پرورش خلاقیت در سازمان با نگاهی به متون اسلامی بررسی شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، کتاب پرورش خلاقیت در سازمان با نگاهی به متون اسلامی به قلم حسین پرکان زیر نظر مجید پسران قادر در پنج فصل مبانی خلاقیت و پرورش آن در اسلام، انسان خلاق از نظر اسلام، عوامل درون سازمانی و برون سازمانی مؤثر در پرورش خلاقیت با نگاهی به متون اسلامی و موانع خلاقیت منتشر شد.

عوامل متعددی در پرورش خلاقیت تأثیرگذار است که با محور قرار دادن سازمان، می‌توان به عوامل فردی، درون‌سازمانی و برون‌سازمانی تأثیرگذار در پرورش خلاقیت، طبقه‌بندی کرد؛ خصوصیات ذهنی، عاطفی و اجتماعی فرد خلاق، عوامل فردی تأثیرگذار در پرورش خلاقیت است.

پرورش خلاقیت در بُعد درون‌سازمانی متأثر از عواملی همچون عوامل فردی، برنامه‌ریزی سازمانی، ساختار سازمانی، فرهنگ سازمانی، نظام انگیزشی سازمانی، نظام کنترل در سازمان، نظارت و ارزیابی سازمانی، رهبری و مدیریت سازمان است و خانواده و عوامل نظام‌واره فرهنگ جامعه نیز عوامل برون‌سازمانی تأثیرگذار پرورش خلاقیت را تشکیل می‌دهند.

همچنین مبتنی بر طبقه‌بندی فوق، می‌توان موانع خلاقیت را طبقه‌بندی کرد؛ به کارگیری روش‌های ناصحیح باعث ناکامی و معکوس شدن نتایج و از بین رفتن خلاقیت افراد می‌شود و استفاده از روش‌های ناصحیح، ممکن است ناشی از عواملی مانند شناختی، روانی، تربیتی، فرهنگی، عجله در حصول نتیجه و تفاوت‌های فردی باشد.

بروز و ظهور خلاقیت‌های نیروی انسانی و بهره‌برداری مناسب، نیازمند پرورش صحیح آن است، اما این‌که چگونه می‌توان خلاقیت را درست پرورش داد، سؤالی است که این کتاب، می‌کوشد با بهره‌گیری از یافته‌های علوم انسانی و متون اسلامی، آن را تبیین کند.

روشی که در این پژوهش اتخاذ شده، روش اکتشافی است، بدین معنا که سعی شده با استفاده از مفهوم خلاقیت و ابعاد مرتبط به آن به سراغ متون اسلامی رفته و براساس آن، دیدگاه اسلامی متناظر بر مفهوم خلاقیت و روش پرورش آن استخراج و تحلیل شود؛ در این راستا تلاش شده تا مبانی خلاقیت، مبتنی بر آموزه‌های اسلامی ارائه شود که با ارائه مبانی از این منظر، تأثیر آن بر دیگر ابعاد خلاقیت روشن خواهد شد.

از سوی دیگر، با توجه به اینکه پرورش خلاقیت، به طور غالب ریشه در مباحث فرهنگی دارد، عوامل دیگری نیز که در مقوله فرهنگ به طور عام و در فرهنگ سازمانی به طور خاص، در پرورش خلاقیت تأثیرگذار است، مورد توجه قرار گرفته و عواملی مانند زمینه‌های اجتماعی و خانوادگی که بر بروز خلاقیت تأثیرگذار بوده و نقش مهمی را در فرهنگ سازمانی ایفا می‌کند، مورد تحلیل قرار می‌گیرد.

در فصل نخست این کتاب با عنوان مبانی خلاقیت و پرورش آن در اسلام می‌خوانیم: «انسان تنها مخلوق خلاق خدا، چیستی خلاقیت انسان و خلاقیت خدا، رابطه کرامت و خلاقیت در انسان، خلاقیت در حوزه علوم انسانی، تفاوت خلاقیت و نوآوری، نقش و اهمیت خلاقیت، فرصت‌های خلاقیت، مؤلفه‌های خلاقیت با نگاهی به متون اسلامی و فرآیند خلاقیت».

فصل دوم کتاب با عنوان انسان خلاق از نظر اسلام به خصوصیات ذهنی و عاطفی فرد خلاق می‌پردازد و این خصوصیات را با کنجکاوی فراوان، دادن ایده‌های زیاد یا مناسب درباره یک مسأله، ابتکار و تخیل قوی، حساسیت و توجه، ترجیح پیچیدگی به سادگی، سلامت روانی و ادراکی و انعطاف پذیری ادراکی مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد.

در فصل سوم و چهارم کتاب با عنوان عوامل درون‌سازمانی و برون‌سازمانی مؤثر در پرورش خلاقیت با نگاهی به متون اسلامی بررسی می‌شود که عوامل درون‌سازمانی مؤثر بر پرورش خلاقیت و عوامل محیطی تأثیرگذار بر خلاقیت سازمانی از عنوان‌های اصلی آن است.

خواننده این کتاب در فصل پنجم با عنوان موانع خلاقیت با موانع فردی خلاقیت، موانع سازمانی خلاقیت، موانع خانوادگی خلاقیت و موانع اجتماعی خلاقیت آشنا می‌شود که در بخش موانع خانوادگی خلاقیت می‌خواند: «مقصود از موانع خانوادگی، گفتارها، رفتارها و حالت‌هایی است که از افراد خانواده صادر می‌شود و در مسیر تحقق خلاقیت، نابسمانی ایجاد می‌کند.»

گفتنی است، کتاب پرورش خلاقیت در سازمان با نگاهی به متون اسلامی به قلم حسین پرکان زیر نظر مجید پسران قادر در قطع وزیری، 444 صفحه، شمارگان 1000 نسخه و به قیمت هفت هزار و صد تومان از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه منتشر شده است. /920/ن601/ق