علل رشد ناسیونالیسم افراطی بررسی شد

به گزارش خبرنگار خبرگزاری رسا، حجت‌الاسلام حبیب الله صالحی روحانی، پژوهشگر و محقق حوزه علمیه در بیست و سومین نشست علمی  پژوهشی گروه علوم قرآن،‌ که صبح امروز با عنوان قبیله‌گرایی از دیدگاه قرآن برگزار شد، به بیان پیشینه قبیله گرایی و سیر رشد آن پرداخت.

وی ناسیونالیسم را یکی از عنوان‌های قبیله‌گرایی دانست و گفت: این واژه به معنای ملت گرایی و علاقه به نژاد، زبان، سنت و ارزش‌های اجتماعی یک ملت است که به دو نوع افراطی و رومانتیک تقسیم می‌شود.

این پژوهشگر و محقق حوزه، به بیان تعریف ناسیونالیسم رومانتیک پرداخت و افزود: این‌که انسانی به قوم و نژاد خود علاقه داشته باشد، مسأله‌ای طبیعی بوده و در درون همه انسان‌ها نهفته است چرا که خدا آن را به عنوان یک فطرت در وجود انسان قرار داده است.

وی با اشاره به شعر «اگر آن ترک شیرازی بدست آرد دل ما را به خال هندویش بخشم سمرقند و بخارا را» خاطرنشان کرد: ملت گرایی رومانتیک نوعی قبیله گرایی فطری بوده و در آیات قرآن و ادبیات عرفایی همچون حافظ شیرازی نیز تأیید شده است.

حجت‌الاسلام صالحی روحانی اضافه کرد: اوج گرفتن ناسیونالیسم افراطی به زمان یونان باستان برمی‌گردد که مردم خود را به دو گروه یونان باستان و بربرها تقسیم می‌کردند و بربرها که مردمی ضعیف بودند از هیچ حق و حقوقی برخوردار نمی‌شدند.

وی با اشاره به این‌که یهودیان از افراطی‌ترین ملت‌گراهای دنیا هستند تصریح کرد: این قوم از زمان حضرت موسی(ع) بر این عقیده بودند که برترین قوم دنیا هستند و باید حکومت جهان را در دست گیرند، این افراط گری یهودیان آن‌ها را به بدترین جنایات دنیا مبتلا کرده است.

این کارشناس علوم قرآنی تأکید کرد: اروپا پس از رونسانس، برای آنکه بتوانند یکپارچگی خود را حفظ کند، رو به ملی گرایی به صورت افراطی آورد و عواملی از جمله به وجود آمدن حکومت‌های منطقه‌ای در اروپا به افزایش این گرایش افراطی کمک کرد.

وی اضافه کرد: ترجمه کتب مقدس به زبان‌های محلی و ملی و انقلاب کبیر فرانسه سهم بسیاری در رشد این نوع از ناسیونالیسم در اروپا داشت.

حجت‌الاسلام صالحی روحانی خاطرنشان کرد: اندیشه ملت گرایی افراطی از دانشمندان و متفکران اروپایی همچون هگل سرچشمه گرفت و در کشورهایی مانند آلمان گستردگی فراوانی یافت که نشانه‌های آن را می‌توان از عملکرد نازی‌های آلمانی در نسل کشی‌های جنگ جهانی دوم یافت.

وی با بیان این‌که ناسیونالیسم فرهنگی از اندیشه‌های افراطی هگل بود و در قرن نوزده شیوع یافت، تصریح کرد: در اواخر قرن بیستم، ایده جهانی سازی آمد و باعث کم رنگ شدن اندیشه ناسیونالیسم افراطی و مطرح شدن اندیشه‌هایی مانند حقوق ملت‌ها و انسان‌ها شد./997/پ202/پ