تفاوت نگاه اسلام و غرب به زن

به گزارش خبرنگار سرویس جمعیت و تعالی خانواده خیرگزاری رسا، در دنیای امروز بحث‌ها و گفتگو‌های زیادی پیرامون نقش و جایگاه زن وجود دارد و این موضوع یکی از مسائل مهم اجتماعی و فرهنگی در جوامع مختلف را تشکیل می‌دهد و توجه بسیاری از محققان، اندیشمندان و فعالان اجتماعی را به خود جلب کرده است لازم است در این فرصت کوتاه نگاه اسلام و غرب را به زنان مورد بررسی قرار دهیم و تلاش کنیم تا با استفاده از منابع معتبر تصویری جامع از موضوع ارائه دهیم.

نگاه اسلام به زن

اسلام به عنوان آخرین دین آسمانی اهمیت ویژه‌ای برای زن و نقش او در جامعه قائل است و قرآن کریم و روایات جایگاه و حقوق زنان را مورد توجه ویژه قرار داده اند؛ اسلام ملاک برتری انسان‌ها تقوا و ارزش‌های اخلاقی معرفی کرده است و قرآن کریم در این باره می‌فرماید: «یا ای‌ها الناس انا خلقناکم من ذکر وانثی و جعلناکم شعوبا و قبائل لتعارفوا ان اکرمکم عند الله اتقاکم؛‌ ای مردم! ما شما را از مردی و زنی آفریدیم و تیره‌ها و قبیله‌هایی قرار دادیم تا یکدیگر را بشناسید. گرامی‌ترین شما نزد خداوند با تقواترین شماست» (حجرات/۱۳)

رسیدن به کمال انسانی و تحصیل فضیلت‌های الهی برای زن و مرد یکسان است و زمینه هدایت تشریعی خداوند برای زن و مرد مهیا شده تا هر کسی به هر اندازه‌ای که می‌خواهد راه سعادت و کمال را بپیماید، پس اختلاف در جنسیت نمی‌تواند مانعی برای تکامل باشد، شهید مطهری در این زمینه می‌نویسد: «اسلام در سیر من الخلق الی الحق یعنی در حرکت و مسافرت به سوی خدا هیچ تفاوتی میان زن و مرد قائل نیست»، (مجموعه آثار، شهید مطهری، ج ۱۹، ص ۱۳۳) و حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها به عنوان یک زن به مقامی رسید که رضایت او رضایت خدا و ناراحتی‌اش غضب الهی را به همراه داشت.

زنان در دین مبین اسلام حق مالکیت، ارث و تجارت دارند و آیه ۷ سوره نساء می فرماید: "برای مردان از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان بر جای گذاشته‌اند، سهمی است و برای زنان نیز از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان بر جای گذاشته‌اند، سهمی است" و تحصیل و آموزش برای زنان در اسلام از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، پیامبر اسلام (ص) فرمودند: "طلب علم بر هر مسلمان (زن و مرد) واجب است".

نقش زن به عنوان همسر و مادر یکی از نقش‌های اساسی و با اهمیت در اسلام قلمداد شده و این نقش‌ها به معنای محدود کردن زنان به خانه‌داری نیست بلکه نشان دهنده این است زنان در امور اجتماعی، سیاسی و اقتصادی نیز مشارکت می‌توانند فعالیت داشته باشند.

نگاه غرب به زن

نگاه به زن و حقوق او در جوامع غربی تحت تأثیر تحولات تاریخی، فرهنگی و اجتماعی تغییرات زیادی کرده و نشانه‌هاى از جاهلیتى که بعثت پیغمبر براى زدودن آن از محیط زندگى بشر به‌وجود آمد در دنیا و در این تمدن رایج فاسد غربى، وجود دارد.

برابری جنسیتی یکی از اصول اساسی که در جوامع غربی است و این اصل زنان و مردان را دارای حقوق و فرصت‌های برابر می‌داند و این مفهوم در قوانین و مقررات بسیاری از کشور‌های غربی جایگاه ویژه‌ای دارد؛ آنها معتقدند دو جنس می‌توانند نقش‌های یکسان داشته باشند و اشتغال به کار‌های مردانه و تن دادن به کار‌های که با جنسیت زن منافات دارند نشانه جامعه مدرن است در حالیکه رقابت زنان در فضای مردانه و خشن نتیجه‌ای جز خشونت علیه زنان به دنبال ندارد و آمار‌ها این پدیده را در کشور‌هایی که زنان و مردان مساوی دیده می‌شوند تایید می‌کند.

زنان در جوامع غربی حق دارند درباره زندگی خانوادگی و شخصی خود تصمیم بگیرند و حق ازدواج، طلاق، حضانت فرزندان و تصمیم‌گیری درباره بارداری به آنها داده شده است ولی با این وجود یکی از مهمترین علل نداشتن تمایل زنان به ازدواج رسمی در غرب عدم اعتماد برای ادامه زندگی است و علی رغم حمایت سنگین قانون و پلیس از زنان در برابر ضرب و شتم بازهم هر روزه تعداد زیادی از زنان به دلیل خشونت مجروح و مصدوم می‌شوند.

نقض حقوق زنان و خشونت علیه آنها در میان همه مصادیق نقض حقوق بشر غرب در همه طبقات اجتماعی، نژادی و سنی زبانزد است و با نگاهی به آمار نقض حقوق زنان در غرب در خواهیم یافت بخش عظیمی از جامعه زنان غرب قربانی بی‌بند و باری و سقوط ارزش‌های اخلاقی در جوامع غربی هستند.

زنان در جوامع غربی حق دارند در هر شغلی که مایل هستند کار کنند و قوانین ضد تبعیض جنسیتی در بسیاری از کشور‌های غربی اجرا می‌شود، اما برای شناخت علت وضع قوانین لازم است بدانیم که سرمایه داران اروپایی‌ها در اوایل قرن نوزدهم که سرمایه‌داران غربی کارخانه‌های بزرگ را اختراع کرده بودند برای این‌که زن را از داخل خانواده‌ها به درون کارخانه‌ها بکشانند و به عنوان یک کارگزار ارزان از او استفاده کنند و جیب‌های خودشان را پر کنند و زن را از کرامت و منزلت خود بیندازند، زمزمه‌ی «آزادی زن» را بلند کردند و آنچه امروز به عنوان «آزادی زن» در غرب مطرح است دنباله‌ی همان داستان و همان ماجراست و گسترش افکار فمینیستی در میان کشور‌های غربی تنها ثمره‌ای که برای آنان داشته این بوده که مشاغل پایین دست با دستمزد حداقلی به زنان اختصاص دارد و بی عدالتی را گسترش داد.

نگاه اسلام و غرب به زن دارای شباهت‌ها و تفاوت‌های مهمی است، اگرچه هر دو دیدگاه بر اهمیت حقوق زنان تأکید دارند اما نحوه اجرای این حقوق و فرصت‌ها متفاوت است و تأکید اسلام بر ارزش های نقش‌های خانوادگی و اجتماعی زن با حفظ حقوق و ارزش‌های زنان است و این در حالی است که جوامع غربی برابری جنسیتی به معنای حذف هرگونه تبعیض جنسیتی و ارائه فرصت‌های برابر را ترویج می‌کند ولی در واقع ظلم و ستم علیه زنان را اجرا می‌کنند.

نگاه اسلام و غرب به زن نشان می‌دهد که دیدگاه اسلام به زن برگرفته از تعالیم دینی و ارزش‌های فطری است و پایبند به حفظ کرامت زن است و به بهبود وضعیت زنان در جوامع مختلف برای دستیابی به عدالت کمک می‌کند اما با ارائه شعار‌های فریبنده آزادی و برابری زن و مردم در حق زنان ظلم کرده است.