عمل بدون نیت الهی، تقویتکننده ایمان نیست/ شهید رئیسی؛ نمونهای از اهل ذکر حقیقی

به گزارش خبرنگار سرویس سیاسی خبرگزاری رسا، آیتالله محمود رجبی، عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری و شورای عالی حوزههای علمیه در درس اخلاق که سه شنبه شب در مسجد مدرسه معصومیه برگذار شد، با اشاره به مباحث جلسات گذشته در خصوص عوامل تقویت ایمان، تأکید کرد: آیتالله مصباح یزدی، که به تعبیر مقام معظم رهبری «استاد فکر» بود، در تبیین این موضوع فرمودند که همه عوامل تقویت ایمان، زمینهساز امر مهمتری هستند و آن "حالت توجه و ذکر" است؛ چرا که همین حالت، موجب پیدایش و تقویت ایمان در انسان میشود.
آیتالله رجبی ادامه داد: عمل صالح از آنرو موجب تقویت ایمان است که دارای دو ویژگی «حسن فعلی» و «حسن فاعلی» است؛ یعنی هم خودِ عمل نیکوست و هم فاعل آن دارای نیت و قصد درست است. این دو ویژگی، لازمه تحقق عمل صالح واقعی است.
وی افزود: برای دستیابی به عمل صالح، توجه به واجبات و پرهیز از محرمات ضروری است. این توجه در حقیقت نوعی توجه به خداوند متعال است؛ چرا که انسان میکوشد بداند چه کاری را، با چه نیتی و در چه جهتی انجام دهد.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه هشدار داد: اگرچه ممکن است فردی عمل مورد رضای خدا را انجام دهد، اما اگر نیت او غیر الهی باشد، مثلاً برای ریا یا کسب رضایت مردم، آن عمل دیگر صالح نخواهد بود؛ چرا که به تعبیر آیتالله مصباح، این نوع نیت، نوعی شرک در عمل محسوب میشود.
آیتالله رجبی با اشاره به سخن علامه طباطبایی(ره) گفت: عمل صالح آن است که در عین مطابقت با دستورات الهی، با نیت خالص و برای رضای حق تعالی انجام شود. بنابراین عملی که خلاف فرمان الهی باشد یا با نیتی غیر الهی صورت گیرد، نمیتواند به درگاه خداوند تقدیم شود و طبعاً نقشی در تقویت ایمان نخواهد داشت.
مطالعه قرآن و حتی جهاد بدون نیت الهی موجب تقویت ایمان نمیشود
آیتالله رجبی در ادامه با اشاره به اهمیت نیت الهی در تمام اعمال، مثالی در خصوص جهاد بیان کرد و گفت: حتی در جهاد نیز، نیت قربت و توجه به حق تعالی لازم است. اگر جهاد بدون نیت الهی صورت گیرد، ارزش ایمانی ندارد؛ چنانکه در زمان نبی اکرم(ص)، فردی برای یافتن حمار گمشده خود به میدان نبرد رفت و کشته شد. وی در تاریخ به عنوان "کشته حمار" شناخته شد، چرا که نیتش جهاد فیسبیلالله نبود.
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری افزود: درباره قرآن نیز همین نکته صادق است. مطالعه قرآن باید با نیت تقرب به خدا و دریافت هدایت از کلام الهی باشد. اگر این نیت نباشد، مطالعه قرآن نهتنها موجب تقویت ایمان نمیشود، بلکه ممکن است نتیجه معکوس داشته باشد. چه بسیار افرادی که با هدف اشکالگیری یا نقد به قرآن مطالعه کردند و نهتنها ایمان نیاوردند، بلکه در زمره خاسران قرار گرفتند.
وی با اشاره به نمونههایی در دنیای غرب و رژیم صهیونیستی گفت: امروز نیز در برخی مراکز و مؤسسات در غرب و سرزمینهای اشغالی، قرآن و معارف شیعی مورد مطالعه قرار میگیرد، اما چون هدف از این مطالعات الهی و برای هدایت نیست، ایمان آنها نهتنها افزایش نمییابد، بلکه گاه در جهت مقابله با حق نیز بهکار گرفته میشود.
آیتالله رجبی تأکید کرد: بنابراین همه عوامل تقویت ایمان که پیشتر بیان شد، مشروط به «توجه به خداوند» است. در غیر این صورت، آن اعمال نمیتوانند به رشد ایمانی انسان منجر شوند.
اگر دل، محل توجه به خدا نباشد، جولانگاه شیطان میشود
عضو هیئت رئیسه مجلس خبرگان رهبری در ادامه با تأکید بر اهمیت مراقبت از قلب و حفظ آن به عنوان جایگاه توجه به خداوند، گفت: دل انسان جای خداوند است و اگر از آن محافظت نشود، شیطان در آن نفوذ میکند و انسان به جایی میرسد که گناهان و شیاطین از هر طرف او را احاطه میکنند.
وی افزود: در هر عرصهای که انسان نیاز به جهاد دارد اعم از علم، فرهنگ، اقتصاد، ایثار و انفاق؛ اگر توجه به خداوند نباشد، تلاشها ثمربخش نخواهد بود. آنچه به اعمال اثر میبخشد، نیت و توجه به پروردگار است، نه صرف انجام دادن فعل ظاهری.
آیتالله رجبی با اشاره به واقعه کربلا تصریح کرد: بسیاری از کسانی که در جبهه مقابل امام حسین(ع) قرار گرفتند، اهل نماز و قرآن بودند، اما چون اهل ذکر حقیقی نبودند، گرفتار دنیا و تهدیدهای آن شدند و نتوانستند مسیر حق را تشخیص دهند. حتی کسانی مانند سعد، که مردم را به پیوستن به لشکران خدا میخواندند، توجهی به خداوند نداشتند و نگاهشان تنها به دنیا و منافع شخصی بود.
وی در ادامه تأکید کرد: اگر قلب انسان متوجه خداوند نباشد، حتی شنیدن کلام خدا در قرآن یا سخن حضوری اهل بیت(ع) نیز در او اثر نخواهد کرد. اینجاست که نقش «ذکر» بهعنوان یک عامل کلیدی در شکلگیری ایمان و حرکت الهی برجسته میشود.
عضو شورای عالی حوزههای علمیه با اشاره به شخصیت رئیسجمهور شهید آیتالله سید ابراهیم رئیسی، او را نمونهای از اهل ذکر حقیقی معرفی کرد و گفت: ایشان هم ذکر لفظی و هم ذکر عملی داشتند. نمازهای ایشان، علیرغم مسئولیت سنگین ریاستجمهوری، با آرامش و طمأنینه همراه بود و خدمت به مردم را عین بندگی خدا میدانستند. از همین رو، تمام فعالیتهایشان برخاسته از اخلاص و توجه به خداوند بود، نه برای جلب توجه مردم. حتی پس از بازگشت از سفرهای خارجی، بدون استراحت، سراغ مردم میرفتند و پیگیر امور آنان میشدند.
آیتالله رجبی، با اشاره به نقش ذکر و توجه قلبی در شکلگیری ایمان و حرکت الهی، تأکید کرد: شهدا نیز اهل ذکر واقعی بودند؛ چه در گفتار و چه در عمل.
وی با ذکر نمونهای از شهید عبدالحسین چیتسازیان، از فرماندهان شهید دفاع مقدس، گفت: این شهید بزرگوار جملهای را بیان کرد که رهبر معظم انقلاب نیز آن را با احترام نقل کردهاند: «برای عبور از سیمخاردار دشمن، ابتدا باید از سیمخاردار نفس عبور کرد.»
عضو شورای عالی حوزههای علمیه در پایان خاطرنشان کرد: این سخن، عمق نگاه ایمانی و معنوی رزمندگان و شهدای ما را نشان میدهد؛ کسانی که پیش از هر چیزی، با نفس خود جهاد میکردند و در میدانهای سخت، با ذکر، اخلاص و نیت پاک، مسیر بندگی خداوند را طی میکردند.