خان بابازاده مطرح کرد؛
«فضای ول مجازی» وسیله‌ای برای تثبیت روایت دشمن
مدیر مسئول جهان نیوز با اشاره به تجربه حادثه بندرعباس، بر ضرورت تقویت سرعت، دقت و انسجام در اطلاع‌رسانی و همچنین بهره‌گیری از سرمایه اجتماعی ناشی از همدلی مردم و نیروهای امدادی در بحران‌ها تأکید کرد.
حسین خان‌بابازاده مدیرمسئول پایگاه خبری تحلیلی جهان نیوز در گفت و گو با خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، پیرامون مبحث «روایت اول» بیان داشت: این موضوع علی رغم اهمیت بالایی که دارد متاسفانه در فضای رسانه‌ای کشور ما با چالش‌های جدی مواجه است که کار را سخت می‌کند.
وی افزود: بعضاً مسئولان به دلیل شرایط خاص بحرانی، محدودیت‌هایی در اطلاع‌رسانی ایجاد می‌کنند؛ خود این محدودیت‌ها باعث می‌شود زمان لازم برای بیان و تثبیت روایت اول که باید توسط رسانه‌های معتبر داخلی صورت بگیرد، از دست برود و عرصه برای رسانه‌های بیگانه و شبکه‌های فیک‌نیوز باز شود تا با روایت‌های تحریف‌شده افکار عمومی را تحت تأثیر قرار دهند.
خان‌بابازاده اظهار داشت: رسانه‌های معتبر به دلیل جایگاه و رسالت خود ناچارند اخبار را با مدارک متقن و مستند منتشر کنند. این تأخیر طبیعی اما خطرناک است و فرصتی ایجاد می‌کند که رسانه‌های غیررسمی و بی‌هویت، با سوءاستفاده از این خلأ زمانی، روایت‌های غیرمعتبر خود را به سرعت منتشر کنند. این مسأله مصداقی از همان تعبیر «فضای ول مجازی» است که رهبر انقلاب به درستی به آن اشاره کردند. در نتیجه بخش عمده‌ای از توان رسانه‌های معتبر داخلی صرف خنثی‌سازی اخبار جعلی می‌شود و انرژی آنها به جای روایت‌سازی اصیل، صرف واکنش به روایت‌های تحریف‌شده می‌شود.
وی افزود: در بحران‌ها، اولین روایتی که به دست مردم می‌رسد در ذهن آنان تثبیت می‌شود و مبنای قضاوت‌ها و تحلیل‌های بعدی قرار می‌گیرد. روایت اول نقش اساسی در شکل‌دهی به افکار عمومی دارد؛ اگر این روایت به موقع، مستند و با زبان قابل فهم برای مردم ارائه نشود، جریان‌های فیک‌نیوز و رسانه‌های معاند این خلأ را پر خواهند کرد. از این رو تقویت آمادگی رسانه‌ای، ایجاد هماهنگی سریع در بحران‌ها، و تعریف منابع رسمی مشخص، از ضرورت‌های حیاتی مدیریت رسانه‌ای کشور در شرایط بحرانی است؛ لکن باید باید به این نکته مهم توجه داشت که بخش قابل توجهی از مردم تنها خبر اول را دریافت می‌کنند و درک و تحلیل‌های بعدی خود را نیز بر پایه همان خبر اولیه بنا می‌نهند. بنابراین، اهمیت روایت اول بسیار بالاست؛ چرا که ادراک عمومی عمدتاً در همان لحظات ابتدایی شکل می‌گیرد و در ادامه بر اساس همان برداشت اولیه، سایر اخبار را تفسیر و تحلیل می‌کنند.
مدیرمسئول جهان نیوز ابراز کرد: یکی دیگر از چالش‌های جدی در مدیریت بحران‌ها، نبود سازوکار روشن برای تصمیم‌گیری و اطلاع‌رسانی است. در مواردی مشاهده می‌شود که افراد متعدد و غیرمسئول، بدون هماهنگی، اظهارنظر کرده و روایت‌های مختلفی را در جامعه منتشر می‌کنند که این امر خود به آشفتگی روایت‌ها دامن می‌زند. البته در حادثه اخیر بندرعباس، در یک زمینه تجربه موفقی به دست آمد؛ مسئولان امر هرچند با تاخیر چند ساعته اما در تصمیمی قابل تقدیر استاندارهرمزگان و مدیرکل مدیریت بحران استان را به عنوان منابع رسمی معرفی کردند که این اقدام باعث شد اطلاعات رسمی و دقیق از میزان تلفات به‌موقع به مردم منتقل شود. این تجربه موفق می‌تواند الگویی مناسب برای مدیریت روایت در سایر حوادث مشابه باشد. البته که اساسا باید پیش از وقوع حوادث پروتکل‌های لازم برای اطلاع رسانی نوشته شود.
خان‌بابازاده همچنین در خصوص لزوم مدیریت انتشار تصاویر دلخراش، گفت: در برخی کشورها مانند ایالات متحده، انتشار تصاویر و اخبار دلخراش به طور جدی مدیریت می‌شود تا احساسات عمومی تحریک نشود و فضای تصمیم‌گیری عقلانی حفظ گردد. حتما باید برای وقایعی که در کشور ما رخ می دهد تدبیر جدی پیرامون این موضوع صورت بگیرد که البته همین هم تا حد زیادی به رسانه‌های بدون هویت مرتبط است.
وی در پایان با اشاره به لزوم پرداخت به بعد رسانه‌ای همدلی و انسجام اجتماعی در بحران‌ها، گفت: یکی از نقاط قابل توجه حادثه دردناک آتش سوزی در بندرعباس، شکل‌گیری همدلی سراسری بین همه مردم ایران با نگاه‌های مختلف سیاسی و مذهبی است. به‌رغم شدت حادثه، همدلی بالا و انسجام مناسبی میان مردم، مسئولان، ارگان‌های امدادی و نیروهای مسلح شکل گرفت. همین موضوع یک سرمایه اجتماعی ارزشمند است چرا که دشمنان از همان ابتدا برای اختلاف افکنی دست به کار شدند؛ برای همین باید حتما به این موضوع در روایت‌ها و بازنمایی رسانه‌ای پرداخته شود.
ارسال نظرات