.

دریا‌ها و اقیانوس‌ها از مواهب الهی، ذخایر و منابع سرشاری برای زمینه‌سازی رشد علم و فناوری، افزایش کار و ثروت، تأمین نیاز‌های حیاتی و تولید اقتدار دارند و بستر مناسبی برای تمدن‌سازی هستند. در همین خصوص حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، فرمانده معظم کل قوا کمتر از یک ماه پیش با ابلاغ سیاست‌های کلی دریامحور عظمت و اهمیت این نیروی راهبردی را نشان دادند و این گزارش را با سیاست‌های ۹ گانه و مهم مقام معظم رهبری به اتمام می‌رسانیم.

۱-سیاست‌گذاری یکپارچه امور دریایی و تقسیم کار ملی و مدیریت چابک و کارآمد دریا به منظور بهره‌گیری حداکثری از ظرفیت‌های دریا، برای احراز جایگاه شایسته جهانی و رتبه اول در منطقه.

۲- توسعه فعالیت‌های اقتصادی دریامحور و ایجاد قطب‌های توسعه دریایی پیشران در سواحل، جزایر و پس‌کرانه‌ها به گونه‌ای که نرخ رشد اقتصادی در حوزه فعالیت‌های دریامحور (اقتصاد دریامحور) طی ده سال همواره حداقل دو برابر نرخ رشد اقتصادی کشور باشد.

۳- تسهیل و توسعه سرمایه‌گذاری و مشارکت داخلی و خارجی با ایجاد زیرساخت‌های لازم نرم افزاری و سخت افزاری (حقوقی، اقتصادی، زیربنایی و امنیتی)

۴- تدوین طرح جامع توسعه دریامحور با پهنه‌بندی دریا، کرانه و پس‌کرانه و تعیین سهم و جغرافیای جمعیت، تجارت، صنعت، کشاورزی و گردشگری، خصوصاً در سواحل و جزایر جنوب و بالاخص سواحل مکران با تاکید بر هویت ایرانی-اسلامی طی حداکثر یک سال پس از ابلاغ سیاست.

۵- بهره‌برداری حداکثری و بهینه از ظرفیت‌ها، منابع و ذخایر زیست بوم دریایی با ممانعت از تخریب محیط زیست دریایی بخصوص توسط کشور‌های دیگر.

۶- تأمین و ارتقاء سرمایه انسانی و مدیریت متعهد و کارآمد و ایجاد پشتوانه علمی، آموزشی و پژوهشی برای توسعه دریامحور و زیست بوم نوآوری و فناوری دریایی.

۷- توسعه همکاری‌های اقتصادی، تجاری و سرمایه‌گذاری در طرح‌های بزرگ مقیاس و دانش بنیان زیرساختی، تولیدی و خدماتی با کشور‌های همسایه و سایر کشور‌ها به منظور بهره‌گیری از ظرفیت‌های دریایی و حضور مؤثر در معابر بین‌المللی و دستیابی به موقعیت قطب‌های منطقه‌ای.

۸- افزایش سهم کشور در حمل و نقل دریایی و ترانزیت با ایجاد و تقویت شبکه حمل و نقل ترکیبی.

۹- حمایت از سرمایه‌گذاران بومی و محلی در طرح‌های توسعه‌ای و حمایت از فعالان اقتصادی و بنگاه‌های کوچک و متوسط جوامع محلی در حوزه‌های مختلف از جمله صیادی، کشاورزی، صنعتی و گردشگری.