طلاب خواهر با ابتکارات «فردی و جمعی» دروس حوزوی را به نیازهای جامعه متصل کنند

به گزارش سرویس حوزه و روحانیت خبرگزاری رسا، فاطمه حیدری، سرپرست اداره کل زنان و خانواده استانداری قم و مدیر روابط عمومی جامعه‌الزهرا(س)، در گفت‌وگویی با اشاره به بیانات و پیام مقام معظم رهبری به مناسب سالگرد یک‌صدمین بازتاسیس حوزه علمیه قم، به تشریح وظایف حوزه‌های علمیه خواهران، اساتید و طلاب خواهر پرداخت که در ادامه می‌توانید از آن بهره‌مند شوید.

ـ در راستای تبیین پیام رهبر معظم انقلاب به مناسبت سالگرد یک‌صدمین بازتأسیس حوزه علمیه قم و سرفصل‌هایی که بیان کردند، حوزه‌های خواهران، اساتید و طلاب خواهر چه وظایفی را برعهده دارند؟

پیام تاریخ‌ساز رهبر معظم انقلاب اسلامی(مدّظله‌العالی) به مناسبت یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، افقی نو و تکلیف‌آفرین پیش‌روی حوزه‌های علمیه گشود.

در این پیام، حوزه علمیه نه‌تنها یک نهاد آموزشی، بلکه ساختاری راهبردی برای «هدایت اجتماعی، تولید فکر تمدنی و مقابله فعال با تهدیدات فکری» تعریف شده است.

در این راستا، وظیفه حوزه‌های علمیه خواهران، به‌ویژه نهادی مانند جامعه‌الزهرا(علیهاالسلام)، فراتر از تربیت علمی صرف، به سمت ترسیم آینده‌ای روشن، هدفمند و نظام‌مند برای نقش‌آفرینی زن مسلمان در تمدن اسلامی گسترش یافته است.

اساتید حوزه خواهران باید در طراز راهبری فکری و تمدنی، نقش تربیت‌گر نسل تحول‌خواه را ایفا کنند؛ و طلاب نیز باید خود را مخاطب اصلی این مأموریت بدانند، طلاب خواهر نیز امروز باید از «منتظر ماندن برای تغییر ساختار آموزشی» عبور کنند و با ابتکارات «فردی و جمعی»، دروس حوزوی را به نیازهای واقعی جامعه متصل کنند درست همان‌گونه که در گذشته، مردم حل مسائل دینی، اجتماعی، خانوادگی و حتی قضایی خود را نزد علما و روحانیت می‌بردند، امروز هم باید طلاب، دروس و دانسته‌های خود را با کاربرد اجتماعی و تأثیر عینی همراه سازند.

این مسیر، نیازمند چند حرکت کلیدی است؛

اول، کاربردی‌سازی دروس حوزوی با توجه به مسائل واقعی مردم، از سوی خود طلاب؛ دوم توجه به ظرفیت‌های متنوع طلاب (رسانه‌ای، پژوهشی، ارتباطی، مدیریتی) و ایجاد مسیر رشد برای هر یک؛ سوم شبکه‌سازی و یادگیری کار شبکه‌ای به‌جای فعالیت‌های فردی پراکنده؛ چهارم کار رسانه‌ای برای تبیین دین در فضای عمومی جامعه؛ پنجم برطرف‌کردن ضعف‌های ارتباطی، علمی، مهارتی و شخصیتی طلاب برای بازیابی اعتماد مردم؛ ششم نهادینه‌کردن نگاه راهبردی به آینده و تقویت قدرت تحلیل و آینده‌نگری و مورد هفتم تثبیت هویت تمدنی طلاب خواهر به‌عنوان زنانی تأثیرگذار در عرصه‌های خانواده، جامعه، اندیشه و نظام‌سازی.

در یک کلام، حوزه خواهران باید خود را صاحب رسالت تمدنی و اجتماعی بداند و برای این مسئولیت، با بازنگری در اهداف، محورها و روش‌های تربیتی، زمینه‌ساز یک حضور اجتماعی اصیل، مؤثر و مستمر شود.

ـ همانطور که حضرت آقا فرمودند، مهم‌ترین وظیفه حوزه «بلاغ مبین» است و لازمه انجام این وظیفه، تربیت نیروی مهذب و کارآمد است، با توجه به این سخن رهبری، بفرمایید در راستای اجرای این مهم چه کارهایی می‌توان انجام داد؟

رهبر معظم انقلاب در پیام خود به‌درستی «بلاغ مبین» را مهم‌ترین کارکرد حوزه دانسته‌اند.

«بلاغ مبین» یعنی رساندن پیام دین با وضوح، اتقان، زمان‌شناسی و اثرگذاری واقعی در جامعه که تحقق این مأموریت خطیر، مشروط به تربیت نیرویی مهذّب، کارآمد و هوشمند است اما برای رسیدن به این نقطه، باید چند اصل بنیادین مورد توجه قرار گیرد، نخست آن‌که اگر واقعاً می‌خواهیم در «بلاغ مبین» موفق باشیم، باید یک‌سری مقدمات معرفتی، مهارتی و ساختاری را جدی بگیریم. از جمله؛

مخاطب‌شناسی تخصصی

تبلیغ برای نوجوان، با تبلیغ برای نخبگان یا خانواده‌ها یکسان نیست. کار تبلیغی باید قشربندی‌شده، تخصصی و بر اساس شناخت عمیق از هر گروه مخاطب طراحی شود، نباید از یک مبلغ انتظار داشت همه اقشار را پوشش دهد؛ این نگاه غیرفنی و ناکارآمد است.

تعیین تخصص واقعی طلاب و استفاده بر اساس توانایی‌ها

هر طلبه باید مسیر تخصصی خود را بشناسد؛ از همان ابتدا شناسایی استعدادها، رتبه‌بندی قابلیت‌ها، و هدایت تبلیغی مبتنی بر تخصص و ظرفیت شخصی باید نهادینه شود.

این امر نیازمند یک نظام دقیق رتبه‌بندی و مسیر حرفه‌ای تبلیغی است که هنوز در حوزه‌های خواهران نهادینه نشده و باید برای آن چاره جدی اندیشیده شود.

استخراج الگوی تبلیغی نوین (الگوی بلاغ مبین)

ما نیاز داریم با بررسی دقیق الگوهای اقناع مؤثر در دنیا، روش‌های روان‌شناختی و ارتباطی در رسانه‌های جهانی و تجربه‌های موفق اسلامی و غیراسلامی، به یک مدل جامع و بومی برای بلاغ مبین برسیم، بدون این مدل، فعالیت‌ها مقطعی و کم‌اثر باقی خواهد ماند.

تشکیل فوری کارگروه‌های علمی ـ راهبردی

وقت اندک و مسئولیت سنگین است. پیشنهاد ما این است که حوزه، شتاب برخی برنامه‌های جاری را کاهش دهد و سرمایه فکری و مدیریتی را به طراحی نظام بلاغ مبین اختصاص دهد، این مسئله‌ای استراتژیک است؛ اگر امروز الگو را استخراج نکنیم، ممکن است در آینده دیگران این کار را انجام دهند و ما تنها بتوانیم اصلاح کنیم، نه تأسیس.

نقش کلیدی معاونت‌های تهذیب و فرهنگی

تعارفی نیست؛ اگر این الگو در حوزه‌های خواهران و توسط بدنه مدیریتی آن استخراج نشود، ممکن است خارج از حوزه و با فاصله گرفتن از عمق معرفتی شکل بگیرد. در آن صورت، تأخیر حوزه به قیمت واگذاری میدان به الگوهای ناقص یا نامتوازن تمام خواهد شد.

ضرورت کار رسانه‌ای هوشمند و شبکه‌سازی تبلیغی

بلاغ مبین در عصر ما، بدون تسلط به رسانه، بدون زبان تصویر، بدون حضور در زیست‌بوم فضای مجازی، عملاً ناقص و ناتمام است. طلبه مبلّغ باید کار شبکه‌ای را یاد بگیرد، و در قالب‌های نو پیام دین را منتقل کند.

ما در جامعه‌الزهرا(علیهاالسلام)، با درک اهمیت این مأموریت تمدنی، پیشنهاد داده‌ایم که مرکز تخصصی طراحی مدل «بلاغ مبین» ایجاد شود و این پیام راهبردی مقام معظم رهبری، به عنوان سند پایه‌ای مأموریت تبلیغی حوزه‌های خواهران تثبیت شود.