اخلاق تبلیغی

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، کتاب«اخلاق تبلیغی » نوشته نصرت الله جمالی کتابی مناسب برای آشنایی با تبلیغ موفق به ویژه تأثیر اخلاق در تبلیغ است.

بر اساس این گزارش، نویسنده در این کتاب به صورت مختصر مطالبی همچون تاریخچه تبلیغ، سنت های قرآنی و پیامبر و ائمه(ع) برای تبلیغ، موضوع تبلیغ، مخاطبان مبلغ، شیوه ارائه منبر و تدریس و تأثیرات مثبت و منفی یا به عبارت دیگر « مبلّغ و نظارت مردمی» ارائه کرده است.

در بخشی از این کتاب می خوانیم: « با ظهور اسلام، تبلیغ وارد مرحله جدیدی شد. از یکسو ابزارهای سنتی متداول میان اعراب و شیوه های بلاغت و شعر و خطابه با دید اسلامی مورد توجه قرار گرفت و پیامبر اسلام با استفاده از آن شیوه و ابزار ها با رنگ و لعاب اسلامی، تبلیغات را هدایت نمودند و از سوی دیگر فرهنگ نوینی که اسلام پی افکنده با نوآوری های خود، شیوه ها و ابزارهایی که پدید آورد، رمز نفوذ در دل ها و گسترش مکتب و جذب نفوس را آموخت که دقیقاً اصول عقلی و عملی به مفهوم کلی آن ارائه می داد؛ اصولی که طی یک مقطع تاریخی بسیار کوتاه عالی ترین ره آورد ارتباطی و تبلیغی را به همراه داشت و فرهنگ جهان و سرنوشت انسان را دگرگون ساخت .

بدون تردید، شیوه ی عمل در تبلیغات و ابزارهای مترقی، اضافه بر بعد معنوی اسلام، نقش بسیار مهمی را در توسعه و رواج این آئین آسمانی و جاودانی داشته است و فرهنگ، شیوه، ابزار و استراتژی تبلیغ در اسلام از نظر تجربه اجتماعی نیز شایان توجه است. چرا که اگر حتی برای علمی و منطقی بودن یک اصل همان تجربه عملی ملاک باشد، تجربه تبلیغی اسلام در میدان اجتماع، موفق ترین و پربارترین تجربه ای بود که در یکی از بحرانی ترین مقاطع تاریخی جهان، پدید آمد. این اصول و قواعد را اگر چه در کتاب و سنت طی باب و فصلی خاص نمی توان بطور کامل یافت، اما به همان شیوه ای که کتاب و سنت در ارائه اصول و مبانی اعتقادی و اخلاقی و تشریعی پیموده است بخوبی می توان مشاهده کرد. یعنی همانگونه که دانشمندان و محققان و فقیهان اسلام از خلال کتاب و سنت و سیره به تدوین عقاید و شرایع و اخلاقیات اسلامی پرداخته اند به همان شیوه ی مباحث مربوط به تبلیغات نیز مورد مطالعه و کاوش و پژوهش قرار گیرد، دقیقاً می توان برای تبلیغ، چهار چوبه ای علمی را مبتنی بر اصول جامعه شناسی، مردم شناسی، روانشناسی و ارتباطات که در اسلام مواد اصلی آن وجود دارد، ارائه داد .

نهایت آنکه چون دانش ارتباطات و تبلیغات و برخی دانش های دیگر که در عصر حاضر زمینه علمی شدن تبلیغ را فراهم می سازد، دانش هایی نوپا هستند که در قرن اخیر به صحنه آمده اند به ویژه دانش ارتباطات که زیر ساز تبلیغات است، جدید ترین دانش های اجتماعی است که در نیمه ی دوم قرن بیستم در لیست علوم عقلی قرار گرفته، طبیعتاً در عصرهای پیشین کسانی نبودند که مانند کلام و اصول و فقه، قواعد مدونی برای ارشاد و تبلیغ بنگارند و تنها در چهار چوب فقه، مسائل امر به معروف و نهی از منکر را مورد بررسی قرار داده اند، در حالی که تبلیغ به معنی گسترده از این فراتر می رود که تنها در چهارچوب امر به معروف و نهی از منکر مورد بحث قرار گیرد .

اصولاً جای تحقیق و تحلیل است که واژه های تبلیغ، دعوت، ارشاد، نصح، تبشیر، انذار، امر به معروف و نهی از منکر و ده ها واژه دیگر که هر یک به نوعی با تبلیغ به مفهوم کلی آن سر و کار دارند از نظر لغت، مفهوم، و کاربرد، چه بار ویژه و چه وجه تمایز و چه وجوه مشترکی با هم دارند؟ ».

گفتنی است، نسخه الکترونیکی کتاب« اخلاق تبلیغی » نوشته نصرت الله جمالی در پایگاه کتابخانه معارف اسلامی مرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن به نشانی http://ketaab.iec-md.org قابل مطالعه است./919/ن601/ع