صادرات محصولات کشاورزی صادرات پنهان آب است

به گزارش سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، پیش‌ازظهر امروز شنبه با حضور در وزارت جهاد کشاورزی، نشستی با وزیر و مدیران این وزارتخانه داشت.

در این نشست که رؤسای سازمان‌های جهاد کشاورزی سراسر استان نیز به‌شکل برخط در آن حضور داشتند، مسئولان بخش‌های مختلف این وزارتخانه گزارش‌هایی از آخرین وضعیت اقدامات و برنامه‌های خود ارائه دادند.

رئیس جمهور در بخش پایانی این نشست، با قدردانی از گزارش‌های ارائه‌شده، با بیان اینکه مباحث مطرح‌شده را حتماً با مشورت وزیر جهاد کشاورزی جمع‌بندی می‌کنیم تا به اقدامات عملی لازم برای رفع مشکلات برسیم، اظهار داشت: در زمینه آب و خاک و کشاورزی مشکلات زیادی داریم و اقدامات لازم باید به‌موقع و مؤثر طراحی و اجرا شوند تا بتوانیم از تبدیل مشکلات به بحران جلوگیری کنیم.

پزشکیان افزود: شما مسئولان بخش کشاورزی و تأمین مواد غذایی کشور باید کمک کنید به نگاهی جامع و دقیق نسبت به وضعیت آب و خاک کشور دست یابیم تا در قدم اول ببینیم؛ با منابع و ظرفیت‌های موجود چه باید تولید کنیم؟ آیا الگوی کشت فعلی ما با منابع آب و خاک موجود هم‌خوانی دارد یا نه و آیا اصول بهره‌وری رعایت می‌شود یا خیر؟

رئیس جمهور بررسی اینکه آیا با منابع آب موجود، اساساً تولید هر محصول کشاورزی برای صادرات منطقی و به‌صرفه است یا نه را، سؤالی بسیار مهم عنوان و تصریح کرد: صادرات محصولات کشاورزی به‌نوعی صادرات پنهان آب است و باید به‌دقت و با وسواس بررسی شود که تولید و صادرات چه محصولاتی با منابع آب موجود کشور به‌صرفه و منطقی محسوب می‌شود.

پزشکیان با بیان اینکه باید از خود بپرسیم که استخراج آب زراعی از منابع زیرزمینی تا چه‌زمانی می‌تواند ادامه داشته باشد، گفت: اگر بدون پاسخ به این سؤال در زمینه توسعه کشاورزی و حتی حفظ وضعیت موجود سرمایه‌گذاری کنیم، اقدامی غیرمنطقی است. ما امروز با استخراج بیش از حد منابع آب زیرزمینی به‌شدت در حال آسیب رساندن به محیط زیست هستیم و باید هرچه سریع‌تر با کمک دانشگاهیان این فرآیند را اصلاح کنیم.

رئیس جمهور با اشاره به گزارش‌هایی که نشان می‌دهند در سال‌های اخیر با وجود تداوم حفر و تعمیق چاه‌های موجود، آب استخراج‌شده در برخی مناطق کشور افزایش قابل‌توجهی نداشته است، خاطرنشان کرد: هر برنامه‌ای برای توسعه باید به قید پایدار مقید شود؛ آیا محصولات کشاورزی که امروز تولید می‌کنیم، بهترین و به‌صرفه‌ترین محصولات هستند؟ آیا نمی‌شود با منابع آب محدود کشور، محصولاتی با کیفیت و ارزش افزوده بیشتر تولید کرد؟

پزشکیان اضافه کرد: این‌که بدون نگاه به آینده از چاه‌ها آب بکشیم و محصولات آب‌بر تولید کنیم، اما به کاهش منابع آب، فرونشست شدید زمین و تخریب خاک توجه نکنیم، عاقلانه است؟

رئیس جمهور با تأکید بر اینکه متأسفانه نظام داده‌های جامع و دقیقی نیز از ظرفیت‌ها و نیازهای بخش کشاورزی کشور نداریم که بتوانیم بر اساس آن برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشیم، تأکید کرد: باید معطوف به نظام داده‌های بخش کشاورزی، برای اراضی کشور الگوی کشت تعریف شود. اگر شما به کشاورز نگویید بهترین کار کدام است، او کاری را می‌کند که خودش بلد است! در این صورت دیگر کشاورزان مقصر نیستند، بلکه ما مقصریم که برنامه‌ریزی مناسب نداشته‌ایم.

پزشکیان افزود: زندگی کشاورز به زمین و زراعتش گره خورده است و لذا به‌دنبال بهره‌برداری از آن است، این ما هستیم که باید با تکیه بر نظام داده‌های کشاورزی و منابع آب و خاک، او را راهنمایی کنیم که کدام کار بهترین است؛ چه بکارد، کجا بکارد، چقدر بکارد و کجا توزیع کند، الگوی کشت باید بر اساس نظام داده‌ها و متناسب با ظرفیت‌ها و اقلیم مناطق مختلف کشور تهیه شود و در اختیار کشاورزان قرار گیرد و متناسب با آن حمایت‌های لازم نیز از آنها صورت گیرد.

رئیس جمهور با تأکید بر اینکه در این زمینه باید از دانشگاه‌ها، اساتید و صاحب‌نظران و به‌خصوص افراد صاحب تجربه و سابقه و ذی‌نفع در مناطق مختلف کمک گرفته شود، تصریح کرد: اعتماد به خود کشاورزان و نیز تعاونی‌های کشاورزی در این زمینه می‌تواند نتایج مؤثر و مفیدی داشته باشد.

پزشکیان با قدردانی از تلاش‌ها و اقدامات صورت‌گرفته در مدت سپری‌شده از فعالیت وزارت جهاد کشاورزی دولت چهاردهم، گفت: مهمترین اقدامی که باید به سرانجام برسد، احصای دقیق نظام داده‌های کشاورزی و آب و خاک کشور است؛ باید بدانیم که دقیقاً چه داریم و برای توسعه پایدار باید چگونه از آنها به بهترین شکل استفاده کنیم؛ رویکرد عادلانه، تقویت و ارتقای روابط بین‌بخشی، بهره‌گیری حداکثری از مشارکت مردمی و استخدام تجهیزات و تکنولوژی‌های نوین و مناسب می‌توانند به ما در تحقق اهدافمان کمک کنند.

رئیس جمهور با تأکید بر تسریع در نصب پنل‌های خورشیدی برای تأمین برق مورد نیاز چاه‌های کشاورزی خاطرنشان کرد: برای کشاورزان روشن کنید که برداشت آب بی‌رویه از منابع زیرزمینی آینده شغل و معیشت آنها را به مخاطره خواهد انداخت و البته کنار آن هر نوع کمک و حمایت لازم برای ارتقای بهره‌وری آب را از آنها به‌عمل آورید؛ دانشگاه‌ها و کارشناسان و حتی ذی‌نفعان این بخش را به مشارکت بطلبید تا بر مشکلات این مسیر سریع‌تر و راحت‌تر غلبه کنید.

پزشکیان همچنین با برشمردن مزایای تأمین مواد پروتئینی از دریا از جمله سلامت، هزینه تولید پایین‌تر و پایداری تولید متذکر شد: در چارچوب توسعه اقتصاد دریامحور، باید ظرفیت‌های توسعه کشاورزی و تأمین امنیت غذایی در مناطق مستعد نزدیک دریا نیز به‌دقت بررسی و احصا شوند.

رئیس جمهور همچنین با اشاره به بخش‌هایی از گزارش‌های ارائه‌شده مبنی بر ساماندهی بازار توزیع محصولات کشاورزی، با محوریت حذف واسطه‌ها و رسیدن سود بیشتر به تولیدکنندگان، افزود: این اقدام بسیار مناسبی است که اقتصاد کشاورزی را تقویت و زمینه را برای اقدامات اصلاحی در این عرصه بیش از پیش فراهم می‌کند.

پزشکیان با تأکید بر ضرورت به‌کارگیری ظرفیت‌های مردمی تصریح کرد: بنده بشخصه به ظرفیت‌های مشکل‌گشای مردم باور دارم و از شما هم می‌خواهم که به این ظرفیت‌ها باور داشته باشید و تلاش کنید به مردم برای نقش‌آفرینی میدان دهید، تجربه به ما نشان می‌دهد که اگر مردم و به‌خصوص ذی‌نفعان به میدان بیایند، مشکلات خیلی راحت‌تر، سریع‌تر و بنیادی‌تر رفع خواهند شد.

پیش از سخنان رئیس جمهور وزیر، معاونین، مدیران و رؤسای بخش‌های مختلف تابعه وزارت جهاد کشاورزی و نیز دو تن از مدیران‌کل استانی جهاد کشاورزی در سخنانی به تشریح اقدامات، برنامه‌ها و نیز مطالبات خود پرداختند.