بسیاری از بی توفیقی ها در زندگی بخاطر بد اخلاقی است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت الاسلام مسعود عالی، استاد حوزه علمیه در برنامه امروز سمت خدا که از شبکه سه سیما پخش می شود. درباره احباط و تکفیر اعمال گفت: یکی از نکاتی که در بحث حسابرسی مورد توجه قرار می گیرد حبط و تکفیر اعمال است.

وی اظهار داشت: حبط به این معنا است که گاهی یک عمل زشت باعث از بین رفتن همه یا برخی از اعمال صالح و نیک انسان می شود. در روایات هست که هنگام رسیدگی اعمال، نامه عمل فرد به دستش داده می شود در حالیکه از اعمال صالحی که در دنیا انجام داده خبری نیست. سوال می کند اعمال صالح من چه شده است، پاسخ می شنود عمل بدی در دنیا انجام دادی که باعث سوختن و از بین رفتن اعمال خوب یا برخی از آنها شده است.

استاد حوزه علمیه ادامه داد: از پیامبر(ص) روایتی است که در جمع یاران خود فرمود: اگر کسی یکبار بگوید سبحان الله والحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر، خداوند به ازای این ذکر ده درخت در بهشت برای او قرار می دهد و باغستانی برای او به وجود می آید. یاران آن حضرت گفتند: با این حساب هر یک از ما جنگلی در بهشت داریم. رسول خدا فرمودند: بله به شرط آنکه برخی از اعمال شما باعث سوختن آن درختها نشوند.

وی بیان داشت: نقطه مقابل حبط، تکفیر به معنای پوشیده شدن سئیات به واسطه حسنات و اعمال نیک است. بدین معنا که بنده در نامه عملش گناهانش را نمی بیند و گمان می کند که این نامه عمل او نیست به او گفته می شود که عمل نیکی انجام داده که باعث از بین رفتن همه یا بعضی از گناهانش شده است.

حجت الاسلام عالی بقای عمل را قانون اولی و اصلی در حسابرسی اعمال دانست به این معنا که که هیچ عملی چه شر باشد و چه خیر از بین نمی رود و ادامه داد: بر اساس آیه «فمن یعمل مثقال ذره خیرا یره و من یعمل مثقال ذره شرا یره» هر دسته از اعمال در دو لیست جداگانه محفوظ است ولی گاهی اوقات بعضی از اعمال به قدری زشت است که روی اعمال خوب تاثیر منفی می گذارد و در مقابل بعضی اعمال به قدری زیبا و خوب هستند که روی اعمال بد تاثیر مثبت دارند.

حجت الاسلام عالی در ادامه به برخی از گناهانی که باعث حبط اعمال می شود اشاره کرد و گفت: گناهانی چون کفر، شرک، الحاد و ارتداد و به طور کل ایستادن و سرکشی در مقابل خدا باعث از بین رفتن کل اعمال می شود. کسی که در این حالات بدون توبه بمیرد حتی اگر سابقا مسلمان بوده و اعمال خیر هم داشته، هیچ عملی برای او نمی ماند و بدون حساب وارد جهنم می شود.

وی با بیان آنکه در آیات و روایات به برخی از اعمال شر به عنوان حبط کننده برخی از اعمال اشاره شده ادامه داد: بی ادبی کردن نسبت به معصومین(ع) باعث حبط برخی از اعمال می شود. خداوند در آیه 5 سوره حجرات می فرماید: ای کسانی که ایمان آورده اید، در مقابل پیامبر صدایتان را بلند نکنید و او را مثل دیگران به اسم صدا نکنید، مبادا که اعمالتان حبط شود در حالی که نمی دانید، لفظ یا ایها الذین آمنوا به این معنا است که این بی ادبی از بی معرفتی ناشی می شود و در حد کفر نیست.

وی با بیان این که ادب نسبت به اولیای خدا بر ما واجب شده است ادامه داد: حساب اولیای الهی نزد خداوند حساب خاصی است که اهانت و احترام به آنها را مثل اهانت و احترام به خودش می داند.

حجت الاسلام عالی افزود: احترام حتی به اولاد و روایات معصومین(ع) و هر آنچه به آنها تعلق دارد واجب است، مثل رعایت احترام عزاداری سیدالشهدا.
کارشناس مسائل دینی سومین عامل حبط اعمال را عجب دانست و گفت: عجب به این معنا است که کسی کمالی را در خود ببیند، عبادتی را انجام دهد یا خیری از او جاری شود و به این عمل مغرور شود، برای خود جایگاه خاصی قائل شود، یا در برخورد با کسی که صاحب کمال است عیبی بگذارد و در صدد پایین آوردن او باشد. چنین شخصی بر خدا هم منت می گذارد و طلبکار است.

 وی حسد را چهارمین عامل حبط اعمال صالح انسان دانست و گفت: حسد با غبطه فرق دارد؛ غبطه از صفات مومن است به این معنا که مومن کمالی را در دیگری می بیند و می خواهد او هم چنین کمالی را داشته باشد در واقع این غبطه مقدمه ای برای تلاش کردن و رسیدن به آن نعمت یا کمال است. ولی حسد از روی بدخواهی است و حسود می خواهد نعمت از دیگری گرفته شود. امام باقر(ع) می فرماید: مواظب حسد باشید که حسنات را از بین می برد؛ حسد مثل آتشی که به هیزم افتاده باشد خوبی ها را می سوزاند.

حجت الاسلام عالی غیبت را پنجمین عامل حبط اعمال انسان بر شمرد و با بیان اینکه قبح و زشتی غیبت تقریبا از بین رفته است افزود: غیبت عمل زشتی است که نه تنها باعث حبط عمل بلکه باعث انتقال اعمال صالح انسان به غیبت شونده می شود.
وی ادامه داد: بدترین گناه، گناهی است که عادی شود، به چشم نیاید و قبح و زشتی آن از بین برود همانطور که امام علی(ع) فرمود: بدترین گناه، گناهی است که کوچک شمرده شود.

حجت الاسلام عالی با بیان این که توبه جبران خطاهای گذشته را می کند، گفت: کسی که غرور خود را بشکند و طلب حلالیت کند خطایش جبران می شود و اعمال حبط شده اش بر می گردد. این عذر خواهی در صورتی است که فتنه و کدورتی ایجاد نکند و الا نیازی به گفتن نیست. همین که استغفار کند و به نیت فرد غیبت شونده عمل خیر و عبادتی انجام دهد کافی است. توبه کردن تا وقت زنده بودن، از مهمترین اعمالی است که باعث تکفیر و برگشتن اعمال حبط شده می شود.

وی ششمین مورد از گناهان حبط کننده اعمال را ظلم به پدر و مادر عنوان کرد و اظهار داشت: روایت است کسی که پدر و مادرش را بیازارد ولو حرف درشتی به آنها بزند، چه نفرین شود و چه نشود به او گفته می شود که هر کاری خواستی بکن، اعمالت به دردت نمی خورد.

استاد حوزه علمیه رعایت احترام به پدر و مادر را مخصوص زمان حیات آنها ندانست و گفت: بعد از مرگ ایشان هم حقوقی برگردن فرزندان هست که باید رعایت شود اگر وصیتی دارند یا دینی که در توان فرزندان هست، یا خیرات کردن برای ایشان ازحقوق والدین بعد از مرگ ایشان است و فرزندی که در انجام این حقوق کوتاهی کند مورد عاق والدین قرار می گیرد و این عاق شدن باعث دوری او از رحمت الهی خواهد شد.

وی بیان داشت: همانطور که فرزند مورد عاق والدین قرار می گیرد، والدین نیز مورد خشم و عاق فرزند قرار می گیرند، والدینی که با سختگیری بر فرزندان باعث بی احترامی او به خودشان می شوند، یا کارهای سختی که خارج از توان اوست به عهده او می گذارند در کارهای او به خصوص بعد از ازدواجش دخالت های بی جا دارند و به هر بهانه از موقعیت محترمانه خود سوء استفاده می کنند، عاق فرزندان می شوند.

حجت الاسلام عالی بد اخلاقی و بی احترامی به دیگران را از دیگر عوامل حبط عمل عنوان کرد و با اشاره به این که اعمال ذکر شده مهمترین اعمالی بود که در قرآن و روایات صراحتا به آنها اشاره شده و مبتلا به زیاد دارد، گفت: مسلمانی تنها به نماز و روزه نیست ، حفظ اخلاق و نرنجاندن دیگران از آداب مسلمانی است که رعایت آن واجب است، بسیاری از بی توفیقی ها بخاطر همین سوء اخلاق ها و بد اخلاقی هاست که در زندگی روزمره اتفاق می افتد. از دیگر اعمالی که باعث حبط عمل می شود ریا و منت گذاشتن در هنگام کمک به دیگران است./916/پ202 /ع