از لزوم آشنایی مردم با اندیشههای قرآنی رهبری تا ضرورت مقابله با تمدن غربی
به گزارش خبرنگار گروه سیره امامین انقلاب خبرگزاری رسا، پنجمین اجلاسیه کنگره بین المللی اندیشه های قرآنی امام خامنهای با محوریت اجلاسیه استادان معارف اسلامی سراسر کشور با حضور علما، اساتید معارف اسلامی حوزه و دانشگاه و طلاب و فضلای حوزه برگزار شد.
در این همایش که به همت دانشگاه معارف اسلامی قم برگزار شد، آیت الله حسینی بوشهری رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و حجج اسلام والمسلمین رستمی نماینده رهبر معظم انقلاب در دانشگاهها و شاکری رئیس دانشگاه معارف اسلامی قم، به سخنرانی پرداختند.
رویکرد قرآنی رهبر معظم انقلاب، اجتهادی و متناظر با موضوعات زمان است
آیت الله حسینی بوشهری در این همایش ضمن تبریک روز معلم و گرامیداشت یاد و خاطره استاد شهید مطهری، با اشاره به روایتی از امام هادی علیه السلام در رابطه با جایگاه قران در تجلی زندگی مومنانه اظهار داشت: با این که همواره معارف قرآنی در مسیر تحقیق، پژوهش و ترویج و نشر و بسط قرار دارد، همچنان شادابی و طراوتش حفظ و روز به روز بر آن افزوده می شود.
وی با تاکید بر این که خداوند متعال قرآن را به گستره فراگیر تمام زمان ها تا روز قیامت نازل کرده است افزود: امام هادی علیه السلام در پاسخ به این سؤال که چه سرّی است که قرآن هر چه بیشتر خوانده و بحث شود، بر تازگی و طراوت آن افزوده می شود؟ فرمودند: چون خداوند تبارک و تعالی، آن را تنها برای زمانی خاص و مردمی خاصّ قرار نداده است. از این رو، در هر زمانی و برای هر مردمی، تا روز قیامت، تازه و با طراوت است.
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با اشاره به اهمیت تبیین، توضیح و نشر اندیشه های قرآنی رهبر معظم انقلاب از دست اندرکاران برگزاری این کنگره تشکر کرد و اظهار داشت: امامین انقلاب بر این موضوع تصریح داشتند که با انس با قرآن و تامل در آیات الهی، از زاویه نگاه قرآن می شود به دل ها راه یافت و در دل ها نفوذ کرد.
وی با تأکید بر ادامه و احیای رویکرد تفسیری امام خامنهای در میان فرهیختگان قرآن پژوه به نوع نگاه قرآنی رهبر معظم انقلاب به موضوعات متعدد اجتماعی اشاره کرد و افزود: رویکرد قرآنی رهبر معظم انقلاب پیش از انقلاب و بعد از انقلاب متفاوت بوده و تفسیر آیات الهی را مبتنی بر اقتضائات و شرایط روز مورد توجه قرار دادند.
آیت الله حسینی بوشهری تفسیر رهبر معظم انقلاب اسلامی از قرآن را تفسیر اجتهادی دانست و خاطرنشان کرد: ایشان از رهگذر عقل و خرد ضمن تفسیر قرآن به قرآن، آیات الهی را مبتنی بر روایات اسلامی تفسیر کردند.
رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصریح کرد: رویکرد قرآنی رهبر معظم انقلاب از یک جهت اجتهادی و از جهتی متناظر با موضوعات زمان است.
باید با معارف قرآنی، گنبد آهنین فکری تمدن غرب را نابود کرد
حجتالاسلام والمسلمین مصطفی رستمی رئیس نهاد رهبر معظم انقلاب در این همایش با اشاره به 200 مقاله رسیده به کنگره بینالمللی اندیشه های قرآنی امام خامنه ای مدظله العالی اظهار داشت: همه این مقالات به اندیشه های قرآن امام و قائد ما پرداخته است.
وی افزود: جهان اسلام و حرکت اسلامی با نزول قرآن، حرکت خود را آغاز کرد و تاسیس جامعه مدینه النبی آغاز تحقق قرآن در عالم بشریت بود که پیامبر گرامی اسلام برای هدایت بشریت تلاش های بسیاری کردند و با وجود بسیاری از آسیب ها اثر قرآن آنقدر عمیق و موثر برای بشریت بود که علی رغم محرومیت اکثریت جامعه از هدایت مفسران قرآن، شاهد انقلاب علمی در جهان بودیم.
رئیس نهاد نمایندگی رهبرانقلاب در دانشگاه ها بیان داشت: تمدنی در جهان رقم خورد که تمام تمدن های علمی و سیاسی و اقتصادی پیش از خود را در محاق قرار داد؛ به گونه ای که در قرن ششم تا هشتم شاهد جریان فزاینده علمی بودیم.
وی با تاکید بر اینکه آثار عمل ابتدایی به قرآن را در چند قرن نخستین اسلام شاهد بودیم به سیر تطور جهان اسلام در گذرگاه های مختلف تاریخی اشاره و عنوان داشت: حیرت نامه، نوشته نخستین جهانگرد ایرانی و نشان دهنده تسخیر جان انسان ها توسط مبانی اسلامی و قرآنی بود؛ انسان شرقی وقتی با این تمدن مواجه می شد قالب تهی می کرد.
حجت الاسلام والمسلمین رستمی ابراز کرد: در مواجهه با غرب و تمدن غربی شاهد روشنفکران احیاگر و کنشگرانی بودیم که عمل به قرآن و توجه به معارف قرآنی را انکار دستاوردهای بشری می پنداشتند و دنبال این بودند که آموزه های غرب و شرق را مخلوط کنند.
وی با بیان اینکه گروهی با اصالت قائل شدن دستاوردهای تمدن غربی به دنبال توجیه دینی و اسلامی بودند، اظهار داشت: گروهی به دنبال کشف علل عقب ماندگی تاریخی مسلمانان و کاوش گنجینه های تمدن خفته اسلام در سرزمین های اسلامی بودند.
رئیس نهاد نمایندگی رهبرانقلاب در دانشگاه ها با بیان اینکه ما به دنبال مقابله با روش های مختلف استعماری تا اتفاقات جنگ ها و دوران مشروطه و انحرافات جریان واداده غرب گرا بودیم اظهار داشت: در پیام سیاسی امام خمینی(ره) قرآن و دعوت به این کتاب آسمانی اولین حرکت سیاسی امام خمینی برای رهایی اسلام از چنگال غرب است. در اندیشه های امام خمینی و رهبر انقلاب باور به قرآن و باور به تحقق وعده های قرآنی جایگزین وعیدهای بی پایه اندیشه هایی است که بر خلاف قرآن و بر پایه اندیشه ای مادی بنا شده است.
حجت الاسلام والمسلمین رستمی اسلامی شدن علوم انسانی را مهمترین جلوه حرکت قرآنی در علوم انسانی دانست و بیان داشت: در علوم انسانی مبانی و پیشرفت ها، ابتدای علم را متحول کرده و این مهم موضوع بنیادی تفاوت علوم انسانی با سایر علوم است.
وی با بیان این که نزدیک ۵۰ درصد دانشجویان در حوزه علوم انسانی در حال تحصیل هستند، به فعالیت ها و رویکردهای صورت گرفته بعد از انقلاب در عرصه علوم انسانی اشاره و ابراز داشت: علی رغم اثبات ابطال و به چالش کشاندن نظریه های غربی، این مهم کمتر مورد توجه مجامع علمی کشور قرار گرفته است.
رئیس نهاد نمایندگی رهبرانقلاب در دانشگاه ها در ادامه به برجسته ترین تحولات سیاسی جهان در ماه های اخیر اشاره و مقاومت مردم غزه را تجلی مقاومت و صبر قرآنی امت اسلام دانست و افزود: اسرائیل با این که چند برابر بمب های اتمی هیروشیما و ناکازاکی و در سایه حمایت و تایید و سکون و سکوت غربیان، غزه را مورد حمله قرار داده است اما غرب در مقابل مقاومت مردم فلسطین درمانده است.
حجت الاسلام والمسلمین رستمی به فرازهایی از نامه امام خمینی (ره) به گورباچف اشاره و خاطرنشان کرد: امامی که دو سال پیش از فروپاشی شوروی را ندا داد، به تاریخ انقضای لیبرال دموکراسی در گذر زمان نیز تصریح کرده است.
رئیس نهاد نمایندگی رهبرانقلاب در دانشگاه ها در پایان ضمن تأکید بر اهمیت بازشناسی رسالت تاریخی، با بیان این که ایران اسلامی به قله های کرامت انسانی و حاکمیت عقل و عدل در جهان نزدیک شده است خاطرنشان کرد: الزامات نقش آفرینی در قله عقل و عدل جهانی نیازمند حضور پرشور و مخلصانه اساتید معارف اسلامی حوزه و دانشگاه است.
وی افزود: بر تمام اندیشمندان حوزه معارف اسلامی لازم است تا گنبد آهنین فکری که توسط تمدن غربی بر جهان سایه افکنده را با فناوری های قرآنی و معارف الهی نابود و ناکارآمدی آن را نمایان سازند.
برای بسط اندیشه های قرآنی رهبر انقلاب، انس با قرآن امری لازم و ضروری است
حجت الاسلام والمسلمین روح الله شاکری رئیس دانشگاه معارف اسلامی نیز در این همایش ضمن یاد و خاطره استاد شهید مطهری و تبریک روز معلم بیان داشت: تربیت فضلا و دانشمندان و اساتید معارف اسلامی، تربیت محقق و تدوین متون دروس معارف اسلامی یکی از رسالت های مهم دانشگاه معارف اسلامی است.
وی بررسی و تبیین اندیشه های اندیشمندان متصل به سرمنشاء نورانی قرآن را از رسالت های دانشگاه معارف اسلامی برشمرد و افزود: یکی از جدی ترین مطالبات اساتید و دانشجویان از این مجموعه این است تا راه را برای معارف قرآن در فضای دانشگاه هموار سازیم.
رئیس دانشگاه معارف اسلامی به نقش آفرینی های دانشگاه معارف اسلامی در بسط و نشر معارف قرآنی به فضای دانشگاه اشاره و ابراز کرد: از 200 مقاله ارسالی به دبیرخانه پنجمین اجلاسیه کنگره بین المللی اندیشه های قرآنی امام خامنه ای بالغ بر ۷۰ مقاله به عنوان مقالات برتر اساتید معارف انتخاب شدند.
رئیس دانشگاه معارف اسلامی گزارشی از رونمایی از کتاب ۵ جلدی آثار فاخر پنجمین اجلاسیه ارائه کرد و افزود: در این دور از اجلاسیه پنل های تخصصی متعددی از جمله کمیسیون معارف قرآن و حدیث، تاریخ و تمدن نوین، انقلاب اسلامی و مبانی نظری نظام اسلامی در قالب کمیسیون های تخصصی ارائه خواهد شد.
وی بر اهمیت تداوم ارتباط مستمر با قرآن تاکید کرد و بیان داشت: اساتید معارف باید در کنار ارتباط عمیق تر مبتنی بر تدبر، انس با قرآن را با محوریت تامل بر آیات در دستور کار قرار داده، معارف قرآنی را استخراج و ناظر به نیازهای اجتماعی در اختیار تنوع مخاطبانی قرار دهند.
حجت الاسلام والمسلمین شاکری با تاکید بر لزوم راهبری جامعه بر اساس اندیشه های قرآن محور، اظهار کرد: رهبر معظم انقلاب اسلامی محور تمام مباحث و رویکردهای خود را در سیر مراحل تمام زندگی بر محوریت قرآن ترسیم نموده اند؛ امیدواریم بتوانیم اندیشه های ناب را در فضای دانشگاهی بسط و نظر داده، مطلعی بر نشر معارف قرآنی در حوزه های تخصصی باشد.
مشارکت ۱۸۰ مرکز علمی و تشکیل ۱۶ کارگروه علمی در کنگره بینالمللی اندیشههای قرآنی امام خامنهای
حجت الاسلام محمدعلی رضایی اصفهانی دبیر علمی کنگره بین المللی اندیشه های قرآنی حضرت آیت الله خامنه ای نیز در این مراسم اظهار داشت: حضرت آیت الله خامنه ای از محضر پدر بزرگوار بهره گرفتند و بحث قرآنی را تحت تاثیر سیدهاشم میردامادی پدربزرگ مادری خود که در مسجد گوهرشاد تفسیر می گفتند و بحث انس با قرآن را تحت تاثیر مادر فرا گرفتند.
حجت الاسلام رضایی اصفهانی افزود: حضرت آیت الله خامنه ای ۶ سال محضر علامه طباطبایی را درک کردند و در تفسیر قرآن تحت تاثیر استاد خود بودند.
وی بیان داشت: حضرت آیت الله خامنه ای را می توان محصول سه مکتب شیعی حوزه مشهد، نجف و قم دانست و سیره حوزوی ایشان هم اشرابی از تعبد حوزه مشهد، عقلانیت حوزه قم و ولایت مداری حوزه نجف است.
دبیر علمی همایش بین المللی حضرت آیت الله خامنه ای افزود: تفسیره سوره برائت ایشان در ۷۰۰ صفحه ارائه شده که حاصل زحمت آقای ربانی است.
حجت الاسلام رضایی اصفهانی به سابقه تفسیر آیت الله خامنه ای اشاره کرد و ابراز کرد: ایشان سال ۱۳۵۸ هفته ای یکبار به قم آمده و تفسیر می گفتند. ایشان سال ۶۰ تا ۶۱ برای پاسداران تفسیر سوره های حشر و جمعه، ممتحنه و مجادله را می گفتند. سال ۶۹ -۷۰ تفسیر حمد را برای دانشجویان می گفته است.
وی بر اهمیت و جایگاه مرجعیت علمی قرآن در اندیشه حضرت آیت الله خامنه ای اشاره و اظهار داشت: رهبر انقلاب تصریح دارند: «مساله قرآن و مرجعیت قرآن و رجوع به قرآن و استفهام از قرآن در مسائل گوناگون فکری، عملی، اجتماعی، سیاسی، حکومتی و مانند اینها خیلی چیز مهمی است. ما واقعا در این زمینه ها کم کاریم».
حجت الاسلام رضایی اصفهانی سپس به تاثیر این کنگره بر فضای دانشگاهی اشاره کرد و افزود: تاکنون ۲۳۳ پایان نامه ارشد و دکتری در مراکز مختلف تحت تاثیر این کنگره گرفته شده است.
حجت الاسلام رضایی اصفهانی در بخش پایانی سخنان خود با اشاره به اهداف و رویکردهای کنگره بین المللی اندیشه های قرآنی حضرت آیت الله خامنه ای اظهار داشت: بیش از ۱۸۰ مرکز علمی، حوزوی و دانشگاهی در این کار عظیم مشارکت نموده و ۱۶ کارگروه علمی هم شکل گرفته است.
وی منبع شناخت ۸۰۰ صفحه کنگره و معرفی کتاب ها، مقالات، پایان نامه ها و سایت ها مبتنی بر ۷۰۰ ریز موضوع را از جمله دستاوردهای دبیرخانه این کنگره دانست و بیان داشت: در این کنگره بیش از ۵۳ نشریه و ۲۲ ملی علمی پژوهشی مقالات برگزیده را چاپ خواهند کرد.
دبیر علمی کنگره بین المللی اندیشه های قرآنی رهبر معظم انقلاب یادآور شد: ۲۱۱ پیش نشست و ۷۸ کارگاه آموزشی، ۱۵ کرسی مرتبط با کرسی های ترویجی نظریه پردازانه در ۳۰ شهر و ۱۵ استان برگزار و ۲۵۰۰ چکیده و حدود ۱۹۰۰ مقاله هم دریافت شده است.
در این مراسم به مناسبت روز معلم و گرامیداشت مقام استاد از آیت الله سید هاشم حسینی بوشهری رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تجلیل و یادبودی از سوی دانشگاه معارف اسلامی قم اهدا شد.
علی اکبر زهدی پور