جذابیت‌های تمدن غرب؛ واقعیت یا توهم؟

به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگی و اجتماعی خبرگزاری رسا، نشر «شناخت‌پژوه» تازه‌ترین اثر خود را با عنوان «جذابیت‌های تمدن غرب؛ واقعیت یا توهم؟» منتشر کرده است. این کتاب به قلم محسن وافی و امین شاه‌رفعتی، تلاش دارد تصویری روشن و تحلیلی از جذابیت‌های تمدن غرب ارائه دهد و نشان دهد که آیا این جذابیت‌ها واقعی‌اند یا صرفاً نوعی «توهم تمدنی» برای فریب ذهن ملت‌ها هستند.

 

امروزه غرب برای بسیاری از جوامع، تصویری فریبنده ساخته است؛ از رفاه، آزادی، پیشرفت و فناوری گرفته تا فرهنگ و هنر. نویسندگان این کتاب با رویکردی سیستمی و تحلیلی، تلاش کرده‌اند مؤلفه‌های جذابیت تمدن غرب را کاویده و آن را با اندیشه و ارزش‌های اسلامی تطبیق دهند. هدف، ارائه شناختی عمیق از چرایی نفوذ فرهنگی غرب و راهکارهای واکسینه‌سازی فرهنگی جامعه اسلامی است.

 

 

 

در نخستین فصل، نویسندگان به کلیات پژوهش و تبیین مفاهیم بنیادین می‌پردازند. این فصل زمینه لازم برای فهم سایر بخش‌های کتاب را فراهم می‌کند و دو محور اصلی دارد:

 

   در جهانی که تمدن غرب با جلوه‌های فریبنده خود بر ذهن و زندگی ملت‌ها سایه افکنده است، سؤال اساسی این است که این جذابیت از کجا ناشی می‌شود. کتاب نشان می‌دهد که جذابیت غرب صرفاً ظاهری نیست، بلکه حاصل مهندسی دقیق شناخت، احساس و رفتار انسان است. برخلاف تمدن غرب، جاذبه واقعی از نگاه دینی ریشه در فطرت و میل به کمال انسان دارد، نه در نفسانیت و لذت‌گرایی بی‌حد و مرز.

 

   نویسندگان با استفاده از روش‌های کیفی و تحلیل محتوایی، مؤلفه‌های جذابیت تمدن غرب را در ابعاد فرهنگی، رسانه‌ای و اجتماعی شناسایی کرده‌اند. هدف نهایی، ایجاد بصیرت و طراحی راهبردهایی برای مصون‌سازی جامعه اسلامی ایران در برابر نفوذ فرهنگی غرب است.

 

در این بخش، مفاهیم کلیدی جذابیت، تمدن و معنای جذب بررسی می‌شوند. جذابیت تنها به زیبایی ظاهری محدود نیست، بلکه نیرویی درونی و معنوی است که انسان را به سوی خیر، حقیقت و معنا می‌کشاند. همچنین، تمدن به عنوان نمود هماهنگی انسان‌ها در مسیر رشد مادی و معنوی معرفی شده است.

 

کتاب همچنین به تفاوت بنیادین غرب و اندیشه اسلامی پرداخته است:

 

غرب نه صرفاً یک جغرافیا، بلکه نوعی جهان‌بینی است که علم، سیاست، اقتصاد و فرهنگ را با محور انسان سامان می‌دهد.

اندیشه اسلامی، منظومه‌ای فکری و الهی است که بر شناخت و سامان‌دهی جهان بر اساس فطرت و عقل استوار است.

 

 

این فصل، قلب تفکر غرب مدرن را تحلیل می‌کند و سه ستون اصلی تمدن غرب را معرفی می‌کند:

 

1. اومانیسم (انسان‌محوری): انسان معیار همه‌چیز است و هنر، اقتصاد و علم تنها در خدمت خواست و لذت انسان تعریف می‌شوند.

2. سکولاریسم (دنیامداری): حذف دین از عرصه‌های زندگی و قرار دادن رفاه و منفعت دنیوی به جای ارزش‌های معنوی.

3. عقلانیت ابزاری: عقل از وحی جدا و تنها به ابزار رسیدن به منافع تبدیل شده است.

 

بر اساس این مبانی، اصولی نیز شکل گرفته‌اند که ستون‌های جذابیت تمدن غرب را مستحکم می‌کنند:

 

لیبرالیسم: حاکمیت مطلق آزادی فردی بدون هیچ قید اخلاقی یا دینی.

کاپیتالیسم: سرمایه‌محوری و سودطلبی بی‌وقفه.

پیشرفت و ترقی: توسعه ظاهری و فناوری، همراه با غفلت از معنویت و اخلاق.

بوروکراسی و صنعتی‌سازی: نظم پیچیده اداری و سلطه فناوری بر انسان.

جهانی‌سازی، دولت-ملت و مصرف‌گرایی: پروژه‌ای برای یکسان‌سازی و وابسته‌سازی جهانی بر مبنای سکولاریسم و کاپیتالیسم.

 

 

در این فصل، مؤلفه‌های جذابیت غرب به شکل تحلیلی بررسی می‌شوند و با مبانی دینی تطبیق داده می‌شوند تا روشن شود چگونه این جذابیت‌ها ذهن و جان انسان معاصر را تحت تأثیر قرار داده‌اند.

 

 

معنویت: غرب معنویتی انسان‌محور، سکولار و آزادی‌طلب ارائه کرده است، در حالی که معنویت اسلامی خدامحور، تکلیف‌محور و سعادت‌گراست.

هنر: هنر در غرب ابزار ترویج هوس‌پرستی و مادیت است، اما در اسلام، هنر مسیر رشد و تعالی انسان را دنبال می‌کند.

مردم‌سالاری: دموکراسی غربی غالباً به نفع سرمایه‌داران عمل می‌کند، اما مردم‌سالاری دینی بر پایه خدامحوری، عدالت اجتماعی و کرامت انسانی استوار است.

 

در نهایت کتاب «جذابیت‌های تمدن غرب؛ واقعیت یا توهم؟» با نگاهی تحلیلی، علمی و راهبردی، نشان می‌دهد که جذابیت‌های تمدن غرب نه تنها ظاهری هستند، بلکه ریشه در یک مهندسی دقیق فکری دارند. این اثر با تطبیق با ارزش‌های اسلامی، مسیر فهم عمیق‌تر و ایجاد بصیرت فرهنگی را برای جامعه فراهم می‌کند.