روحانیان با استفاده از امکانات نظام برای مکتب ائمه الگوسازی کنند
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام محمدتقی سبحانی‌نیا، معاون فرهنگی ارتباطات مؤسسه علمی و فرهنگی دارالحدیث قم دوشنبه شب در نشست علمی «مسؤولیت شیعه در جهان معاصر» که در مؤسسه آموزش عالی حوزوی امام رضا(ع) در قم برگزار شد، گفت: در این بحث منظور از شیعه، گروهی است که مرجعیت معرفتی خود را اهل‌بیت(ع) می‌دانند، بخشی از هویت ما تشیع است و نمی‌توان نسبت به این هویت بی‌تفاوت ماند.
وی افزود: تبلیغ اسلام به طور صحیح تنها از راه اهل‌بیت(ع) امکان‌پذیر خواهد بود و تشیع تنها راه دست‌یابی به اسلام حقیقی است.
معاون فرهنگی ارتباطات مؤسسه علمی و فرهنگی دارالحدیث قم بیان داشت: جامعه شیعه معاصر در دوران ویژه‌ای قرار دارد، ظرفیت‌های بسیاری پیش روی جامعه شیعه کنونی باز شده است که پیشرفت‌های فناوری و ارتباطی جهان در این امر بی‌تأثیر نیست.
شناخت عقبه تاریخی، اولین وظیفه جامعه شیعه
حجت‌الاسلام سبحانی‌نیا خاطرنشان کرد: اولین مسؤولیت جامعه شیعه در این دوران دست یافتن به خودآگاهی تاریخی است، جامعه شیعه باید بداند که عقبه تاریخی‌اش از کدام آبشخور سرچشمه گرفته است و هویت تاریخی تشیع از چه ویژگی‌هایی برخوردار است.
وی ادامه داد: تشیع همواره در طول تاریخ در موضع اقلیت قرار داشته و حاشیه‌نشین بوده است، همچنین در بیشتر مواقع شیعه در معرض اتهام، دفاع و انفعال قرار داشته است.
معاون فرهنگی ارتباطات مؤسسه علمی و فرهنگی دارالحدیث قم با بیان این‌که جامعه شیعه به دلیل در اقلیت بودن فردگرا و درون‌گرا است، اظهار داشت: ضعف کارهای جمعی و تشکیلاتی در بافت عمومی شیعیان دیده می‌شود، این امر در حوزه‌های علمیه مشاهده می‌شود، بر اساس ویژگی درون‌گرایی، بخش‌های تمایزآفرین و فرق‌های جامعه پررنگ‌تر نشان داده می‌شود.
ضرورت بازیابی هویتی شیعه در جهان معاصر
وی بیان داشت: مسؤولیت دوم جامعه شیعه بازیابی هویتی خود در جهان معاصر است، موقعیت کنونی کشور شرایطی را فراهم کرده است که بر اساس این شرایط تشیع فرصت بازنگری در مؤلفه‌های هویتی خود را یافته است.
معاون فرهنگی ارتباطات مؤسسه علمی و فرهنگی دارالحدیث قم با بیان این‌که به دلیل در اقلیت بودنِ شیعه در دوران‌های گوناگون، این جامعه فرصت بازنگری هویتی و یافتن نقاط ضعف خود را نداشته است، ادامه داد: اما در شرایط تاریخی مناسب باید از فرصت استفاده کرد و به این بازنگری و شناختن ضعف‌ها پرداخت.
وی اضافه کرد: در برخی از زمان‌های مختلف تاریخی، جمعیت شیعیان از این فرصت استفاده کرده است و در پاره‌ای دوران‌ها نیز این فرصت گران‌بها را از دست داده‌اند و زیان این غفلت را نیز دیده‌اند.
حجت‌الاسلام سبحانی‌نیا تصریح کرد: نمی‌توان ادعا کرد که زیست فردی و اجتماعی جامعه شیعه مبتنی بر میراث غنی قرآن کریم و اهل‌بیت(ع) است، آیا فقه، حقوق، نظام اخلاقی، روابط درون جامعه شیعه و زیست اجتماعی شیعه بر اساس آموزه‌های اسلام راستین است؟
وی گفت: به عنوان مثال کلامی که در حوزه‌ها تدریس می‌شود با میراث تاریخی ما فاصله بسیار دارد، در فلسفه که از یونان آمد، بهره‌هایی برده شد اما همچنان از عمق مطلب اسلام خالی مانده است، بر همین اساس بازسازی هویتی که در زمینه‌های مختلف دینی از ضروریات است.
معاون فرهنگی ارتباطات مؤسسه علمی و فرهنگی دارالحدیث قم با اشاره به این‌که افراد بسیاری از بازسازی هویتی دم می‌زنند، تأکید کرد: باید دانست در بسیاری از این تفکرات اصلاحی انحرافات جدی وجود دارد، باید مرجع برای اصلاح داشت که همان قرآن و اهل‌بیت(ع) بر مبنای عقل است.
وی اظهار داشت: بازسازی هویتی بر اساس تفکر برخی افراد منجر به استحاله تمام آموزه‌های شیعی می‌انجامد؛ از افراط و تفریط بپرهیزیم، از طرفی نباید هر آنچه که از گذشتگان به ما رسیده نفی کنیم و از طرف دیگر باید از خرافات پرهیز کنیم و با دقت اجازه ندهیم عوام‌زدگی تابلویی برای تبلیغ شیعه شود.
حجت‌الاسلام سبحانی‌نیا خاطرنشان کرد: از سویی میراث گذشتگان را زیر پا نگذاریم، اما از سویی دیگر نیز نمی‌خواهیم هر چه که در جامعه شیعی وجود دارد به نام تشیع بپذیریم؛ باید طبیب‌وار و حکیمانه به اصلاح آموزه‌های جامعه پرداخت.
الگوسازی عینی برای مکتب اهل‌بیت(ع) انجام نشده است
وی بیان داشت: سومین وظیفه جامعه شیعه الگوسازی عینی برای مکتب اهل‌بیت(ع) است و این رسالت تاریخی جامعه شیعه است و در هیچ یک از دوران‌ها حتی در دوران آل‌بویه و صفویان این فرصت تا وجود نداشته است.
معاون فرهنگی ارتباطات مؤسسه علمی و فرهنگی دارالحدیث قم ادامه داد: اکنون جامعه ما، جامعه‌ای مؤمن، همگرا، عاشق اهل‌بیت(ع) با امکانات مالی و سیاسی مختلف است که علمای دین نباید از این امکانات غفلت ورزند.
وی با بیان این‌که از طرفی باید توجه داشت که ظرفیت‌های تشیع در خود جامعه شیعه اتفاق نیفتاده است، ادامه داد: ما فرصت‌های بسیاری از دست داده‌ایم و کار جدی صورت نداده‌ایم، هنوز نتوانسته‌ایم طرح و برنامه‌ای برای الگوسازی برای ارزش‌ها انجام دهیم.
فرهنگ شیعه جهانی شود
حجت‌الاسلام سبحانی‌نیا گفت: چهارمین وظیفه جامعه شیعی بین‌المللی‌سازی گفتمان تشیع است، فرهنگ شیعه یک فرهنگ درون‌گراست و ادبیات آن به کسانی تعلق دارد که در این فضا حضور دارند، اگر از این فضا خارج شویم، افراد دیگر نمی‌توانند با ادبیات شیعی ارتباط برقرار کنند.
وی گفت: به عنوان مثال در موضوع عاشورا با یک بیت می‌توان هدف و معارف عاشورا را بیان کرد، اما در جوامع دیگر هنوز مکتب عاشورا معرفی و شناسانده نشده است.
معاون فرهنگی ارتباطات مؤسسه علمی و فرهنگی دارالحدیث قم اظهار داشت: ترجمه کتاب‌ها به زبان دیگر کار مفیدی است، اما این کار به دلیل وجود ادبیات ویژه شیعی قدرت تأثیرگذاری خود را از دست داده است، فرهنگ تشیع در عرصه بین‌المللی با وجود فعالیت‌های صورت‌گرفته همچنان ناشناخته مانده است.
وی ادامه داد: هنوز که هنوز است، نتوانسته‌ایم کتابی برای اهل‌سنت عرضه کنیم که بتواند بدون تعصب با او وارد گفت‌وگو شود.
حجت‌الاسلام سبحانی‌نیا در پایان اظهار داشت: اگر یک جوان اروپایی و آمریکایی بخواهد از دین اسلام آگاهی یابد به کدام مؤسسه باید مراجعه کند تا با ادبیات متناسب با آن منطقه به مقصد خود دست یابد؟ متأسفانه کار اساسی در این زمینه انجام نشده است./914/پ201/ن