انس و الفت، موثرترین روش برای جذب جوانان به دین است/مبلغان دینی به ابزار رسانه ای روز مسلط شوند

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا در ارومیه، محمدجواد قهرمانی سال 61 وارد حوزه شده، پنج سال از دوران تحصیلش را در حوزه علمیه حضرت ولیعصر (عج) بناب گذراند و سپس برای ادامه تحصیل به قم رفت و 17 سال در این شهر سکونت کرد.

قهرمانی سطح چهار حوزه را در رشته تخصصی تبلیغ به اتمام رساند و مدرک دکتری را اخذ نمود. وی 25 سال است که به تبلیغ دین مشغول است و با تسلط به زبانهای ترکی استانبولی، روسی و چند زبان دیگر، 15 سال را در ایران و 10 سال نیز در خارج از کشور تبلیغ کرده است.

این روحانی در زمینه جذب طلبه از سایر کشورها کارنامه درخشانی دارد به طوریکه در دوران کار تبلیغی اش در خارج از کشور، طلبه های زیادی را از کشورهای مختلف جذب حوزه علمیه قم کرده است که در حال حاضر در اکثر مراکز فرهنگی خارجی حضور موثر و فعال دارند.

حجت الاسلام محمد جواد قهرمانی در حال حاضر به عنوان مدیر استانی حوزه های علمیه آذربایجان غربی مشغول فعالیت است.

یک روز گرم تابستانی، در دفترش کارش، مرکز مدیریت حوزه علمیه آذربایجان غربی، مهمان وی بودیم تا با هم گفت و گوی صمیمی درباره تجربیات تبلیغی و خاطرات و رابطه اش با جوانان داشته باشیم.

ابتدای گفت و گو با مرور خاطرات دوران جبهه و جنگ همراه شد، این روحانی رزمنده در عملیات های خیبر، بدر، کربلای5، والفجر 8 و برخی مناطق کردستان حضور داشته است، خاطره جالبی از نخستین برخوردش با همشهری خود، شهید مهدی باکری مطرح کرد.

حجت الاسلام قهرمانی می گوید: برای نخستین بار، در عملیات خیبر با شهید مهدی باکری دیدار کردم. نخستین بار که برای دیدن وی رفتیم، او را نمی شناختم. در منطقه که دنبال او می گشتیم و سراغ سنگر فرماندهی را می گرفتیم، وارد سنگری شدیم و از یک بسیجی که مشغول شستن ظروف بود، سراغ آقا مهدی را گرفتیم و او هم آدرس سنگر را داد و گفت که فکر کنم آنجا نباشد و اگر منتظر بمانید میرسد؛ وارد سنگر فرماندهی شدیم و خواستار دیدار با آقای باکری شدیم، افراد داخل سنگر گفتند که بنشینید و منتظر بمانید که الان باید برسد و بعد از کمی صبر دیدیم همان بسیجی ای که ظرف ها را می شست، وارد شد و همه بلند شدند و می گفتند که «آقا مهدی بفرمایید، آقا مهدی بفرمایید» و ما همان جا فهمیدیم که آن فردی که ابتدا با وی صحبت کردیم، خود آقا مهدی باکری بود.

در عملیات بدر هم با وی دیداری داشتم. با شهید حجت الاسلام حسن زاده، روحانی شهید میاندوآبی هم در عملیات بدر همسنگر بودم و وی هم پا به پای شهید باکری رزمید و بالاخره به شهادت رسید. شهید زنده دل، از فرماندهان سپاه، شهید جاویدی از فرماندهان ارشد شیرازی سپاه، شهید حمید باکری؛ یادشان همیشه گرامی باد.

انس و الفت موثرترین روش جذب جوانان به دین

راهکارهای جذب جوانان به دین و رابطه صحیح با آنان از مباحث دیگری بود که نظر حجت الاسلام قهرمانی را در این رابطه جویا شدیم.

این مقام مسؤول، راه های جذب جوانان به دین را یکی از مقولات مهم و اساسی در حوزه فرهنگ و تبلیغات دینی دانست و ادامه داد: مراکز مختلف روش هایی را برای جذب جوانان به دین مطرح کرده اند و علما و روانشناسان نیز در این رابطه نظرات مختلفی را ارایه داده اند. من هم که بصورت میدانی در تبلیغ تجربیاتی دارم و از نظرات کارشناسان استفاده کرده ام، به این نتیجه رسیده ام که شیوه های جذب جوانان به مراکز دینی و معنوی در کشور و محیطهای مختلف متفاوت است. اما موثرترین روشی که در تمامی نقاط جغرافیایی نتیجه بخش است، انس، الفت، رفاقت و صمیمیت با جوانان است که اصلی ترین شیوه تبلیغی پیامبر(ص) بوده است.

ما اگر بتوانیم فاصله بین روحانیت و جوانان را از بین ببریم و رابطه استاد و شاگردی به رابطه دوستی تبدیل شود و درنهایت جوان ما را از خود دانسته، محبت و صمیمیت را از برخوردها و نگاهها و نشست و برخاستهای ما احساس کند که موثرترین اثر تبلیغی است.

یکی از روش هایی که من از آن استفاده کرده و بسیار موفق بوده ام، ابراز محبت، عاطفه و صمیمیت واقعی از ته دل و غیر تصنعی است. باید عاشق جوان بود. خداوند در قرآن به عشق و علاقه پیامبر (ص) نسبت به مردم اشاره می کند که اگر خاری در پای کسی می رفت بسیار نارحت می شد و عاشق هدایت مردم بود. با خوشحالی مردم، خوشحال و با ناراحتی مردم ناراحت می شد. این کار پیامبر ساختگی و مصنوعی نبود که مردم را جذب کرد.

وی ادامه داد: همانطور که یک پزشک برای نجات بیمارش، تمام تلاش خود را می کند و از تمام ابزار و امکانات استفاده می کند؛ روحانی طبیب دل و معنویت هم باید عاشق باشد و از تمام ابزارها برای نجات جوان استفاده کند. اگر یک طلبه اینگونه باشد، قطعا می تواند در هر نقطه ای باشد، جوانان را جذب دین کند.

بنده با استفاده از این ابزارها در بدترین محیط ها وارد شده و با امید به خدا برخی افراد منحرف را بویژه در خارج کشور، که سالها به مشروبات الکلی و مواد مخدر و بسیاری از آسیب ها و آفت های اخلاقی آلوده بودند، نجات داده و بعضی موارد هم پیش آمده که جمعی در حدود 3000 نفر در خارج کشور که به مشروبات الکلی آلوده بوده اند، به سمت توبه کردن سوق داده و به انسانهای سالمی تبدیل شدند.

حجت الاسلام قهرمانی ضمن اشاره به برخی از سفرهای تبلیغی خارج از کشور گفت: خاطره ای که در این زمینه هرگز فراموش نمی کنم، این است که در گرجستان در مجلسی حضور داشتم و تعدادی از جوانان شهر با حالت مست گونه و چهره های عجیب و غریب وارد شدند؛ در حالی که کسی در آن جمع به آنها محل نگذاشت و اعتنایی به حضور آنها نکرد، من به پای آنها بلند شدم و تحویلشان گرفتم و محبت کردم؛ موقع رفتن آنها هم به هر کدامشان یک عطر هدیه دادم.

بعد از خارج شدنشان از آنجا، یک نفر از آن جمع برگشت و گفت که ما تعدادی جوانیم که شب نشینی داریم و به عیش و نوش مشغولیم، اگر ما دعوت کنیم به جمع ما می آیید؟ از شما خوشمان آمده. من هم گفتم به شرط اینکه در آن جمع مشروب نباشد و شما هم نخورده باشید من می آیم و با هم صحبت می کنیم. آنها هم قول دادند جلسه ای را ترتیب دهند بدون مشروبات الکلی. من به مدت سه شب از ابتدای شب تا اذان صبح با آنها صحبت کردم، که بعد از آن سه شب آنها منقلب شده و توبه کردند و کم کم داوطلبانه از من خواستند که نماز و قرآن و احکام یادشان بدهم.

زمانی که سفیر ایران در گرجستان در پایان ماموریتم در فرودگاه بدرقه ام میکرد، دیدند که چندین جوان با قیافه های آنچنانی در بدرقه من گریه می کنند؛ از من سوال کردند که قهرمانی اینها فامیل و آشناهای شما هستند که اینگونه گریه می کنند؟ و من پاسخ دادم که اینها دوستان مسجدی من هستند؛ تعجب می کردند که در این مدت کم، تعداد زیادی جوان که به انواع مفاسد مبتلا بوده و در شهر به این کارهایشان معروف بودند، جذب دین مبین اسلام شده و از خلاف و فساد دست برداشته اند.

وی ضمن تأکید بر ضرورت انس و الفت روحانیون با مردم گفت: چند سال پیش برای تبلیغ به یکی از شهرهای ایران اعزام شده بودم. مدتی به یک مسجدی می رفتم، دیدم استقبال خیلی کم است. رفتم به پارک نزدیک مسجد، یک نفر را دیدم، جلو رفتم و سلام دادم؛ سلامم را جواب نداد، دوباره سلام دادم جواب نداد، بار سوم رفتم نشستم کنارش و سلام دادم و بالاخره جواب سلامم را داد. پرسیدم چرا جواب سلامم را نمی دهی؟ گفت من از آخوند جماعت خوشم نمی آید. گفتم آخر مگر مرا میشناسی؟ گفت نه کلا از جنس آخوند خوشم نمی آید ! به شوخی گفتم حالا شاید جنس من متفاوت باشد ! من به شما علاقمندم و... خلاصه چندتا شوخی کردم و با هم دوست شدیم؛ بعدها فرزندانش رو هم به کلاسهای من فرستاد و با هم رفت و آمد می کردیم.

بعد از سه ماه تبلیغ، مسجدی که در ابتدا کم رونق بود، به مسجد پر رونق و خوبی تبدیل شد، طوری که موقع بدرقه من به قم، همان مردمی که به روحانیت بدبین بودند، با شاخه گل من رو بدرقه کردند.

طلاب باید آمادگی ورود به فضای مجازی و قدرت مخاطب یابی را پیداکنند

مبحث بعدی گفتگوی ما ضرورت ورود مبلغان به فضای جدید تبلیغی، از جمله فضای سایبری بود که وی هم با تاکید بر اینکه دشمنان اسلام برای گرفتن جوانان از دست ما، از همه ابزارها استفاده می کنند و می خواهند فساد و فحشا و منکرات را بسط و توسعه دهند، گفت: مبلغان دینی ما اگر به ابزارهای روز مسلط باشند، طبیعی است که می توانند در فضاهای مجازی حاضر شده و از ابزار های ارتباطی در جهت تبلیغ دین و جلوگیری از انحرافات استفاده کند.

اگر مبلغ از این ابزارها بهره مند نبوده و مسلط نباشد، ارتباطاتش محدود خواهد شد، چراکه روابط اجتماعی سابق به هم خورده و امروز تعریف دیگری یافته است.

حجت الاسلام قهرمانی معتقد است: دیگر نمی توان صرفا از روشهای سنتی بهره برد؛ چراکه می توان ادعا کرد که بیشتر وقت جوانان در استفاده از ابزارهای روز رسانه ای و روابط اجتماعی می گذرد. اگر یک مبلغ با این ابزارها آشنا باشد و قدرت و توانایی استفاده از این ابزارها را داشته باشد، قدرت تاثیر گذاری بسیار بالایی خواهد داشت.

درست است که قدرت تبلیغ چهره به چهره زیاد است ولی باید قبول کرد که نمی توان با همه به صورت چهره به چهره ارتباط برقرار کرد، بلکه باید از ابزارهای به روز تبلیغی استفاده شود؛ می توان با ایجاد وبلاگ یا ارسال صدها هزار ایمیل، نظرات خود را منتشر کرد و یا فایل صوتی آن را در اختیار عموم قرار داد تا با سلیقه های مختلف ارتباط برقرار کنیم.

طلاب هم باید آمادگی ورود به این فضا و قدرت مخاطب یابی را پیداکنند؛ اما باید ابتدا خود را واکسینه کنند که به جای شکار دیگران، خود شکار نشوند.

بسترها برای حضور مبلغان در ترکیه فراهم است

موضوع بعدی گفت و گو مسأله مرزی بودن استان و ظرفیت ها و آسیب های آن بود که حجت الاسلام قهرمانی در این باره گفت: مرزی بودن استان دارای امتیازات و آفت هایی است، امتیازش این است که می توانیم با کشورهای همجوار براحتی ارتباط برقرار کنیم و نکته منفی این است که بعضا فرهنگ این کشورها بر روی ما تاثیر می گذارد، پس لازمه اینکه متاثر نباشیم، بلکه موثر باشیم این است که مراکز فرهنگی ما فعال باشند و نه منفعل.

وی تقویت حوزه های علمیه و تربیت نیروی مفید را مورد تاکید قرار داد و گفت: حوزه باید نه تنها نیازهای فرهنگی استان را پاسخگو باشد، بلکه بتواند مُبلّغ مورد نیاز کشورهای همجوار را که تشنه حقایق اسلام هستند، تأمین و تربیت کند.

وی خاطر نشان کرد: با توجه به اینکه مکتب تشیّع پویاترین مکتب اسلام است و نظام ما نیز نظام پویای جهانی است، باید نیروهای موثر، عالم، دانشمند و متقی و با انگیزه تربیت کنیم تا این مکتب و آرمانهای این نظام را به تمام دنیا تبلیغ کنند و حضور موثری در مراکز علمی و دینی و حوزوی و اجتماعی شان داشته باشند.

مدیر حوزه علمیه آذربایجان غربی با بیان اینکه در ترکیه آنقدر زمینه برای تبلیغ دینی مساعد است که شاید در هیچ کشوری اینچنین فضا برای تبلیغ مهیا نباشد، خاطره ای از دوران تبلیغش در ترکیه را بازگو می کند: من پروازی برای استانبول داشتم و در فرودگاه بودم، با خودم گفتم با یکی از همین مسافران آشنا شوم و اولین بار با یکی از برادران ترک که وی هم منتظر رسیدن زمان پرواز بود، کنارش نشستم و با صمیمیت احوال پرسی کردیم. بعد از کمی گفت و گو، فهمیدم تاجری است که در بیش از ده کشور جهان فعالیت اقتصادی و تجاری دارد. دوستی ما تا جایی رسید که من چندین بار در منزل وی ساکن شده و مهمان او شدم.

وی که مرد ثروتمندی بود، به چندین مسجد کمک مالی کرد. آن دوست ترکیه ای بعدها بنز صفر کیلومتری هم به سفارت برای من فرستاد که من از او تشکر کرده و گفتم که سفارت امکانات کافی در اختیار گذاشته و بالاخره آن ماشین را پس دادم.  دوستی ما ادامه داشت به طوریکه که وی هم چندین بار در قم میهمان ما بود.

این مقام مسؤول در پایان با تاکید بر فضای مستعد ترکیه برای تبلیغ دین و گسترش مفاهیم اسلامی تصریح کرد: ترکیه برای تبلیغ دین بسیار مستعد است و مردم آن هم به شدت به ایران، انقلاب و اهل بیت پیامبر (ع) عشق و علاقه دارند. اگر بتوانیم حوزه ها را تقویت کنیم، یکی از جاهایی که مقصد اعزام مبلغان باید باشد، ترکیه است که روابط دوستانه ای هم با همدیگر داریم.

چون تمرکز طلاب خارجی در قم و در جامعه المصطفی العالمیه است، جذب طلبه خارجی در آنجا صورت می گیرد و اگر معاونت امور بین الملل حوزه به این نتیجه برسد که آذربایجان غربی مستعد حضور طلاب ترک و آذری است، قطعا می تواند حوزه مستقلی را بوجود آورد که امیدواریم در سالهای آینده شاهد این مهم در این استان باشیم./936/گ403/ر