اجتهاد عالی ترین مرحله پژوهش دینی است

حجت الاسلام نقی متقی‌نژاد، عضو موسسه پژوهشی میثم تمار در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری رسا بیان داشت: پژوهش دینی فرایندی است که با تکیه بر معارف اسلامی درصدد ارائه تعریف و راه حل به سوالات و مشکلات است و برای بهسازی این جریان ضروری است به این مساله نظر جدی شود.

وی ادامه داد: نگاه به پژوهش دینی و ارزیابی و جریان شناسی این فرایند ما را یاری می‌کند تا بتوانیم هرچه بیشتر این مسیر را با قوت ادامه دهیم و فواید آن را در جهت استحکام مبانی معرفتی دینی و کارآمد ساختن نظام اسلامی قرار دهیم.

این محقق حوزه علمیه بیان داشت: پژوهش دینی از آنجایی که تکیه بر سنت دارد یک تحقیق باز با نتیجه‌گیری از استدلال به ساحتهای عقلی صرف نیست بلکه عقل در چارچوب‌های پذیرفته شده و منطقی مورد توجه قرار می گیرد.

این محقق حوزه علمیه بیان داشت: ورود در تحقیقاتی که وصف اسلامی دارد نیازمند روش شناسی مطالعه آموزه‌های دینی است.

وی اجتهاد را کامل‌ترین مرحله از پژوهش دینی بیان داشت و گفت: اجتهاد قله پژوهش دینی است که علاوه بر موضوع شناسی به بررسی تمامی زوایای این مساله از نظر شرع می‌پردازد و با نقد و نظر فراوان و پی‌درپی به نتیجه نهایی می رسد.

وی اظهار داشت: واقعیت این است که علوم انسانی غربی علاوه بر ممزوج بودن با مبانی انسان شناسی و غایت شناسی دین گریز دارای ارتباط تنگاتنگی با فضا و جو موجود جامعه غربی است.

این محقق حوزه علمیه قم بیان داشت: برای وارد شدن به نظریه پردازی دانشها باید این علوم را خواند و گریزی از این نداریم اما به اشکالات آن آگاه باشیم و بدانیم که در بسیاری از مسائل علمی صورت مساله به صورت کاملا معکوس مطرح شده است.

وی بیان داشت: اینکه آیا وحی و عقل و شهود می تواند در دانش تاثیر داشته باشد سوال غلطی است زیرا غرب از آنجا که با تجربه و عقل خودبنیاد انسانی‌اش به سراغ مساله رفته است در مورد این ابزارهای معرفتی با شک مواجه شده است در حالی که سوال اصلی این است که آیا تجربه به تنهایی می تواند معرفت بشری را تامین کند که به صورت قطع جواب منفی است.

این محقق علوم اسلامی بیان داشت: گام بعدی در پژوهش دینی در راستای اسلامی سازی علوم انسانی بازیافت این علوم و حذف داده‌های غیراسلامی ، غیر منطقی و یا داده‌های ناقص است.

این پژوهشگر دانش تاریخ بیان داشت: در مرحله بعد پژوهش دینی وارد فاز بزرگی می شود که دیگر به کار‌های مقطعی و اورژانسی نمی پردازد بلکه دست به تولید مبانی دانشی منطبق با فرهنگ اسلامی می‌زند و بر طبق آن مبانی مسائل را طرح‌ریزی می‌کند.

وی مشکل اسلامی‌سازی علوم انسانی را کمبود نیروی انسانی کافی عنوان کرد و بیان داشت: باید افرادی مجهز به دانش‌های متدی اصول فقه و درگیر با علوم انسانی غربی جراحی علوم انسانی غربی را به سرانجام مطلوب برسانند. /909/ت302/ع