تجربه‌نگاری گرفتار بحران محقق است نه بحران موضوع

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام عباس حیدری‌پور، قائم‌مقام پژوهشکده باقرالعلوم(ع) عصر چهارشنبه ۸ مرداد ۱۴۰۴ در نشست رونمایی از دو کتاب «تا زده به بحران» و «درست مثل یک زن» که با حضور نویسندگان، پژوهشگران، طلاب، فعالان فرهنگی و علاقه‌مندان به ادبیات جهادی و اجتماعی در محل پژوهشکده باقرالعلوم(علیه‌السلام) برگزار شد، با تأکید بر اهمیت تجربه‌نگاری علمی و عمیق در مواجهه با بحران‌ها و تحولات اجتماعی گفت: امروز ما در حوزه تجربه‌نگاری نه با کمبود موضوع یا فقدان تجربه‌های میدانی مواجه‌ایم بلکه آن‌چه به‌عنوان بحران باید به آن توجه کرد بحران محقق است؛ یعنی فقدان یا کمبود افرادی که توانایی تحلیل و نگارش عالمانه از دل واقعیت‌های زیسته را داشته باشند.

وی با اشاره به فعالیت‌های پژوهشکده باقرالعلوم(ع) در این زمینه افزود: در این پژوهشکده گروه‌ها و هسته‌های پژوهشی مختلفی شکل گرفته‌اند تا تجربه‌نگاری را از سطح توصیف‌های ساده یا خاطره‌نگاری شخصی، به مرتبه‌ای فراتر و در تراز تولید دانش اجتماعی ارتقا دهند. هدف ما این است که تجربه‌های زیسته در میدان جهاد، بحران و فعالیت‌های اجتماعی با روایتی مسئله‌محور، دقیق و تحلیلی به ادبیاتی ماندگار تبدیل شوند و بتوانند الگوساز باشند.

حجت‌الاسلام حیدری‌پور با اشاره به محتوای دو کتاب رونمایی‌شده، اظهار داشت: کتاب «درست مثل یک زن» و «تا زده به بحران» هر دو نمونه‌هایی از تجربه‌نگاری زنانه در مواجهه با بحران‌های اجتماعی و نقش‌آفرینی در میدان‌های جهاد سلامت و امدادرسانی هستند. این آثار ضمن آن‌که نشان از روحیه ابتکار، مسئولیت‌پذیری و شبکه‌سازی زنان جهادگر دارند ظرفیت بالایی برای بازاندیشی در نسبت دین، فرهنگ و پدیده‌های اجتماعی دارند.

وی با بیان اینکه نباید نقش زنان را در میدان‌های اجتماعی به روایت‌های کلیشه‌ای یا نمادین فروکاست، تصریح کرد: تشکل‌های زنانه امروز در عرصه‌های مختلف از جمله سلامت، آموزش، امداد، رسانه و فرهنگ فعال هستند و اگر بخواهیم نسبت دین و فرهنگ را با این تشکل‌ها به‌درستی فهم کنیم، نیازمند بازنگری در ادبیات پژوهشی خود و شکل‌دهی به منظومه‌ای نوین از تجربه‌نگاری و تحلیل‌های اجتماعی هستیم.

قائم‌مقام پژوهشکده باقرالعلوم(ع) در ادامه با اشاره به لزوم بومی‌سازی الگوهای مدیریتی در بحران‌ها گفت: تجربه کرونا، سیل و حتی جنگ اخیر نشان داد که ما به مدلی مردمی، دینی و در عین حال علمی برای مواجهه با بحران نیازمندیم و یکی از مقدمات این طراحی ثبت دقیق و تحلیلی تجربه‌های فعالان میدان است.

وی ضمن قدردانی از نویسندگان این دو کتاب و حمایت مجموعه‌های همکار، خاطرنشان کرد: چنین تجربه‌نگاری‌هایی می‌تواند مبنای تولید سندهای تحلیلی، سیاست‌گذاری فرهنگی و حتی طراحی دوره‌های آموزشی باشد به‌شرط آنکه پیوند میان میدانی‌ها و نخبگان دانشگاهی و حوزوی به‌درستی برقرار شود.

حجت‌الاسلام حیدری‌پور در پایان تأکید کرد: پژوهشکده باقرالعلوم(ع) آماده همکاری با مجموعه‌های جهادی، فعالان فرهنگی و نهادهای تصمیم‌ساز برای توسعه تجربه‌نگاری‌های مسئله‌محور و متناسب با نیازهای روز جامعه اسلامی است و امیدواریم این مسیر با قوت و حمایت اصحاب اندیشه ادامه یابد.